Καπετάν Άρης

Χωρίς να αποθεώνει κανείς τον ρόλο της προσωπικότητας στην ιστορία, η δημιουργία και η ανάπτυξη του ΕΛΑΣ στην Κατοχή οφείλεται σε καθοριστικό βαθμό σε έναν ξεχωριστό άνθρωπο, τον Άρη Βελουχιώτη. Χωρίς αυτόν η συγκρότηση, η ενεργοποίηση, ο στρατιωτικός σχεδιασμός και οργάνωση των ανταρτικών ενεργημάτων δεν θα είχαν πιθανώς προσλάβει την πληρότητα εκείνη που καθήλωσε έναν πάνοπλο κατακτητικό στρατό τουλάχιστον 20 μεραρχιών στο ελληνικό έδαφος και τον υποχρέωσε πανικόβλητο να εγκαταλείψει τη χώρα. Η εμπλοκή του έλληνα πολίτη σε μια τέτοια αντιστασιακή κινητοποίηση απαιτούσε υψηλό βαθμό συνειδητότητας αλλά και προϋπέθετε μια σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης, βασισμένη και στην επινοητικότητα, την πειθώ, την κοινωνική αντίληψη και την ιστορική γνώση που διέθεταν άνθρωποι σαν τον Βελουχιώτη.

Το βιβλίο του Κωστή Παπακόγκου Καπετάν Άρης αναδεικνύει αυτή τη σύνθετη διαδικασία με τρόπο εύληπτο και σφαιρικό, αποδίδοντάς τη με την απαιτούμενη παραστατικότητα και περιγραφική δεινότητα. Μέσω ενός λόγου που προσιδιάζει στο λογοτεχνικό ντοκουμέντο, με τις αναγκαίες δραματοποιήσεις και την προφορικότητα της αφήγησης, χωρίς ωστόσο να συνιστά μυθιστορία, αναδεικνύει μια σύνθετη κοινωνική διεργασία αλλά και το συναισθηματικό εκείνο φορτίο που αποτέλεσε κίνητρο για την αντιστασιακή δράση. Είναι αυτό που δεν μπορεί να αποδώσει ο «στεγνός» επιστημονικός λόγος.

Η παρούσα δεύτερη εμπλουτισμένη έκδοση αξιοποιεί περαιτέρω το βιβλίο, αποφέροντάς του μια ευρεία ιστοριογραφική και βιβλιογραφική στήριξη δυνάμει και των μεταγενέστερων ιστορικών ερευνών γύρω από την περίοδο, φωτίζοντας ό,τι δεν είναι απολύτως ευκρινές στον αναγνώστη, ώστε η επιστημονική προσέγγιση να συμπαραταχθεί με την ιδιαίτερη αφηγηματικότητα του κειμένου και να αναδείξει πλήρως τα πλεονεκτήματα που διανοίγει στον αναγνώστη η ανάγνωσή του. Με αυτόν τον τρόπο το βιβλίο μπορεί να διαβαστεί ως ψυχαγωγικό ανάγνωσμα αλλά και ως τρόπος βαθύτερης κατανόησης της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.