0
Your Καλαθι
Η Προστασία του Περιβάλλοντος και η Οικονομική Ελευθερία: Από τη σύγκρουση συμφερόντων στη Βιώσιμη Α
Η αρχή της Εναρμονισμένης Ενσωμάτωσης στο εθνικό και ευρωπαϊκό Δημόσιο Δίκαιο
Έκπτωση
10%
10%
Περιγραφή
Η Moνογραφία πραγματεύεται τις σύγχρονες πτυχές του δικαίου της Βιώσιμης Ανάπτυξης κατά την πολυδιάστατη εξέλιξή του μέσα στο χρόνο.
Πέρα από την ανάλυση των συνθηκών της νομιμότητας για ευρωπαϊκό κράτος δικαίου στρέφεται στη σημασία της έννομης αποτελεσματικότητας του, αναδεικνύοντας το ρόλο ενός συνεκτικότερου δημοσίου συμφέροντος για τη συνδυαστική αντανάκλασητων ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε μία ανοιχτή και πλουραλιστική έννομη τάξη.
Στο βιβλίο προβάλλεται δομικά η έννοια του πολυεπίπεδου και ενιαίου ευρωπαϊκού συνταγματισμού ερμηνεύοντας: την κανονιστική δυναμική του Συντάγματος, την υπερνομοθετική ακτινοβολία του Δικαίου των Ευρωπαϊκών Συνθηκών και τη δικαιοπλαστική εμβέλεια της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, κατά την αντίστοιχη εκτενή θεώρηση της κατευθυντήριας νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στον ισόρροπο δικαιοδοτικό έλεγχο της προστασίας του περιβάλλοντος και της οικονομικής ελευθερίας και της συγκροτημένης σύγκλησής τους προς τους έννομους όρους και τις προϋποθέσεις της Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Το παρόν συγγραφικό εγχείρημα, με αφορμή την επιβεβλημένη δικαιική εναρμόνιση περιβάλλοντος και οικονομίας, ερευνά και αποτυπώνει τη σύγχρονη σύνθεση του ευρωπαϊκού δημοσίου δικαίου και της δημόσιας διακυβέρνησης μέσα από εμπεριστατωμένη και λεπτομερειακή τεκμηρίωση 2.076 παραπομπών, σχολίων και σημειώσεων με εξαντλητική προσέγγιση της σχετικής ελληνικής και ξενόγλωσσης βιβλιογραφίας, νομολογίας, νομοθεσίας και άλλων πρωτογενών πηγών.
Οι δε επιμέρους ενότητες που εξετάζουν μηχανισμούς όπως της Εκτίμησης των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, της Περιβαλλοντικής Φορολογίας, του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών και των Πράσινων Δημοσίων Συμβάσεων προβάλλουν την πρακτική αποκωδικοποίηση όλων των παραπάνω, πέρα από τις δογματικές και τις τυπικές τους κατευθύνσεις με κριτική διάθεση ως προς τη δικαιική τους απόδοση, την οικονομική τους προοπτική, την κοινωνική τους αποδοχή,αλλά και τη δικαιοδοτική τους ελεγξιμότητα.
Η μελέτη συμπυκνώνει τις διαγενεακές προκλήσεις του σύγχρονου κράτους δικαίου διεκδικώντας τη μετάβαση από το «δίκαιο της ανάγκης» στη «αναγκαιότητα του δικαίου»προς χάριν της ίδιας της Βιωσιμότητάς του.
Πρόλογος
Κωνσταντίνος Μενουδάκος
Περιεχόμενα
VIIΠρόλογος
XIIIΕυχαριστίες
XXVIIΒασικές συντομογραφίες - Αρκτικόλεξα
XXVIIi. Ελληνικές
XXXii. Ξενόγλωσσες
1Περίληψη
3Doctoral thesis summary
5Εισαγωγικό σημείωμα
Κεφάλαιο Α
Σύνταγμα, Νόμος, Μεθοδολογία, Πραγματικότητα
και Συγκριτικές Αναφορές για την Προστασία του Περιβάλλοντος
1Ενότητα
α.
11Η Συνταγματική κατοχύρωση της Προστασίας του Περιβάλλοντος στην ελληνική έννομη τάξη. Ερμηνεία και Περιεχόμενο
41β. Το διακύβευμα. Ανάγκες, Στόχοι και Έννοιες
γ.
43Η εκσυγχρονιστική πρόκληση του δυναμικού Συνταγματισμού και του δικαίου της Συμπεριφοράς. Οι ρυθμιστικές συνέπειες και συνέργειες της δίκαιης εναρμόνισης και του ορθολογισμού στις απαιτήσεις της έννομης αποτελεσματικότητας
54δ. Το δικαίωμα στην «Προστασία» του Περιβάλλοντος
62ε. Η Τριτενέργεια του Περιβαλλοντικού Δικαιώματος
2Ενότητα
α.
64Το βασικό πλαίσιο της κοινής περιβαλλοντικής νομοθεσίας στην ελληνική έννομη τάξη
β.
71Πραγματολογικές συνθήκες: Δημοσιονομική κρίση και Περιβαλλοντική Προστασία
3Ενότητα
86Ιδιαίτερες συγκριτικές αναφορές
α.
87Hνωμένο Βασίλειο: Η διαδρομή για την επανοριοθέτηση του αγγλοσαξονικού συνταγματισμού με αφετηρία το περιβάλλον και την ανάπτυξη
92β. “Brexit”: Η Περιβαλλοντική διάσταση
γ.
101Η.Π.Α.: Οι επιφυλάξεις προς τον ομοσπονδιακό παρεμβατισμό και οι στρεβλώσεις του παραδοσιακού φιλελευθερισμού στη δίκαιη εξισορρόπηση του δημοσίου συμφέροντος
δ.
