Η επιχειρούσα κοινωνία

Στο παρόν βιβλίο οι Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλος και Κώστας Χ. Χριστίδης δίνουν μία διαφορετική υπόσταση στην έννοια του επιχειρείν και του χώρου μέσα στον οποίον αυτό μπορεί να αναπτυχθεί, να γονιμοποιηθεί και να γίνει μοχλός ανάπτυξης, ευημερίας και πολιτιστικής προόδου. Περιγράφουν την εξέλιξη της επιχείρησης ως ιστορικό, πνευματικό γεγονός από τον Άνταμ Σμιθ μέχρι την σημερινή εποχή του άυλου χρήματος και επισημαίνουν ότι η επιχείρηση, όταν άρχισε να αποκτά αυξανόμενο οικονομικό βάρος και ανοδική κοινωνική ισχύ, στηρίχθηκε σε μία εξόχως γόνιμη κουλτούρα, που ήταν αυτή της ανερχόμενης αστικής τάξεως. Κορυφαίοι διανοητές, όπως οι Καρλ Μαρξ και Γιόζεφ Σουμπέτερ, ο καθένας από την δική του οπτική γωνία και φιλοσοφική ενατένιση, θεωρούσαν ότι η επιχείρηση ως φορέας της βιομηχανικής επανάστασης, ήταν ταυτοχρόνως και ιμάντας μίας νέας ιστορικής παρουσίας. Πολύ αργότερα, ο νομπελίστας Μουχάμεντ Γιουνούς θα δήλωνε: «…Οι φτωχοί δεν είναι υπεύθυνοι για τη φτώχεια τους. Δεν είναι ούτε ανίκανοι, ούτε τεμπέληδες αλλά θύματα. Η κοινωνία τους έκανε φτωχούς. Πρέπει στον καθένα να δοθεί η δυνατότητα να γίνει επιχειρηματίας…».

Αυτή είναι και η μεγάλη πρόκληση της σύγχρονης επιχειρούσας κοινωνίας. Η αντίσταση στον φόβο, η υπερπήδηση εμποδίων (όπως αυτά που δημιουργούν ανελεύθερα καθεστώτα και συντεχνιακές αντιλήψεις), η απελευθέρωση της ευφυΐας και η καλλιέργεια του πνεύματος της επιχειρηματικότητας είναι, όπως αναφέρουν οι συγγραφείς στο πρώτο μέρος του βιβλίου, οι βασικοί παράγοντες που οδηγούν στην πρόοδο και την ευημερία.

Μία σύγχρονη επιχειρούσα επικοινωνία, όμως, άξια του ονόματός της, αντιλαμβάνεται ότι η επιχείρηση, εκτός από αφετηρία παραγωγής πλούτου, είναι ανάγκη να αποτελεί και χώρο κοινωνικής καταξίωσης. Και τούτο επιτυγχάνεται με την ηθική διάσταση της επιχειρηματικής δράσης, όπως αυτή εκδηλώνεται στη συμπεριφορά της επιχείρησης προς τους μετόχους, τους εργαζόμενους, τους πελάτες, τους προμηθευτές, τους ανταγωνιστές, το κράτος και τις οργανώσεις του κοινωνικού τομέα. Οι σχέσεις με όλα αυτά τα ενδιαφερόμενα μέρη αναλύονται διεξοδικά στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, όπου εξετάζονται θέματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, κοινωνικής λογιστικής και κριτηρίων ESG για την ανάπτυξη και μέτρηση δράσεων περιβαλλοντικών, κοινωνικών και καλής διακυβέρνησης.

Στο τρίτο και τελευταίο μέρος γίνεται αναφορά στις νέες ηγετικές ικανότητες που απαιτούνται για τις νέες εποχές που είναι ήδη εδώ. Περιληπτικά, αυτές μπορεί να συμπυκνωθούν στην έννοια της πολιτικής νοημοσύνης (PQ), η οποία είναι η ηγετική ικανότητα διάδρασης σε έναν κόσμο όπου κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και κοινωνίες μοιράζονται την ισχύ, αναζητούν και βρίσκουν βελτιωμένους τρόπους συνεργασίας μεταξύ δημόσιου, ιδιωτικού και κοινωνικού τομέα για την δημιουργία ευημερίας, κερδών αλλά και καλύτερων συνθηκών ζωής, που ωφελούν τόσο τις παρούσες όσο και τις επόμενες γενεές. Αυτός είναι και ο ύπατος προορισμός μιας Επιχειρούσας Κοινωνίας.