0
Your Καλαθι
Ο ηδονοθήρας
Άγριες και τρυφερές ερωτικές ιστορίες
Έκπτωση
40%
40%
Περιγραφή
...Αγάπη είναι το κρυφό όνομα του Θεού, αυτό που ψάχνουν οι καβαλιστές και δεν το βρίσκουν, είναι το σημείο όπου στηρίζεται όλος ο κόσμος. Οι αγαπητικές δυνάμεις (στη φυσική λέγονται ελκτικές) κρατούν τους γαλαξίες και το στερέωμα σε αρμονική αταξία και δεν τους αφήνουν να συγκρουστούν και να καταρρεύσουν. Ο έρωτας κάνει το σοφό ζώο να βγαίνει από τον εαυτό του και με τη μαγεία να προεκτείνεται στο άπειρο, έτοιμο να συναντήσει και να ενωθεί με το θεό του...
ΚΡΙΤΙΚΗ
Ολο και σπανιότερα, ιδίως στους νέους, η συγγραφή ανθεί ως πάρεργο. Μπορεί να ξεκινά σαν ερασιτεχνική απασχόληση, πολύ γρήγορα όμως απορροφά συνεχώς και περισσότερο χρόνο, κερδίζοντας έδαφος έναντι της όποιας επαγγελματικής σταδιοδρομίας. Σε αυτό συμβάλλουν οι εντυπωσιακές, τουλάχιστον για τα ελληνικά δεδομένα, εμπορικές επιτυχίες και το τελειοποιούμενο, στις ημέρες μας, μάνατζμεντ της προβολής ενός βιβλίου. Αντίθετα, οι κάπως μεγαλύτεροι στην ηλικία επιδίδονται στη δημιουργική γραφή ως διέξοδο από την καθημερινότητα και μόνο με τη συνταξιοδότηση η συγγραφή γίνεται το κυρίως έργο. Οπότε και μερικές φορές παρατηρείται ευφορία της γραφής που αιφνιδιάζει και συχνά αντιμετωπίζεται με δυσπιστία. Διότι είθισται η έκπληξη να αναμένεται από τους νέους.
Σε κάθε περίπτωση, όταν το γράψιμο δεν είναι η κυρίως απασχόληση, ευδοκιμεί μάλλον το ποίημα και το διήγημα παρά το μυθιστόρημα. Αυτόν τον κανόνα ακολουθεί και ο Π. Θάνος, ψευδώνυμο του γνωστού δημοσιογράφου Θάνου Παπαδόπουλου. Αρχικά, ποιήματα, στη συνέχεια, διηγήματα, κατ' εξαίρεσιν, το 1997, ένα μυθιστόρημα, «Ο χάρτινος εραστής». Η πρόσφατη συλλογή αποτελείται από δέκα ερωτικές ιστορίες, που ο συγγραφέας φροντίζει να είναι μοιρασμένες μεταξύ βίας και αισθαντικότητας, όπως ακριβώς δηλώνει και ο υπότιτλος.
Δύο σταθερά χαρακτηριστικά της γραφής του Π. Θάνου είναι ο ανάλαφρος, σχεδόν εύθυμος τόνος της αφήγησης και ο διάχυτος ερωτισμός. Οι περισσότερες ιστορίες παρακολουθούν τη λοξή ματιά ενός ηδονοθήρα, του οποίου όμως το προσωπείο ποικίλλει. Κατά κανόνα πρόκειται για ένα διανοούμενο μιας κάποιας ηλικίας, που τον απασχολούν οι γυναίκες και έχει τον τρόπο του στην προσέγγισή τους. Ο ίδιος ορίζεται κυνηγός στο ερωτικό παιχνίδι, με θήραμα τα νεαρά θηλυκά «βελτιωμένης ράτσας», που κυκλοφορούν την τελευταία δεκαετία στους δρόμους, στις καφετέριες και στα μπαρ της πρωτεύουσας. Παρ' όλο που στις ιστορίες παρατηρείται μεγάλη κινητικότητα, μάλιστα κάποτε παίρνουν και τη μορφή ταξιδιωτικής περιπλάνησης, το κέντρο βάρους παραμένει στην Αθήνα. Αλλωστε σε αρκετές ιστορίες σημειώνεται στο τέλος, ως τόπος γραφής, μια ιστορική πλέον καφετέρια των Εξαρχείων.