106Κίνα: Ο στρατηγικός παράγοντας στην παγκόσμια βιώσιμη ανάπτυξη. Από θύτης και θύμα, βασικός καταλύτης του βιώσιμου διεθνούς ανταγωνισμού
ε.
111Γαλλία: Η ιδιαιτερότητα του Περιβαλλοντικού Χάρτη ως συνταγματικής ισχύος κείμενο και ο Γαλλικός Περιβαλλοντικός Συνταγματισμός
στ.
115Γερμανία: Θεσμικές Εγγυήσεις, κρατικός παρεμβατισμός και συντρέχουσες-παράλληλες αρμοδιότητες. Η Επικουρικότητα ως κεντρική βάση της Περιβαλλοντικής Πολιτειακής Διακυβέρνησης
Κεφάλαιο Β
Οι δομικές αποδόσεις του σύνθετου Ευρωπαϊκού Συνταγματισμού
για την Προστασία του Περιβάλλοντος.
Συναρτήσεις, διαστάσεις και επιδιώξεις
1Ενότητα
α.
120Ευρωπαϊκή Ένωση και Προστασία του Περιβάλλοντος. Εισαγωγική αναφορά
121β. Ιστορικό πλαίσιο
2Ενότητα
148Η θεμελιώδης λειτουργία, ο δικαιικός ρόλος και η θεσμική εφαρμογή της οργανωτικής αρχής της Ενσωμάτωσης
3Ενότητα
157Η λειτουργική διάσταση της Προστασίας του Περιβάλλοντος με προσδιοριστική ρυθμιστική αναφορά τη Βιώσιμη Ανάπτυξη κατά την κατοχύρωσή της στο Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης
4Ενότητα
α.
166Η δυναμική Νομολογιακή Ερμηνεία της Ε.Σ.Δ.Α. ως Πυλώνας του ενιαίου ευρωπαϊκού συνταγματισμού: Η περιβαλλοντική προστασία από το «περιθώριο εκτίμησης» του κράτους δικαίου στην ερμηνευτική απόδοση των ατομικών δικαιωμάτων
β.
174Κατευθυντήριες Νομολογιακές Αποδόσεις: Kατοχυρωμένα Ανθρώπινα Δικαιώματα και δημοκρατικά Περιθώρια Εκτίμησης σε δίκαιη ισορροπία για την προστασία του περιβάλλοντος
γ.
192Οι αποδόσεις της έννομης προστασίας της Περιουσίας –κατ’ άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ε.Σ.Δ.Α.– σε συνάρτηση με την περιβαλλοντική παρέμβαση. Η διάσταση της δημόσιας ωφέλειας
200δ. Η νομολογία του Ε.Δ.Δ.Α. και η χρήση πυρηνικής ενέργειας
204ε. Συμπεράσματα επί του «εσδαϊκού» κεκτημένου
Κεφάλαιο Γ
Περιβαλλοντικές Αρχές: Η κανονιστική τους ερμηνεία
και η ρυθμιστική τους ενότητα στον εφαρμοσμένο ευρωπαϊκό συνταγματισμό
1Ενότητα
α.
206Περί Αρχών: Από τη διαπλαστική δεσμευτικότητα στη δυναμική ερμηνεία του δικαίου. Ο αξιακός θετικισμός της περιβαλλοντικής προστασίας εντός της ρυθμιστικής Πολιτειακής Οργάνωσης
2Ενότητα
212Η αρχή της Πρόληψης
3Ενότητα
224Η αρχή της Προφύλαξης
4Ενότητα
244α. Η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει»
259β. Η στροφή της Ε.Ε. προς την «περιβαλλοντική ευθύνη»
γ.
265Ατομική και Συλλογική Ευθύνη: Από τη διλημματική σύγκριση στην αιτιώδη έννομη επαγωγή
5Ενότητα
269Η αρχή της επανόρθωσης των προσβολών του περιβάλλοντος κατά προτεραιότητα στην πηγή τους
Κεφάλαιο Δ
Σύγχρονοι διοικητικοί «μηχανισμοί» νομιμότητας
και αποτελεσματικότητας για την εφαρμοσμένη ενσωμάτωση
και τον εναρμονισμένο συγκερασμό της προστασίας του περιβάλλοντος στην προοπτική της βιώσιμης ανάπτυξης
1Ενότητα
α.
275Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων: Στοχευμένες Μελέτες και Στρατηγικός Σχεδιασμός
β.
276Ορισμός, Πλαίσιο και Ιστορικό της νομοθετικής διαδρομής της «Ε.Π.Ε.»
282γ. Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων: Απαιτήσεις και τάσεις
307δ. Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων
316ε. Ειδικότερες Νομολογιακές Προσεγγίσεις: Από το ΣτΕ στο Δ.Ε.Ε
στ.
325Στοιχεία της Διασυνοριακής Εκτίμησης των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων
ζ.
329Στρατηγικές Επενδύσεις και Περιβάλλον στην Ελλάδα, ανάμεσα στον επιβεβλημένο εκσυγχρονισμό και στην «προκρούστεια» προσαρμογή
2Ενότητα
α.
340Η Περιβαλλοντική Φορολογία ως κατευθυντήριος μοχλός Ανάπτυξης στο Κράτος Δικαίου
β.
348Οι περιβαλλοντικές και οι αναπτυξιακές προοπτικές των δημοσιονομικών παρεμβάσεων και οι βασικές τους διακρίσεις
γ.
356Οικονομική κρίση και δημοσιονομικές πολιτικές: Η άτακτη υπαναχώρηση της περιβαλλοντικής ανάπτυξης και η προβληματική ανακολουθία του «Πράσινου Ταμείου»
δ.
