Οι δαιμονισμένοι

Όταν το 1871 πρωτοδημοσιεύτηκαν οι "Δαιμονισμένοι", το κατεξοχήν πολιτικό και προφητικό μυθιστόρημα του Ντοστογιέφσκι, θύελλα αντιδράσεων ξέσπασε στους λογοτεχνικούς και πολιτικούς (κατά κύριο λόγο στους επαναστατικούς) κύκλους της Ρωσίας. Μια τεράστια συζήτηση άνοιγε κι ένας πόλεμος κηρυσσόταν εναντίον του "μεταμελημένου" πρώην θανατοποινίτη και πρώην κατάδικου της Σιβηρίας. Τα γεγονότα που βρήκαν απήχηση στο μυθιστόρημα ήταν η "υπόθεση Νιετσάγεφ", η δραστηριότητα της οργάνωσης "Λαϊκή εκδίκηση" κι η δολοφονία από πέντε μέλη της του φοιτητή της Γεωπονικής Ακαδημίας Ι. Ι. Ιβανόφ. Το ενδιαφέρον του Ντοστογιέφσκι τράβηξαν οι ιδεολογικές και οργανωτικές αρχές των μηδενιστών, οι συνεργοί στο έγκλημα και η προσωπικότητα του αρχηγού τους Σ. Γ. Νιετσάγεφ. Το πλούσιο πραγματολογικό υλικό του το προσέφεραν η επαναστατική βιβλιογραφία, οι εφημερίδες της εποχής και τα πρακτικά της πολύκροτης δίκης -της πρώτης μέχρι τότε ανοιχτής πολιτικής δίκης-, οι απολογίες και τα πολιτικά μανιφέστα των κατηγορουμένων. Το ιδεολογικό υπόβαθρο, λίγο ως πολύ, ο συγγραφέας το γνώριζε. [...]