Σε ένα ορισμένο σημείο της καθεμίας ιστορίας, επανέρχεται ως κατακλείδα η φράση: «... βγάλαμε τα μάτια μας». Αυτό ακριβώς είναι το επικίνδυνο σημείο στις περιπέτειες ενός ηδονοθήρα. Κατά κάποιο τρόπο, οι συμπληγάδες που τον απειλούν: η επαναληπτικότητα και η πορνογραφία. Ωστόσο ο Π. Θάνος μάλλον τις περνά χωρίς να συντριβεί. Σχετικά σύντομες οι ιστορίες του, αξιοποιούν ένα ευρηματικό κάθε φορά σκηνικό, μέσα στο οποίο και ελίσσονται. Κατά κανόνα το περιβάλλον είναι καθωσπρέπει, ηθικώς αποστειρωμένο, όπως μια κηδεία ή ένας θάλαμος νοσοκομείου, ώστε η σεξουαλική προσέγγιση να αποτελεί, ευθύς εξ αρχής, πρόκληση.
Στην πρώτη εμφάνισή τους, οι γυναίκες είναι αντικείμενα προς θέαση, οπότε και η αφήγηση φαίνεται να εκστασιάζεται με την περιγραφή τους, αφού κάθε ηδονοθήρας είναι πρωτίστως ένας ηδονοβλεψίας. Μάλιστα υπάρχει και ένα διήγημα, «Η πρώτη νύχτα», εξ ολοκλήρου αφιερωμένο στην ευχαρίστηση του ερωτικού θεάματος. Σε αυτό ο ηδονοβλεψίας καταλήγει να είναι το θύμα, όταν τον αναγκάζουν, κατά παράβαση της παθητικότητάς του, να συμμετάσχει στο ερωτικό παιχνίδι. Ομως θύματα, τελικά, θέλει ο συγγραφέας και τους ήρωες των άλλων ιστοριών, τουλάχιστον, όταν η αφήγηση φθάνει στη σεξουαλική αναμέτρηση. Ξεκινώντας από τη γυναίκα-αντικείμενο, ο Π. Θάνος διατρέχει στις ιστορίες του τις δεκαετίες του φεμινιστικού κινήματος και φθάνει ως την αναστροφή των ρόλων. Οταν, στην εποχή μας, η γυναίκα αποδεικνύεται όχι μόνο δόλιος θύτης αλλά συχνά και απροκάλυπτος θηρευτής.
Σε αυτό το μεταίχμιο φαίνεται να διασκεδάζουν όλες οι ιστορίες. Πάντως, τον συγγραφέα δεν τον απασχολούν ιδεολογήματα ή ηθικολογίες. Μόνο στις παρυφές της διήγησης, χωρίς έμφαση, σαν να αναφέρεται σε θέματα επουσιώδη και τετριμμένα, θίγει τα ναρκωτικά που ροκανίζουν τους νέους ή τις ποικίλες κομπίνες και τα ρουσφέτια που συνθέτουν την καθημερινότητα. Οταν ψυχογραφεί ορισμένους χαρακτήρες είναι βραχύλογος, αφού αυτός σπουδάζει μάλλον το παιχνίδι του έρωτα παρά τους τύπους των παικτών. Για τον Π. Θάνο ο έρωτας περιγράφεται σαν ξεφάντωμα στη «μεγάλη αλκοολική νύχτα της Αθήνας».
Τελικά ο διαχωρισμός ερωτογραφίας και πορνογραφήματος είναι τόσο ευαίσθητος και συχνά αυθαίρετος, όσο και η διάκριση μεταξύ λογοτεχνίας και παραλογοτεχνίας. Καθοριστικό ρόλο παίζει η γλώσσα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο αφηγητής διαθέτει το επεξεργασμένο λεξιλόγιο ενός διανοούμενου, στο οποίο ενσωματώνεται στο ακέραιο η αργκό της εποχής μας περί τα ερωτικά. Υπάρχει ελευθεριότητα στη γλώσσα και περιγραφές τολμηρές που όμως δεν γίνονται χυδαίες. Ο συγγραφέας επιστρατεύει τη γλώσσα της μετωνυμίας, κυρίως ένα πλήθος παρομοιώσεων, στην επιδίωξή του να είναι τρυφερός έως δοξαστικός.
Αυτός ο τρόπος δίνει τα ευτυχέστερα αποτελέσματα, όταν οι ιστορίες απλώνονται και πέραν του ρεαλιστικού πλαισίου, με ήρωες σε έξαψη που παρασύρονται σε όνειρα και παραισθήσεις. Οπως «Ο εραστής των Νυμφών», που αντιπαραθέτει στην πληκτική συνεύρεση των Αθηναίων το μαγικό συναπάντημα με ποικιλώνυμες μυθολογικές κόρες στα Πιέρια Ορη. Τελικά, οι ιστορίες του Π. Θάνου μοιάζει να ανήκουν σε μια μεταβατική περίοδο της νεοελληνικής πεζογραφίας, καθώς αυτή βαδίζει σταθερά, κυρίως χάρη σε νεότερους συγγραφείς, από τη λογοτεχνία της διακριτικότητας και των υπαινιγμών στον προκλητικό ρεαλισμό.