359Η δογματική των «Πιγκουβιανών» Φόρων και η προοπτική του «πράσινου» Νεοκεϋνσιανισμού στην αναζήτηση του Κοινωνικού Οφέλους
ε.
375Η θεωρία του «Διπλού Μερίσματος» και η ενσωμάτωση του περιβάλλοντος ως “win-win” μεταρρυθμιστική διαδικασία στη δημοσιονομική προσαρμογή. Συνέργειες, Συνέπειες και Αποτελεσματικότητα στο περιβαλλοντικό φορολογικό δίκαιο
στ.
380Ενωσιακή Περιβαλλοντική Φορολογία: Βιώσιμη αναπτυξιακή αναγκαιότητα ή “terra aliena” για το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Τα όρια του φορολογικού παρεμβατισμού στην Ε.Ε
3Ενότητα
391α. Το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών ρύπων
β.
399Η εξέλιξη της εναρμονισμένης ενωσιακής διοικητικής διακυβέρνησης με αφορμή το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών
γ.
416Οι ενωσιακές εξαιρέσεις και οι ανταγωνιστικές διασυνοριακές ανισορροπίες. Οι τάσεις του νομολογιακού εξορθολογισμού του Δ.Ε.Ε. στα διακυβερνητικά περιθώρια εκτίμησης της Ε.Ε. και των Κρατών-μελών
δ.
429Καταχρηστικές Εφαρμογές και Σύστημα “Carousel”. Οι «κερκόπορτες» της Ευρωπαϊκής Φοροδιαφυγής με «δούρειο ίππο» το Σ.Ε.Δ.Ε
ε.
433Η φορολογική λύση της «Αντίστροφης Χρέωσης» για την ενωσιακή και την εθνική εξισορρόπηση της δημοσιονομικής ευθύνης στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών ρύπων
στ.
435Οι θεμελιώδεις περιβαλλοντικές και οικονομικές στρεβλώσεις μεταξύ των «Συστημάτων Εμπορίας Ρύπων»
ζ.
440Συμπερασματικές αρνητικές εκτιμήσεις για την (αν-)αποτελεσματικότητα του ενωσιακού “E.T.S.”
4Ενότητα
α.
446«Πράσινες» και «Βιώσιμες» Δημόσιες Συμβάσεις: Η έννοια, ο ορισμός, η ουσιώδης λειτουργία και οι μεθοδευμένες συνέργειες των εμπλεκόμενων «παραγωγικών» αρχών του δικαίου
β.
450Πρακτικά στοιχεία και εφαρμοστικές βάσεις των «Πράσινων» Δημόσιων Συμβάσεων
γ.
462Είδη διαγωνιστικής διαδικασίας και η επίδρασή τους στις «Πράσινες» Δημόσιες Συμβάσεις
δ.
465Οι περιβαλλοντικές απαιτήσεις στις εκσυγχρονιστικές τάσεις των Ενωσιακών Οδηγιών για τις Δημόσιες Συμβάσεις
ε.
469Οι «Πράσινες» Δημόσιες Συμβάσεις και οι ισορροπίες του ευρωπαϊκού κράτους δικαίου στις νομολογιακές κατευθύνσεις του Δ.Ε.Ε
στ.
480Ο Προσυμβατικός έλεγχος νομιμότητας των Δημόσιων Συμβάσεων στην ελληνική έννομη τάξη και η ουσιαστική έννομη απαίτηση για την προστασία του περιβάλλοντος
Κεφάλαιο Ε
Οικονομική Ανάπτυξη και Ελευθερίες:
Η συνάρτηση με το Δημόσιο Συμφέρον
και η οριοθέτηση του ρυθμιστικού παρεμβατισμού
1Ενότητα
484Ευρωπαϊκή Ένωση, Ανταγωνισμός και Περιβάλλον
2Ενότητα
α.
494Οι Οικονομικές Όψεις του Περιβάλλοντος και η εισδοχή της Βιώσιμης Ανάπτυξης.
β.
497Πρακτικές Εξελίξεις για την οικονομική απόδοση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο
3Ενότητα
α.
505Από την Οικονομική Ελευθερία ως δικαίωμα του ατόμου, στο δημόσιο συμφέρον της Οικονομικής Ανάπτυξης του κράτους. Διαδικασίες συνοχής και ενσωμάτωσης
515β. Οι διαστάσεις του Δημόσιου Συμφέροντος
γ.
520Κρατικός παρεμβατισμός και νομιμοποιητικό Δημόσιο Συμφέρον: Βιωσιμότητα και Αναλογικότητα οι δικαιοπαραγωγικές ρήτρες της αποτελεσματικότητάς του
Κεφάλαιο ΣΤ
Η αρχή της Αναλογικότητας και η «δικαιορθολογική» πορεία προς την Εναρμονισμένη Ενσωμάτωση: Η αμφίδρομη αντανάκλαση του σύγχρονου δημόσιου συμφέροντος στα «μεικτά» δικαιώματα και το λειτουργικό “Alter Ego” της Βιώσιμης Ανάπτυξης
1Ενότητα
524Η αρχή της Αναλογικότητας: Από τη σύγκρουση συμφερόντων και την οριοθέτηση των περιορισμών, στο δικαιοπαραγωγικό εναρμονιστικό προσδιορισμό της έννομης αποτελεσματικότητας
2Ενότητα
α.
530Οι ερμηνευτικές προσεγγίσεις και η ανάλυση των κριτηρίων της αρχής της αναλογικότητας. Η θεσμική νομιμότητα και η λειτουργική δυναμική των κανονιστικών εφαρμογών της αρχής
β.
