Λατινικά Β ενιαίου λυκείου θεωρητικής κατεύθυνσης

Το παρόν βιβλίο συνιστά βελτιωμένη έκδοση του από το 1998 κυκλοφορούντος βιβλίου των Λατινικών της Β' Λυκείου. Η επανέκδοση κρίθηκε επιβεβλημένη, καθώς επιχειρεί να θεραπεύσει παραλείψεις και ατέλειες που ο χρόνος και η εμπειρία έχουν αναδείξει.

Από το '98 μέχρι σήμερα έχουν σημειωθεί αρκετές αλλαγές στο χώρο της παιδείας, άλλες περισσότερο και άλλες λιγότερο σοβαρές. Σημαντικότερη θεωρείται η κατάργηση των εξετάσεων της Β' Λυκείου, γεγονός που, για διαφορετικούς λόγους, άλλους ικανοποιεί και άλλους ανησυχεί. Παραμένει, ωστόσο, το μάθημα των Λατινικών μεταξύ των πανελλαδικά εξεταζομένων στη Γ' Λυκείου, οπότε η σωστή προσέγγισή του στη Β' Λυκείου θέτει τις βάσεις για την επιτυχή αντιμετώπισή του στις εξετάσεις.

Η δομή του νέου βιβλίου αποτελείται από τα εξής μέρη:


Η εισαγωγή αποτελεί το πρώτο μέρος. Με ερωτήσεις ανοικτού τύπου (ελεύθερης και σύντομης ανάπτυξης) και κλειστού ή αντικειμενικού (ερωτήσεις σωστού - λάθους, σύζευξης, πολλαπλής επιλογής και συμπλήρωσης κενών) επιχειρείται η προσπέλασή της.

Το δεύτερο μέρος, που θεωρείται και το πιο ουσιαστικό, περιλαμβάνει: Μετάφραση των κειμένων εκ παραλλήλου με το πρωτότυπο. Ακολουθούν η αναλυτική σύνταξη και οι ειδικές παρατηρήσεις. Σ' αυτές παρατίθενται όλες οι συντακτικές και γραμματικές ιδιομορφίες που μπορεί να συναντήσει ο μαθητής στα είκοσι (20) πρώτα κείμενα. Σ' αυτό το μέρος κρίθηκε αναγκαία η παράθεση συγκεντρωτικών πινάκων (ουσιαστικά κατά κλίση και γένος, επίθετα κατά κλίση, αντωνυμίες, συνεκφορές και αρχικοί χρόνοι ρημάτων κατά συζυγία), όπως και η αντιμετώπιση των κύριων γραμματικών φαινομένων του κάθε κειμένου.

Στο ίδιο μέρος ακολουθούν οι ασκήσεις κατά μάθημα. Εδώ αναλύονται και εξετάζονται όλα τα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα σύμφωνα με το νέο αναλυτικό πρόγραμμα. Οι ασκήσεις -γραμματικές και συντακτικές- στα πρώτα κεφάλαια είναι προσαρμοσμένες στα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα που διδάσκονται στις αντίστοιχες ενότητες ενώ στα επόμενα γίνονται όλο και περισσότερο σύνθετες, κάτι που απαιτεί και περισσότερες γνώσεις. Εδώ κρίθηκε αναγκαίο να παρατεθούν και οι απαντήσεις στις επαναληπτικές ασκήσεις του σχολικού βιβλίου.

Πρωτοτυπία του νέου βιβλίου είναι ότι περιλαμβάνει στο τέλος κάθε ενότητας δύο una littera (facile et medium). Πρόκειται για τα γνωστά μας sudocu (μοναδικός αριθμός), ενταγμένα όμως στη Λατινική, καθώς οι εννέα πρώτοι αριθμοί αντικαθίστανται από τα εννέα πρώτα γράμματα της λατινικής γλώσσας. Ωστόσο, η φιλοσοφία του παιχνιδιού παραμένει η ίδια: οριζόντια, κάθετα ή κατά ομάδες το γράμμα παραμένει μοναδικό, εξ ου και η νέα του ονομασία una littera (μοναδικό γράμμα).

Ακολουθούν (τρίτο μέρος) πίνακες με τα σπουδαιότερα γραμματικά φαινόμενα, οι οποίοι περιλαμβάνουν:

1. υποδειγματική κατάταξη των ρημάτων των είκοσι (20) πρώτων κειμένων κατά τρόπο ώστε ο μαθητής να διευκολύνεται στην προσπάθειά του για γρήγορη απομνημόνευσή τους,

2. συγκεντρωτικούς πίνακες κλίσης ρημάτων κατά συζυγία και φωνή,

3. κλίση όλων των ρημάτων που παρουσιάζουν ιδιομορφίες στο σχηματισμό τους (capio, eo, fero, possum, αποθετικά κ.λ.π.),

4. κλίση όλων των αντωνυμιών που εμφανίζονται στα πρώτα είκοσι (20) κείμενα και

5. πίνακα με τον υπερθετικό βαθμό των επιθέτων.

Η επόμενη ενότητα (τέταρτο μέρος) περιλαμβάνει κριτήρια αξιολόγησης. Πρόκειται για τέσσερα (4) τεστ για ολιγόλεπτη εξέταση, τέσσερα (4) για ωριαία και τέσσερα (4) επαναληπτικά διαγωνίσματα. Τα επαναληπτικά είναι ανά πέντε (5) ενότητες και παρέχεται η δυνατότητα για ένα πλήρη και συστηματικό έλεγχο των γνώσεων.

Η προσπάθεια αυτή κλείνει με τις απαντήσεις στα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα καθώς και στα κριτήρια αξιολόγησης. Παρέχεται έτσι η δυνατότητα στο μαθητή να καταγράφει από μόνος του το βαθμό ετοιμότητάς του και να ελέγχει αποτελεσματικά τις γνώσεις του.