Μάρη Θεοδοσοπούλου
ΤΟ ΒΗΜΑ, 09-05-1999
ΚΡΙΤΙΚΗ
Ολο και σπανιότερα, ιδίως στους νέους, η συγγραφή ανθεί ως πάρεργο. Μπορεί να ξεκινά σαν ερασιτεχνική απασχόληση, πολύ γρήγορα όμως απορροφά συνεχώς και περισσότερο χρόνο, κερδίζοντας έδαφος έναντι της όποιας επαγγελματικής σταδιοδρομίας. Σε αυτό συμβάλλουν οι εντυπωσιακές, τουλάχιστον για τα ελληνικά δεδομένα, εμπορικές επιτυχίες και το τελειοποιούμενο, στις ημέρες μας, μάνατζμεντ της προβολής ενός βιβλίου. Αντίθετα, οι κάπως μεγαλύτεροι στην ηλικία επιδίδονται στη δημιουργική γραφή ως διέξοδο από την καθημερινότητα και μόνο με τη συνταξιοδότηση η συγγραφή γίνεται το κυρίως έργο. Οπότε και μερικές φορές παρατηρείται ευφορία της γραφής που αιφνιδιάζει και συχνά αντιμετωπίζεται με δυσπιστία. Διότι είθισται η έκπληξη να αναμένεται από τους νέους.
Σε κάθε περίπτωση, όταν το γράψιμο δεν είναι η κυρίως απασχόληση, ευδοκιμεί μάλλον το ποίημα και το διήγημα παρά το μυθιστόρημα. Αυτόν τον κανόνα ακολουθεί και ο Π. Θάνος, ψευδώνυμο του γνωστού δημοσιογράφου Θάνου Παπαδόπουλου. Αρχικά, ποιήματα, στη συνέχεια, διηγήματα, κατ' εξαίρεσιν, το 1997, ένα μυθιστόρημα, «Ο χάρτινος εραστής». Η πρόσφατη συλλογή αποτελείται από δέκα ερωτικές ιστορίες, που ο συγγραφέας φροντίζει να είναι μοιρασμένες μεταξύ βίας και αισθαντικότητας, όπως ακριβώς δηλώνει και ο υπότιτλος.
Δύο σταθερά χαρακτηριστικά της γραφής του Π. Θάνου είναι ο ανάλαφρος, σχεδόν εύθυμος τόνος της αφήγησης και ο διάχυτος ερωτισμός. Οι περισσότερες ιστορίες παρακολουθούν τη λοξή ματιά ενός ηδονοθήρα, του οποίου όμως το προσωπείο ποικίλλει. Κατά κανόνα πρόκειται για ένα διανοούμενο μιας κάποιας ηλικίας, που τον απασχολούν οι γυναίκες και έχει τον τρόπο του στην προσέγγισή τους. Ο ίδιος ορίζεται κυνηγός στο ερωτικό παιχνίδι, με θήραμα τα νεαρά θηλυκά «βελτιωμένης ράτσας», που κυκλοφορούν την τελευταία δεκαετία στους δρόμους, στις καφετέριες και στα μπαρ της πρωτεύουσας. Παρ' όλο που στις ιστορίες παρατηρείται μεγάλη κινητικότητα, μάλιστα κάποτε παίρνουν και τη μορφή ταξιδιωτικής περιπλάνησης, το κέντρο βάρους παραμένει στην Αθήνα. Αλλωστε σε αρκετές ιστορίες σημειώνεται στο τέλος, ως τόπος γραφής, μια ιστορική πλέον καφετέρια των Εξαρχείων.
Σε ένα ορισμένο σημείο της καθεμίας ιστορίας, επανέρχεται ως κατακλείδα η φράση: «... βγάλαμε τα μάτια μας». Αυτό ακριβώς είναι το επικίνδυνο σημείο στις περιπέτειες ενός ηδονοθήρα. Κατά κάποιο τρόπο, οι συμπληγάδες που τον απειλούν: η επαναληπτικότητα και η πορνογραφία. Ωστόσο ο Π. Θάνος μάλλον τις περνά χωρίς να συντριβεί. Σχετικά σύντομες οι ιστορίες του, αξιοποιούν ένα ευρηματικό κάθε φορά σκηνικό, μέσα στο οποίο και ελίσσονται. Κατά κανόνα το περιβάλλον είναι καθωσπρέπει, ηθικώς αποστειρωμένο, όπως μια κηδεία ή ένας θάλαμος νοσοκομείου, ώστε η σεξουαλική προσέγγιση να αποτελεί, ευθύς εξ αρχής, πρόκληση.