570Η αντιπαραβολή της αμερικανικής προσέγγισης. «Ρυθμιστική Ισορροπία»: από την αξιολογική προσποίηση στην αποδοτική συστηματοποίηση της αναλογικότητας
3Ενότητα
583Ευρωπαϊκός Συνταγματισμός και Αναλογικότητα
4Ενότητα
α.
589Η αρχή της αναλογικότητας στο Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Βάση ρυθμιστικών συγκλίσεων, έννομης ισορροπίας, εναρμόνισης και αποτελεσματικότητας
β.
597Οι θεμελιώδεις ερμηνευτικές κατευθύνσεις του Δ.Ε.Κ./Δ.Ε.Ε. για τον έλεγχο της αναλογικότητας
5Ενότητα
602Οι εκτιμήσεις της αναλογικότητας στη συνάρτηση των «Οικονομικών» και των «Μη Οικονομικών» συμφερόντων εντός του ευρωπαϊκού κράτους δικαίου: Το εναρμονιστικό ενωσιακό κεκτημένο και οι θεμιτές εθνικές παρεμβάσεις κατά την αλληλεπίδραση της προστασίας του περιβάλλοντος στις δικαιοκρατικές ισορροπίες της ενιαίας αγοράς, με βάση τις νομολογιακές αποδόσεις του Δ.Ε.Ε
6Ενότητα
628Η αρχή της αναλογικότητας στο Χ.Θ.Δ. της Ε.Ε. ως δικαιοκρατικός μηχανισμός ρυθμιστικών βελτιστοποιήσεων και εναρμονιστικής ερμηνείας του ενωσιακού δικαίου. Το εφαρμοστικό “case study” των όρων της προστασίας του περιβάλλοντος και των ορίων της οικονομικής ανάπτυξης
7Ενότητα
635Η Aναλογικότητα στο Ε.Δ.Δ.Α. Η «Δίκαιη Ισορροπία» ανάμεσα στον πυρήνα του κατοχυρωμένου δικαιώματος και στο σύννομο περιθώριο εκτίμησης του κράτους δικαίου. Δικαιωματοκρατία, Δημόσιο συμφέρον και Δημοκρατική ταυτότητα
8Ενότητα
α.
646Η ελληνική θεώρηση της αρχής της αναλογικότητας: Από αφηρημένη και διαπλαστική δικαιική ρήτρα σε εγγυητική πολιτειακή σταθερά και συνταγματικός κανόνας δικαίου
β.
659Η εφαρμογή της αναλογικότητας στην πολιτική δίκη και στο ιδιωτικό δίκαιο ως προοπτική εξελικτικής ενίσχυσης της συνταγματικής της κανονιστικότητας στο πεδίο της σύγκρουσης συμφερόντων
9Ενότητα
667Η δεσπόζουσα θέση της αρχής της αναλογικότητας στις εκτιμήσεις της «περιβαλλοντικής» νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας
10Ενότητα
α.
684Η μεθοδολογία του «Κόστους-Οφέλους» ως ευρύτερος και διακριτός μηχανισμός στην ουσιώδη αναζήτηση και την αιτιώδη συνάφεια της κοινωνικής απόδοσης
β.
690Η προέλευση και οι σύγχρονες θεσμικές τάσεις της ανάλυσης του «Κόστους-Οφέλους»: Από την αμερικανική «νοοτροπία» στην ευρωπαϊκή «ευελιξία» του δημοσίου δικαίου
γ.
699Η θεσμική εφαρμογή της αρχής της προφύλαξης ως το δικαιοπολιτειακό αντιστάθμισμα της επαπειλούμενης δημόσιας διακινδύνευσης και προσδιοριστικός άξονας στον κοινωνικο-δικαιικό προσανατολισμό της ανάλυσης του «Κόστους-Οφέλους»
Κεφάλαιο Ζ
Βιώσιμη Ανάπτυξη: Η σύγχρονη Ενσωμάτωση Συμφερόντων
και η συγχρονισμένη Εναρμόνιση Δικαιωμάτων.
Κεκτημένα, Αξιώσεις και Προοπτικές
1Ενότητα
706Η ιστορική βάση και οι σύγχρονες κατευθύνσεις της Βιώσιμης Ανάπτυξης
2Ενότητα
718Οι ερμηνευτικές αποδόσεις και οι πρακτικές αποκλίσεις ανάμεσα στην «Ισχυρή» και την «Αδύναμη» Βιωσιμότητα
3Ενότητα
730Διαγενεακή ισότητα και βιώσιμη ανάπτυξη: Το ανθρωπιστικό δικαίωμα- αντανάκλαση του αλληλέγγυου δημόσιου συμφέροντος
4Ενότητα
740Η Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Δίκαιο των Ευρωπαϊκών Συνθηκών και του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ως θεμελιώδης δικαιοπολιτειακός προορισμός της Ένωσης
5Ενότητα
α.
747Η Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας: Ερμηνευτικές διακυμάνσεις και ιστορικές περίοδοι για το Δίκαιο της Βιώσιμης Ανάπτυξης
β.
766Οι μεθοδολογικές αναζητήσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για τη βιώσιμη ανάπτυξη και ο επιδιωκόμενος σκοπός του δημοσίου συμφέροντος
γ.
