Για τον εθνικισμό και άλλα δοκίμια

Το δοκιμιακό έργο του Όργουελ –κατά πολλούς εξίσου ενδιαφέρον όσο και το λογοτεχνικό– περιλαμβάνει κείμενα πολιτικής, κοινωνικής και λογοτεχνικής κριτικής, απόψεις για τη γλώσσα και την κουλτούρα, πορτρέτα λογοτεχνικών και άλλων προσωπικοτήτων. Στα κείμενα αυτής της έκδοσης, γραμμένα όλα κατά την ταραγμένη δεκαετία του 1940, ο Όργουελ, με τη χαρακτηριστική του οξυδέρκεια και πολιτική εντιμότητα, αναφέρεται σε τάσεις και φαινόμενα της εποχής του (εκφυλισμό της γλώσσας, «εθνικισμούς»), σε γεγονότα που έζησε από κοντά (Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο), σε πολιτικές και λογοτεχνικές φυσιογνωμίες του 20ού αιώνα (Γκάντι, Μουσσολίνι, Καίσλερ, Χ. Τζ. Ουέλς), μη διστάζοντας να έρθει σε αντιπαράθεση με κυρίαρχες απόψεις για πρόσωπα, καταστάσεις και γεγονότα.


«... ο κομματικός αξιωματούχος που επαναλαμβάνει αδιάκοπα τις ίδιες και τις ίδιες λέξεις δεν απέχει πολύ από μια καλά ρυθμισμένη μηχανή. Μπορεί η φωνή να βγαίνει από τον λάρυγγά του, αλλά το μυαλό του παραμένει ουσιαστικά αμέτοχο, καθώς ακόμα και τις λέξεις που χρησιμοποιεί δεν τις έχει επιλέξει ο ίδιος. [...] Είναι κάπως σαν τον πιστό που μπορεί να ψέλνει στην εκκλησία έναν ύμνο χωρίς καν να γνωρίζει ή να παρακολουθεί το περιεχόμενό του».