Στην πρώτη εμφάνισή τους, οι γυναίκες είναι αντικείμενα προς θέαση, οπότε και η αφήγηση φαίνεται να εκστασιάζεται με την περιγραφή τους, αφού κάθε ηδονοθήρας είναι πρωτίστως ένας ηδονοβλεψίας. Μάλιστα υπάρχει και ένα διήγημα, «Η πρώτη νύχτα», εξ ολοκλήρου αφιερωμένο στην ευχαρίστηση του ερωτικού θεάματος. Σε αυτό ο ηδονοβλεψίας καταλήγει να είναι το θύμα, όταν τον αναγκάζουν, κατά παράβαση της παθητικότητάς του, να συμμετάσχει στο ερωτικό παιχνίδι. Ομως θύματα, τελικά, θέλει ο συγγραφέας και τους ήρωες των άλλων ιστοριών, τουλάχιστον, όταν η αφήγηση φθάνει στη σεξουαλική αναμέτρηση. Ξεκινώντας από τη γυναίκα-αντικείμενο, ο Π. Θάνος διατρέχει στις ιστορίες του τις δεκαετίες του φεμινιστικού κινήματος και φθάνει ως την αναστροφή των ρόλων. Οταν, στην εποχή μας, η γυναίκα αποδεικνύεται όχι μόνο δόλιος θύτης αλλά συχνά και απροκάλυπτος θηρευτής.
Σε αυτό το μεταίχμιο φαίνεται να διασκεδάζουν όλες οι ιστορίες. Πάντως, τον συγγραφέα δεν τον απασχολούν ιδεολογήματα ή ηθικολογίες. Μόνο στις παρυφές της διήγησης, χωρίς έμφαση, σαν να αναφέρεται σε θέματα επουσιώδη και τετριμμένα, θίγει τα ναρκωτικά που ροκανίζουν τους νέους ή τις ποικίλες κομπίνες και τα ρουσφέτια που συνθέτουν την καθημερινότητα. Οταν ψυχογραφεί ορισμένους χαρακτήρες είναι βραχύλογος, αφού αυτός σπουδάζει μάλλον το παιχνίδι του έρωτα παρά τους τύπους των παικτών. Για τον Π. Θάνο ο έρωτας περιγράφεται σαν ξεφάντωμα στη «μεγάλη αλκοολική νύχτα της Αθήνας».
Τελικά ο διαχωρισμός ερωτογραφίας και πορνογραφήματος είναι τόσο ευαίσθητος και συχνά αυθαίρετος, όσο και η διάκριση μεταξύ λογοτεχνίας και παραλογοτεχνίας. Καθοριστικό ρόλο παίζει η γλώσσα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο αφηγητής διαθέτει το επεξεργασμένο λεξιλόγιο ενός διανοούμενου, στο οποίο ενσωματώνεται στο ακέραιο η αργκό της εποχής μας περί τα ερωτικά. Υπάρχει ελευθεριότητα στη γλώσσα και περιγραφές τολμηρές που όμως δεν γίνονται χυδαίες. Ο συγγραφέας επιστρατεύει τη γλώσσα της μετωνυμίας, κυρίως ένα πλήθος παρομοιώσεων, στην επιδίωξή του να είναι τρυφερός έως δοξαστικός.
Αυτός ο τρόπος δίνει τα ευτυχέστερα αποτελέσματα, όταν οι ιστορίες απλώνονται και πέραν του ρεαλιστικού πλαισίου, με ήρωες σε έξαψη που παρασύρονται σε όνειρα και παραισθήσεις. Οπως «Ο εραστής των Νυμφών», που αντιπαραθέτει στην πληκτική συνεύρεση των Αθηναίων το μαγικό συναπάντημα με ποικιλώνυμες μυθολογικές κόρες στα Πιέρια Ορη. Τελικά, οι ιστορίες του Π. Θάνου μοιάζει να ανήκουν σε μια μεταβατική περίοδο της νεοελληνικής πεζογραφίας, καθώς αυτή βαδίζει σταθερά, κυρίως χάρη σε νεότερους συγγραφείς, από τη λογοτεχνία της διακριτικότητας και των υπαινιγμών στον προκλητικό ρεαλισμό.
Μάρη Θεοδοσοπούλου
ΤΟ ΒΗΜΑ, 09-05-1999
Κριτικές
Δεν βρέθηκαν δημοσιεύσεις