772Η πρακτική απόδοση της αρχής της «Φέρουσας Ικανότητας», ως η ιδιαίτερη νομολογιακή διάσταση των εφαρμοσμένων ισορροπιών της Βιωσιμότητας
Κεφάλαιο Η
Επίλογος
781Θεσμικά κεκτημένα, κανονιστικές αποδόσεις και βέλτιστες εφαρμογές για τις αναγκαίες ρυθμιστικές συνέργειες από τη σύγκρουση συμφερόντων στη Βιώσιμη Ανάπτυξη
Παράρτημα βιβλιογραφίας
791Α. Ελληνική βιβλιογραφία - Αρθρογραφία
818Β. Ξενόγλωσση βιβλιογραφία - Αρθρογραφία
850Γ. Νομικά κείμενα - Πηγές
882Δ. Χρήσιμοι διαδικτυακοί τόποι
883Βιογραφικά Στοιχεία
Πέρα από την ανάλυση των συνθηκών της νομιμότητας για ευρωπαϊκό κράτος δικαίου στρέφεται στη σημασία της έννομης αποτελεσματικότητας του, αναδεικνύοντας το ρόλο ενός συνεκτικότερου δημοσίου συμφέροντος για τη συνδυαστική αντανάκλασητων ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε μία ανοιχτή και πλουραλιστική έννομη τάξη.
Στο βιβλίο προβάλλεται δομικά η έννοια του πολυεπίπεδου και ενιαίου ευρωπαϊκού συνταγματισμού ερμηνεύοντας: την κανονιστική δυναμική του Συντάγματος, την υπερνομοθετική ακτινοβολία του Δικαίου των Ευρωπαϊκών Συνθηκών και τη δικαιοπλαστική εμβέλεια της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, κατά την αντίστοιχη εκτενή θεώρηση της κατευθυντήριας νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στον ισόρροπο δικαιοδοτικό έλεγχο της προστασίας του περιβάλλοντος και της οικονομικής ελευθερίας και της συγκροτημένης σύγκλησής τους προς τους έννομους όρους και τις προϋποθέσεις της Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Το παρόν συγγραφικό εγχείρημα, με αφορμή την επιβεβλημένη δικαιική εναρμόνιση περιβάλλοντος και οικονομίας, ερευνά και αποτυπώνει τη σύγχρονη σύνθεση του ευρωπαϊκού δημοσίου δικαίου και της δημόσιας διακυβέρνησης μέσα από εμπεριστατωμένη και λεπτομερειακή τεκμηρίωση 2.076 παραπομπών, σχολίων και σημειώσεων με εξαντλητική προσέγγιση της σχετικής ελληνικής και ξενόγλωσσης βιβλιογραφίας, νομολογίας, νομοθεσίας και άλλων πρωτογενών πηγών.
Οι δε επιμέρους ενότητες που εξετάζουν μηχανισμούς όπως της Εκτίμησης των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, της Περιβαλλοντικής Φορολογίας, του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών και των Πράσινων Δημοσίων Συμβάσεων προβάλλουν την πρακτική αποκωδικοποίηση όλων των παραπάνω, πέρα από τις δογματικές και τις τυπικές τους κατευθύνσεις με κριτική διάθεση ως προς τη δικαιική τους απόδοση, την οικονομική τους προοπτική, την κοινωνική τους αποδοχή,αλλά και τη δικαιοδοτική τους ελεγξιμότητα.
Η μελέτη συμπυκνώνει τις διαγενεακές προκλήσεις του σύγχρονου κράτους δικαίου διεκδικώντας τη μετάβαση από το «δίκαιο της ανάγκης» στη «αναγκαιότητα του δικαίου»προς χάριν της ίδιας της Βιωσιμότητάς του.
Πρόλογος
Κωνσταντίνος Μενουδάκος
Περιεχόμενα
VIIΠρόλογος
XIIIΕυχαριστίες
XXVIIΒασικές συντομογραφίες - Αρκτικόλεξα
XXVIIi. Ελληνικές
XXXii. Ξενόγλωσσες
1Περίληψη
3Doctoral thesis summary
5Εισαγωγικό σημείωμα
Κεφάλαιο Α
Σύνταγμα, Νόμος, Μεθοδολογία, Πραγματικότητα
και Συγκριτικές Αναφορές για την Προστασία του Περιβάλλοντος
1Ενότητα
α.
11Η Συνταγματική κατοχύρωση της Προστασίας του Περιβάλλοντος στην ελληνική έννομη τάξη. Ερμηνεία και Περιεχόμενο
41β. Το διακύβευμα. Ανάγκες, Στόχοι και Έννοιες
γ.
43Η εκσυγχρονιστική πρόκληση του δυναμικού Συνταγματισμού και του δικαίου της Συμπεριφοράς. Οι ρυθμιστικές συνέπειες και συνέργειες της δίκαιης εναρμόνισης και του ορθολογισμού στις απαιτήσεις της έννομης αποτελεσματικότητας
54δ. Το δικαίωμα στην «Προστασία» του Περιβάλλοντος
62ε. Η Τριτενέργεια του Περιβαλλοντικού Δικαιώματος
2Ενότητα
α.
64Το βασικό πλαίσιο της κοινής περιβαλλοντικής νομοθεσίας στην ελληνική έννομη τάξη
β.
71Πραγματολογικές συνθήκες: Δημοσιονομική κρίση και Περιβαλλοντική Προστασία
3Ενότητα
86Ιδιαίτερες συγκριτικές αναφορές
α.
87Hνωμένο Βασίλειο: Η διαδρομή για την επανοριοθέτηση του αγγλοσαξονικού συνταγματισμού με αφετηρία το περιβάλλον και την ανάπτυξη
92β. “Brexit”: Η Περιβαλλοντική διάσταση
γ.
101Η.Π.Α.: Οι επιφυλάξεις προς τον ομοσπονδιακό παρεμβατισμό και οι στρεβλώσεις του παραδοσιακού φιλελευθερισμού στη δίκαιη εξισορρόπηση του δημοσίου συμφέροντος
δ.
106Κίνα: Ο στρατηγικός παράγοντας στην παγκόσμια βιώσιμη ανάπτυξη. Από θύτης και θύμα, βασικός καταλύτης του βιώσιμου διεθνούς ανταγωνισμού
ε.
