Εθνικισμός και Σοσιαλισμός

Κατά τη διάρκεια της μεγάλης επαναστατικής περιόδου 1909-1924, που κατέληξε στην εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας, αναπτύσσονται στα πλαίσια του ευρύτερου βενιζελικού μετώπου, και οι δυνάμεις που προσπάθησαν να εισαγάγουν τις σοσιαλιστικές ιδέες στο μεγάλο εθνικό και αναμορφωτικό κίνημα που εγκαινιάζεται με την Επανάσταση του Στρατιωτικού Συνδέσμου. Ανάμεσά τους, ηγετικό ρόλο θα αναλάβει ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου (1897-1936). Ο Γεώργιος Παπανδρέου θα τον τοποθετήσει δίπλα στον μεγάλο Κρητικό: «Ο Ελευθέριος Βενιζέλος επραγματοποίησεν εις την Ελλάδα το έθνος και το κράτος. Ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου εισήγαγεν εις αυτήν τον πνευματικόν και τον κοινωνικόν χαρακτήρα. Αποτέλεσε εγκαλλώπισμα του πολιτικού κόσμου της Ελλάδος. Ενάρετος όσον ουδείς. Με ευψυχίαν όσον ουδείς». Άλλωστε αυτός υπήρξε και ο «πατέρας» της Ελληνικής Δημοκρατίας, την οποία υποστηρίζει, μαζί με τον Γεώργιο Φιλάρετο, από το 1909 και την οποία θα εγκαθιδρύσει ως πρωθυπουργός την 25η Μαρτίου 1924…

Εισαγωγή: Γιώργος Καράμπελας