Σκέψεις και παρατηρήσεις

Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας είναι γραμμένο από έναν παλαίμαχο ορειβάτη, τον Νίκο Παπαδόπουλο, και έχει τον τίτλο "Σκέψεις και παρατηρήσεις", που συνοδεύεται με τον υπότιτλο "Ένα ταξίδι στο όνειρο και στην αλήθεια". Τόσο ο τίτλος όσο και ο υπότιτλος δεν μου αρέσουν· μου φαίνονται κάπως γενικοί και ασαφείς και επιπλέον ποιητικοί και αφηρημένοι. Όταν όμως διαβάσει κανείς το βιβλίο ενδέχεται να τους βρει σωστούς και ακριβοδίκαιους. Όπως το πάρει κανείς.

Ο Νίκος Παπαδόπουλος δεν είναι κανένας τυχαίος. Επί πολλές δεκαετίες υπήρξε πρόεδρος και εμψυχωτής του "Συλλόγου Ελλήνων Ορειβατών" Θεσσαλονίκης, ενός σωματείου φαινομενικά σαν και πολλά άλλα παρόμοια, μα που ωστόσο στα πενήντα χρόνια της ύπαρξής του εκείνο που το χαρακτηρίζει είναι ότι έδρασε με καρδιά και με πάθος, χωρίς να ζητάει λεφτά από διάφορους κρατικούς φορείς αλλά να βασίζεται μόνο στις δικές του δυνάμεις. Με τις δικές του λοιπόν δυνάμεις - χωρίς τα μέλη του να είναι και πολύ εύπορα - έχτισε δύο καταφύγια, ένα στον Όλυμπο και ένα στον Χορτιάτη, έχει ιδιόκτητα γραφεία-εντευκτήριο, εκδίδει ένα θαυμάσιο περιοδικό, τον "Όλυμπο", ενώ έχει ξεπεράσει τις δύο χιλιάδες ορειβασίες και εκδρομές. Και όλα αυτά με την καθοδήγηση του Νίκου Παπαδόπουλου, ο οποίος έχει ως δόγμα το ότι η ορειβασία είναι μια μορφή υψηλού αλτρουισμού. Με τέτοια ιδανικά και πλούσια διοικητική εμπειρία αποφάσισε τώρα στα τέλη της ζωής του να συγκεντρώσει όλα τα άρθρα που δημοσίευσε στον "Όλυμπο" και να τα προσφέρει σαν μια παρακαταθήκη στους νεώτερους. Δεν πρόκειται, θα έλεγα, για μια συλλογή collected essays, αλλά για κάτι πολύ πλουσιότερο και συνθετικότερο, για να μην αναφέρω το απόσταγμα σοφίας και ηθικών διδαγμάτων που κρύβουν οι σελίδες του.

Τα άρθρα του βιβλίου αυτού ξεπερνούν τα εκατό και συνοδεύονται όχι μόνο από πλούσιες και συναρπαστικές φωτογραφίες αλλά και από διάφορα ποιήματα, τις πιο πολλές φορές καλοδιαλεγμένα. Πιο καλοδιαλεγμένα είναι τα ίδια τα άρθρα, που θα μπορούσαν να ενταχθούν σε δύο μεγάλες ενότητες: τα εκδρομικά και τα του συλλόγου.

Στα εκδρομικά βλέπει κανείς μερικές μόνο εκδρομές σε διάφορα μέρη της πατρίδος μας: στον Όλυμπο, στο Φλάμπουρο, στο Ταίναρο, στην ορεινή Ναυπακτία, στον Όρβηλο, στο Μαίναλο, στα θεσπρωτικά βουνά, το Σέιχ Σού, τον Χορτιάτη κ.α. Οι εκδρομές αυτές δίνονται με πολύ γοητευτικό τρόπο γιατί συνοδεύονται με ποικίλες παρατηρήσεις, σκέψεις, εντυπώσεις, απόψεις (λ.χ. για το πόσο ρημάζει η ορεινή Ελλάδα, κυρίως η παραμεθόριος). Στη δεύτερη ενότητα περιλαμβάνονται ποικίλα άρθρα σχετικά με τον Ορειβατικό Σύλλογο (πώς ιδρύθηκε, τι έκανε, τι έχτισε, πώς πρόκοψε), τους σπουδαιότερους ανθρώπους του (λ.χ. τον Γιώσο Αποστολίδη), τα προβλήματα των καταφυγίων, το περιοδικό "Όλυμπος", τα εθνικά μονοπάτια, τις αδικίες με τις κρατικές επιχορηγήσεις, το καταπάτημα του Χορτιάτη από τον οικισμό "Κισσός", τα ορειβατικά ατυχήματα κ.α. Επίσης και αρκετά άρθρα με κάποια ποιητική διάθεση, για την άνοιξη, το φθινόπωρο, το σούρουπο, τη νύχτα κ.α. Είναι μυστήριο το πόσο ο Παπαδόπουλος ανακατώνει το ποιητικό στοιχείο με διάφορες σκέψεις, άλλοτε λυρικές και άλλοτε πανανθρώπινες.

Με δυο λόγια: Ο Παπαδόπουλος μας υποσχέθηκε έναν απολογισμό του Συλλόγου Ελλήνων Ορειβατών και μας παρέδωσε μια εμπερίστατη διείσδυση στα μύχια της ανθρώπινης ψυχής.

(Ντίνος Χριστιανόπουλος)