111Γαλλία: Η ιδιαιτερότητα του Περιβαλλοντικού Χάρτη ως συνταγματικής ισχύος κείμενο και ο Γαλλικός Περιβαλλοντικός Συνταγματισμός
στ.
115Γερμανία: Θεσμικές Εγγυήσεις, κρατικός παρεμβατισμός και συντρέχουσες-παράλληλες αρμοδιότητες. Η Επικουρικότητα ως κεντρική βάση της Περιβαλλοντικής Πολιτειακής Διακυβέρνησης
Κεφάλαιο Β
Οι δομικές αποδόσεις του σύνθετου Ευρωπαϊκού Συνταγματισμού
για την Προστασία του Περιβάλλοντος.
Συναρτήσεις, διαστάσεις και επιδιώξεις
1Ενότητα
α.
120Ευρωπαϊκή Ένωση και Προστασία του Περιβάλλοντος. Εισαγωγική αναφορά
121β. Ιστορικό πλαίσιο
2Ενότητα
148Η θεμελιώδης λειτουργία, ο δικαιικός ρόλος και η θεσμική εφαρμογή της οργανωτικής αρχής της Ενσωμάτωσης
3Ενότητα
157Η λειτουργική διάσταση της Προστασίας του Περιβάλλοντος με προσδιοριστική ρυθμιστική αναφορά τη Βιώσιμη Ανάπτυξη κατά την κατοχύρωσή της στο Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης
4Ενότητα
α.
166Η δυναμική Νομολογιακή Ερμηνεία της Ε.Σ.Δ.Α. ως Πυλώνας του ενιαίου ευρωπαϊκού συνταγματισμού: Η περιβαλλοντική προστασία από το «περιθώριο εκτίμησης» του κράτους δικαίου στην ερμηνευτική απόδοση των ατομικών δικαιωμάτων
β.
174Κατευθυντήριες Νομολογιακές Αποδόσεις: Kατοχυρωμένα Ανθρώπινα Δικαιώματα και δημοκρατικά Περιθώρια Εκτίμησης σε δίκαιη ισορροπία για την προστασία του περιβάλλοντος
γ.
192Οι αποδόσεις της έννομης προστασίας της Περιουσίας –κατ’ άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ε.Σ.Δ.Α.– σε συνάρτηση με την περιβαλλοντική παρέμβαση. Η διάσταση της δημόσιας ωφέλειας
200δ. Η νομολογία του Ε.Δ.Δ.Α. και η χρήση πυρηνικής ενέργειας
204ε. Συμπεράσματα επί του «εσδαϊκού» κεκτημένου
Κεφάλαιο Γ
Περιβαλλοντικές Αρχές: Η κανονιστική τους ερμηνεία
και η ρυθμιστική τους ενότητα στον εφαρμοσμένο ευρωπαϊκό συνταγματισμό
1Ενότητα
α.
206Περί Αρχών: Από τη διαπλαστική δεσμευτικότητα στη δυναμική ερμηνεία του δικαίου. Ο αξιακός θετικισμός της περιβαλλοντικής προστασίας εντός της ρυθμιστικής Πολιτειακής Οργάνωσης
2Ενότητα
212Η αρχή της Πρόληψης
3Ενότητα
224Η αρχή της Προφύλαξης
4Ενότητα
244α. Η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει»
259β. Η στροφή της Ε.Ε. προς την «περιβαλλοντική ευθύνη»
γ.
265Ατομική και Συλλογική Ευθύνη: Από τη διλημματική σύγκριση στην αιτιώδη έννομη επαγωγή
5Ενότητα
269Η αρχή της επανόρθωσης των προσβολών του περιβάλλοντος κατά προτεραιότητα στην πηγή τους
Κεφάλαιο Δ
Σύγχρονοι διοικητικοί «μηχανισμοί» νομιμότητας
και αποτελεσματικότητας για την εφαρμοσμένη ενσωμάτωση
και τον εναρμονισμένο συγκερασμό της προστασίας του περιβάλλοντος στην προοπτική της βιώσιμης ανάπτυξης
1Ενότητα
α.
275Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων: Στοχευμένες Μελέτες και Στρατηγικός Σχεδιασμός
β.
276Ορισμός, Πλαίσιο και Ιστορικό της νομοθετικής διαδρομής της «Ε.Π.Ε.»
282γ. Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων: Απαιτήσεις και τάσεις
307δ. Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων
316ε. Ειδικότερες Νομολογιακές Προσεγγίσεις: Από το ΣτΕ στο Δ.Ε.Ε
στ.
325Στοιχεία της Διασυνοριακής Εκτίμησης των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων
ζ.
329Στρατηγικές Επενδύσεις και Περιβάλλον στην Ελλάδα, ανάμεσα στον επιβεβλημένο εκσυγχρονισμό και στην «προκρούστεια» προσαρμογή
2Ενότητα
α.
340Η Περιβαλλοντική Φορολογία ως κατευθυντήριος μοχλός Ανάπτυξης στο Κράτος Δικαίου
β.
348Οι περιβαλλοντικές και οι αναπτυξιακές προοπτικές των δημοσιονομικών παρεμβάσεων και οι βασικές τους διακρίσεις
γ.
356Οικονομική κρίση και δημοσιονομικές πολιτικές: Η άτακτη υπαναχώρηση της περιβαλλοντικής ανάπτυξης και η προβληματική ανακολουθία του «Πράσινου Ταμείου»
δ.
359Η δογματική των «Πιγκουβιανών» Φόρων και η προοπτική του «πράσινου» Νεοκεϋνσιανισμού στην αναζήτηση του Κοινωνικού Οφέλους
ε.
