Χίλιες και μία ανατροπές

Το βιβλίο αυτό έρχεται να συμπληρώσει την ελληνική βιβλιογραφία τη σχετική με την παιδική λογοτεχνία. Μελετά ένα νέο ρεύμα στο χώρο: το ρεύμα των νεοτερικών ανατρεπτικών παιδικών βιβλίων.
Ξεκινώντας από την αρχή ότι κανένα λογοτεχνικό, και ιδιαίτερα κανένα νεοτερικό, ρεύμα δεν εμφανίζεται τυχαία αλλά είναι προϊόν συγκεκριμένων κοινωνικών και ιδεολογικών συνθηκών, το βιβλίο μελετά κατ' αρχάς την εποχή που γέννησε αυτού του είδους τα βιβλία. Πιο συγκεκριμένα, τη μελετά από τη σκοπιά των δημιουργών παιδικών λογοτεχνημάτων (ποιές ιδέες, ποιές ανακατατάξεις και ποιές επιδιώξεις τους ώθησαν να παράγουν τέτοια βιβλία;) αλλά και από τη σκοπιά των αναγνωστών παιδικής λογοτεχνίας (πόσο έχουν αλλάξει τα σημερινά παιδιά ώστε να είναι ώριμα να κατανοήσουν και να απολαύσουν τις ανατροπές με τις οποίες συχνά έρχονται αντιμέτωπα διαβάζοντας τέτοια βιβλία;)[...]







ΚΡΙΤΙΚΗ





Η Σούλα Οικονομίδου στο βιβλίο Χίλιες και μία ανατροπές, Η νεωτερικότητα στη λογοτεχνία για μικρές ηλικίες παρουσιάζει σε μια συνθετική εργασία τις απόψεις ελλήνων και ξένων μελετητών της παιδικής λογοτεχνίας για αυτή τη νέα τάση. Πρόκειται για ένα βιβλίο θεωρητικό. Αν εξαιρέσουμε το γεγονός ότι κουράζουν οι δεκάδες αναφορές σε θεωρίες και ονόματα, το βιβλίο μπορεί να είναι χρήσιμο σε εκείνους που κρίνουν, προτείνουν και επιλέγουν βιβλία για παιδιά.

Στο πρώτο μέρος παρουσιάζεται το πολιτισμικό πλαίσιο της εποχής που παρήγαγε αυτό το είδος γραφής και θίγονται ζητήματα θεωρίας και μεθόδου. Στο δεύτερο μέρος αναλύονται με τη γνωστή τεχνική της ανάλυσης περιεχομένου ­ υπό το πρίσμα τού σήμερα ­ εικονογραφημένα και μη αναγνώσματα ώστε να γίνουν σαφέστερες οι απόψεις της συγγραφέως και των συναδέλφων της μελετητών για τη νεωτερικότητα.

Συνοπτικά η νεωτερικότητα χαρακτηρίζεται από την ανατροπή των ιδεολογικών σταθερών ­ με πρώτη αυτήν που λέει «αφού το γράφει το βιβλίο, είναι σωστό» ­, την εκσυγχρονισμένη θεματολογία που εισάγει προβληματισμούς έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί από το πολιτικό/κοινωνικό πλαίσιο της εποχής μας (θέματα ταυτότητας των φύλων, αποδοχής της διαφορετικότητας, αλλαγής ρόλων στην οικογένεια κ.ά.), με τελικό στόχο να διαμορφώσει αναγνώστες ικανούς να διαβάζουν με κριτική διάθεση.

Τέλος, δύο βιβλιογραφίες, η πρώτη θεωρητική και η δεύτερη με λογοτεχνικά έργα για όσους ενδιαφέρονται γενικότερα για τη λογοτεχνία στις μικρές ηλικίες, συμπληρώνουν τη μελέτη.



Μαρίζα Ντεκάστρο

ΤΟ ΒΗΜΑ, 03-06-2001