Η κοινωνική αρχή και η δεσμευτικότητά της στις έννομες τάξεις της παγκοσμιοποίησης

Οι δικηγόροι, οι δικαστές, οι καθηγητές της νομικής, έχουμε μία «παρα­δοσιακή» αντίληψη για την κοινωνική αρχή· την έχουμε σπουδάσει και μέχρι σήμερα την προσεγγίζουμε ερμηνευτικά στο πλαίσιο του έθνους-κράτους, δηλαδή, ως μία αρχή του συντάγματος. Όχι ότι η προσέγγιση αυτή είναι παρωχημένη· κάθε άλλο, σημειώνει ο Δημήτρης Ορφανίδης. Ωστόσο, όταν ζούμε στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, είναι χρήσιμο να ερευνήσουμε αν αυτή υφίσταται και ως αρχή πέραν του κράτους και πώς. Πρόκειται για μία αρχή που περιορίζεται στα εθνικά συντάγματα και δεν έχει καμμία δεσμευτικότητα πέρα από αυτά αν δεν καταργείται κιόλας λόγω υπέρτερων υπερεθνικών εννόμων τάξεων ή κατοχυρώνεται και σε διεθνές επίπεδο οπότε ισχύει και σε εθνικό; Ο συγγραφέας αυτή την προβληματική συνεισφέρει με την αντικειμενικότητα που επιβάλλει η επιστήμη αλλά και η δικαστική του ιδιότητα. Φυσικά η μελέτη εκφρά­ζει τις απόψεις του· διαβάζοντάς την, ωστόσο, διαπιστώνω ότι ο συγ­γραφέας δεν επιδιώκει να μεταφέρει στον αναγνώστη μια προκαθορι­σμένη θέση, την οποία πρέπει οπωσδήποτε να αποδείξει, αλλά ότι ξε­κινά έναν προβληματισμό και πορεύεται με ανοικτό πνεύμα. Καταλήγει σε κάποια συμπεράσματα· αλλά αυτά δεν είναι προϊόν προειλημμένης απόφασης.

(Από τον πρόλογο της Σοφίας Λιγνού, Εφέτη Αθηνών)