375Η θεωρία του «Διπλού Μερίσματος» και η ενσωμάτωση του περιβάλλοντος ως “win-win” μεταρρυθμιστική διαδικασία στη δημοσιονομική προσαρμογή. Συνέργειες, Συνέπειες και Αποτελεσματικότητα στο περιβαλλοντικό φορολογικό δίκαιο
στ.
380Ενωσιακή Περιβαλλοντική Φορολογία: Βιώσιμη αναπτυξιακή αναγκαιότητα ή “terra aliena” για το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Τα όρια του φορολογικού παρεμβατισμού στην Ε.Ε
3Ενότητα
391α. Το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών ρύπων
β.
399Η εξέλιξη της εναρμονισμένης ενωσιακής διοικητικής διακυβέρνησης με αφορμή το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών
γ.
416Οι ενωσιακές εξαιρέσεις και οι ανταγωνιστικές διασυνοριακές ανισορροπίες. Οι τάσεις του νομολογιακού εξορθολογισμού του Δ.Ε.Ε. στα διακυβερνητικά περιθώρια εκτίμησης της Ε.Ε. και των Κρατών-μελών
δ.
429Καταχρηστικές Εφαρμογές και Σύστημα “Carousel”. Οι «κερκόπορτες» της Ευρωπαϊκής Φοροδιαφυγής με «δούρειο ίππο» το Σ.Ε.Δ.Ε
ε.
433Η φορολογική λύση της «Αντίστροφης Χρέωσης» για την ενωσιακή και την εθνική εξισορρόπηση της δημοσιονομικής ευθύνης στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών ρύπων
στ.
435Οι θεμελιώδεις περιβαλλοντικές και οικονομικές στρεβλώσεις μεταξύ των «Συστημάτων Εμπορίας Ρύπων»
ζ.
440Συμπερασματικές αρνητικές εκτιμήσεις για την (αν-)αποτελεσματικότητα του ενωσιακού “E.T.S.”
4Ενότητα
α.
446«Πράσινες» και «Βιώσιμες» Δημόσιες Συμβάσεις: Η έννοια, ο ορισμός, η ουσιώδης λειτουργία και οι μεθοδευμένες συνέργειες των εμπλεκόμενων «παραγωγικών» αρχών του δικαίου
β.
450Πρακτικά στοιχεία και εφαρμοστικές βάσεις των «Πράσινων» Δημόσιων Συμβάσεων
γ.
462Είδη διαγωνιστικής διαδικασίας και η επίδρασή τους στις «Πράσινες» Δημόσιες Συμβάσεις
δ.
465Οι περιβαλλοντικές απαιτήσεις στις εκσυγχρονιστικές τάσεις των Ενωσιακών Οδηγιών για τις Δημόσιες Συμβάσεις
ε.
469Οι «Πράσινες» Δημόσιες Συμβάσεις και οι ισορροπίες του ευρωπαϊκού κράτους δικαίου στις νομολογιακές κατευθύνσεις του Δ.Ε.Ε
στ.
480Ο Προσυμβατικός έλεγχος νομιμότητας των Δημόσιων Συμβάσεων στην ελληνική έννομη τάξη και η ουσιαστική έννομη απαίτηση για την προστασία του περιβάλλοντος
Κεφάλαιο Ε
Οικονομική Ανάπτυξη και Ελευθερίες:
Η συνάρτηση με το Δημόσιο Συμφέρον
και η οριοθέτηση του ρυθμιστικού παρεμβατισμού
1Ενότητα
484Ευρωπαϊκή Ένωση, Ανταγωνισμός και Περιβάλλον
2Ενότητα
α.
494Οι Οικονομικές Όψεις του Περιβάλλοντος και η εισδοχή της Βιώσιμης Ανάπτυξης.
β.
497Πρακτικές Εξελίξεις για την οικονομική απόδοση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο
3Ενότητα
α.
505Από την Οικονομική Ελευθερία ως δικαίωμα του ατόμου, στο δημόσιο συμφέρον της Οικονομικής Ανάπτυξης του κράτους. Διαδικασίες συνοχής και ενσωμάτωσης
515β. Οι διαστάσεις του Δημόσιου Συμφέροντος
γ.
520Κρατικός παρεμβατισμός και νομιμοποιητικό Δημόσιο Συμφέρον: Βιωσιμότητα και Αναλογικότητα οι δικαιοπαραγωγικές ρήτρες της αποτελεσματικότητάς του
Κεφάλαιο ΣΤ
Η αρχή της Αναλογικότητας και η «δικαιορθολογική» πορεία προς την Εναρμονισμένη Ενσωμάτωση: Η αμφίδρομη αντανάκλαση του σύγχρονου δημόσιου συμφέροντος στα «μεικτά» δικαιώματα και το λειτουργικό “Alter Ego” της Βιώσιμης Ανάπτυξης
1Ενότητα
524Η αρχή της Αναλογικότητας: Από τη σύγκρουση συμφερόντων και την οριοθέτηση των περιορισμών, στο δικαιοπαραγωγικό εναρμονιστικό προσδιορισμό της έννομης αποτελεσματικότητας
2Ενότητα
α.
530Οι ερμηνευτικές προσεγγίσεις και η ανάλυση των κριτηρίων της αρχής της αναλογικότητας. Η θεσμική νομιμότητα και η λειτουργική δυναμική των κανονιστικών εφαρμογών της αρχής
β.
570Η αντιπαραβολή της αμερικανικής προσέγγισης. «Ρυθμιστική Ισορροπία»: από την αξιολογική προσποίηση στην αποδοτική συστηματοποίηση της αναλογικότητας
3Ενότητα
583Ευρωπαϊκός Συνταγματισμός και Αναλογικότητα
4Ενότητα
α.
589Η αρχή της αναλογικότητας στο Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Βάση ρυθμιστικών συγκλίσεων, έννομης ισορροπίας, εναρμόνισης και αποτελεσματικότητας
β.
