Παγκόσμια επανάσταση και κομμουνιστική τακτική

«Και η θεωρία γίνεται υλική δύναμη, εφόσον κατακτήσει τις μάζες».

«Η θεωρία είναι ικανή να κατακτήσει τις μάζες... εφόσον είναι ριζοσπαστική».

- Μαρξ

Δύο δυνάμεις, μια υλική και μια νοητική, με τη δεύτερη να πηγάζει από την πρώτη, επιφέρουν το μετασχηματισμό του καπιταλισμού σε κομμουνισμό.

Η υλική ανάπτυξη της οικονομίας παράγει συνείδηση, και αυτή τη θέληση για επανάσταση. Από τις γενικές τάσεις ανάπτυξης του καπιταλισμού προέκυψε η μαρξιστική επιστήμη, η οποία αποτέλεσε τη θεωρία πρώτα των σοσιαλιστικών, και εν συνεχεία των κομμουνιστικών κομμάτων, παρέχοντας στο επαναστατικό κίνημα μια ισχυρή και ενιαία διανοητική ισχύ.

Αυτή η θεωρία εισχωρεί σε τμήματα του προλεταριάτου με αργούς ρυθμούς, όμως οι μάζες αρχίζουν και αποκτούν από την ίδια τους την εμπειρία την πρακτική συνείδηση ότι ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα που έχει πια πάψει να είναι βιώσιμο. Ο παγκόσμιος πόλεμος και η ραγδαία οικονομική κατάρρευση κάνουν την επανάσταση αντικειμενική αναγκαιότητα προτού να συλλάβουν οι μάζες διανοητικά τον κομμουνισμό -αυτή η αντίφαση ορίζει τις [επιμέρους] αντιφάσεις, τα εμπόδια και τις οπισθοχωρήσεις που μετατρέπουν την επανάσταση σε μια μακρά και αγωνιώδη διαδικασία. Όμως τώρα και η θεωρία αποκτά νέα ορμή, και κατακτά γοργά τις μάζες. Παραταύτα, σε σχέση με τα προβλήματα που έχουν γιγαντωθεί, και οι δυο διαδικασίες έχουν μείνει πίσω.