597Οι θεμελιώδεις ερμηνευτικές κατευθύνσεις του Δ.Ε.Κ./Δ.Ε.Ε. για τον έλεγχο της αναλογικότητας
5Ενότητα
602Οι εκτιμήσεις της αναλογικότητας στη συνάρτηση των «Οικονομικών» και των «Μη Οικονομικών» συμφερόντων εντός του ευρωπαϊκού κράτους δικαίου: Το εναρμονιστικό ενωσιακό κεκτημένο και οι θεμιτές εθνικές παρεμβάσεις κατά την αλληλεπίδραση της προστασίας του περιβάλλοντος στις δικαιοκρατικές ισορροπίες της ενιαίας αγοράς, με βάση τις νομολογιακές αποδόσεις του Δ.Ε.Ε
6Ενότητα
628Η αρχή της αναλογικότητας στο Χ.Θ.Δ. της Ε.Ε. ως δικαιοκρατικός μηχανισμός ρυθμιστικών βελτιστοποιήσεων και εναρμονιστικής ερμηνείας του ενωσιακού δικαίου. Το εφαρμοστικό “case study” των όρων της προστασίας του περιβάλλοντος και των ορίων της οικονομικής ανάπτυξης
7Ενότητα
635Η Aναλογικότητα στο Ε.Δ.Δ.Α. Η «Δίκαιη Ισορροπία» ανάμεσα στον πυρήνα του κατοχυρωμένου δικαιώματος και στο σύννομο περιθώριο εκτίμησης του κράτους δικαίου. Δικαιωματοκρατία, Δημόσιο συμφέρον και Δημοκρατική ταυτότητα
8Ενότητα
α.
646Η ελληνική θεώρηση της αρχής της αναλογικότητας: Από αφηρημένη και διαπλαστική δικαιική ρήτρα σε εγγυητική πολιτειακή σταθερά και συνταγματικός κανόνας δικαίου
β.
659Η εφαρμογή της αναλογικότητας στην πολιτική δίκη και στο ιδιωτικό δίκαιο ως προοπτική εξελικτικής ενίσχυσης της συνταγματικής της κανονιστικότητας στο πεδίο της σύγκρουσης συμφερόντων
9Ενότητα
667Η δεσπόζουσα θέση της αρχής της αναλογικότητας στις εκτιμήσεις της «περιβαλλοντικής» νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας
10Ενότητα
α.
684Η μεθοδολογία του «Κόστους-Οφέλους» ως ευρύτερος και διακριτός μηχανισμός στην ουσιώδη αναζήτηση και την αιτιώδη συνάφεια της κοινωνικής απόδοσης
β.
690Η προέλευση και οι σύγχρονες θεσμικές τάσεις της ανάλυσης του «Κόστους-Οφέλους»: Από την αμερικανική «νοοτροπία» στην ευρωπαϊκή «ευελιξία» του δημοσίου δικαίου
γ.
699Η θεσμική εφαρμογή της αρχής της προφύλαξης ως το δικαιοπολιτειακό αντιστάθμισμα της επαπειλούμενης δημόσιας διακινδύνευσης και προσδιοριστικός άξονας στον κοινωνικο-δικαιικό προσανατολισμό της ανάλυσης του «Κόστους-Οφέλους»
Κεφάλαιο Ζ
Βιώσιμη Ανάπτυξη: Η σύγχρονη Ενσωμάτωση Συμφερόντων
και η συγχρονισμένη Εναρμόνιση Δικαιωμάτων.
Κεκτημένα, Αξιώσεις και Προοπτικές
1Ενότητα
706Η ιστορική βάση και οι σύγχρονες κατευθύνσεις της Βιώσιμης Ανάπτυξης
2Ενότητα
718Οι ερμηνευτικές αποδόσεις και οι πρακτικές αποκλίσεις ανάμεσα στην «Ισχυρή» και την «Αδύναμη» Βιωσιμότητα
3Ενότητα
730Διαγενεακή ισότητα και βιώσιμη ανάπτυξη: Το ανθρωπιστικό δικαίωμα- αντανάκλαση του αλληλέγγυου δημόσιου συμφέροντος
4Ενότητα
740Η Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Δίκαιο των Ευρωπαϊκών Συνθηκών και του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ως θεμελιώδης δικαιοπολιτειακός προορισμός της Ένωσης
5Ενότητα
α.
747Η Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας: Ερμηνευτικές διακυμάνσεις και ιστορικές περίοδοι για το Δίκαιο της Βιώσιμης Ανάπτυξης
β.
766Οι μεθοδολογικές αναζητήσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για τη βιώσιμη ανάπτυξη και ο επιδιωκόμενος σκοπός του δημοσίου συμφέροντος
γ.
772Η πρακτική απόδοση της αρχής της «Φέρουσας Ικανότητας», ως η ιδιαίτερη νομολογιακή διάσταση των εφαρμοσμένων ισορροπιών της Βιωσιμότητας
Κεφάλαιο Η
Επίλογος
781Θεσμικά κεκτημένα, κανονιστικές αποδόσεις και βέλτιστες εφαρμογές για τις αναγκαίες ρυθμιστικές συνέργειες από τη σύγκρουση συμφερόντων στη Βιώσιμη Ανάπτυξη
Παράρτημα βιβλιογραφίας
791Α. Ελληνική βιβλιογραφία - Αρθρογραφία
818Β. Ξενόγλωσση βιβλιογραφία - Αρθρογραφία
850Γ. Νομικά κείμενα - Πηγές
882Δ. Χρήσιμοι διαδικτυακοί τόποι
883Βιογραφικά Στοιχεία
Κριτικές
Δεν βρέθηκαν δημοσιεύσεις
