Ο νόμος 4009/2011 για τα ΑΕΙ

Στην εν λόγω έκδοση παρουσιάζεται ο νέος Ν 4009/2011 (ΦΕΚ Α΄195/6.9.2011) για τη δομή, λειτουργία, διασφάλιση της ποιότητας των σπουδών και διεθνοποίηση των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, ενημερωμένος με τις τροποποιήσεις που επέφερε ο Ν 4025/2011 (ΦΕΚ Α΄2.11.2011) για την ανασυγκρότηση φορέων κοινωνικής αλληλεγγύης, κέντρα αποκατάστασης, αναδιάρθρωση ΕΣΥ και άλλες διατάξεις. Η παρούσα έκδοση κατέστη αναγκαία λόγω της ριζικής μεταρρύθμισης που επέφερε ο νέος Ν 4009/2011 (ΦΕΚ Α΄195/6.9.2011) στο ισχύον νομοθετικό πλαίσιο για τα ΑΕΙ, δημιουργώντας ένα νέο περιβάλλον σε αυτά. Με το άρθρο 16 του Συντάγματος κατοχυρώνεται η ακαδημαϊκή ελευθερία ως ατομικό δικαίωμα και διασφαλίζεται η προστασία της εντός αυτοδιοικούμενων πανεπιστημίων. Ο συνταγματικός νομοθέτης περιέλαβε με θεμελιώδεις αρχές τα ΑΕΙ, όπως αυτή του δημόσιου χαρακτήρα και της αυτοδιοίκησής τους. Σε αυτό το συνταγματικό πλαίσιο, μέχρι και τη θέσπιση του νέου Ν 4009/2011 για τα ΑΕΙ, ισχύον νομοθετικό καθεστώς αποτελούσε ο νόμος πλαίσιο 1268/1982, ο οποίος, τροποποιηθείς κατ’ επανάληψη, αποτελούσε τον "χάρτη της ανώτατης εκπαίδευσης".

Με το νέο Ν 4009/2011 για τη Δομή, λειτουργία, διασφάλιση της ποιότητας των σπουδών και διεθνοποίηση των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων (ΦΕΚ Α΄195/6.9.2011) αναθεωρείται το θεσμικό πλαίσιο που διέπει την ανώτατη εκπαίδευση και τίθενται νέοι κανόνες οργάνωσης και λειτουργίας των ΑΕΙ (οργάνωση προγραμμάτων σπουδών από τις σχολές, οι οποίες αποτελούν πλέον τις βασικές διοικητικές και ακαδημαϊκές μονάδες, θεσμοθέτηση ενός νέου οργάνου, του Συμβουλίου για τη διοικητική οργάνωση των ΑΕΙ, εισαγωγή του συστήματος της ταξινομικής ψήφου για την εκλογή των εσωτερικών μελών του Συμβουλίου, κατάργηση του ακαδημαϊκού ασύλου κ.ά.). Ο νέος νόμος, ενσωματώνοντας σημεία προηγούμενων διατάξεων, επιχειρεί να διαμορφώσει θεσμικές υποδοχές για τον μετασχηματισμό του τρόπου λειτουργίας των ΑΕΙ, με την υιοθέτηση διεθνών προτύπων ακαδημαϊκής λειτουργίας.

Σκοπός του παρόντος έργου είναι να παρουσιάσει τις νέες ρυθμίσεις ώστε κάθε ενδιαφερόμενος να κατανοήσει τις θεσμικές αλλαγές που επέρχονται στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα με τον νέο νόμο. Στο ανά χείρας έργο προτάσσεται εκτεταμένη κριτική εισαγωγή του επιμελητή, με την οποία επιδιώκεται μια πρώτη αναλυτική προσέγγιση της νέας διοικητικής και οργανωτικής δομής των ΑΕΙ. Οι επιμέρους διατάξεις του νόμου συνοδεύονται από αποσπάσματα της αιτιολογικής έκθεσης του Νόμου. Παρατίθεται αυτούσια η σχετική έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής, στην οποία εμπεριέχονται ενδιαφέρουσες απόψεις της θεωρίας και της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας επί θεμάτων που ρυθμίζονται με τον νέο νόμο. Στο τέλος παρουσιάζονται σε Παράρτημα οι ρητά εξαιρούμενες από την κατάργηση διατάξεις, σύμφωνα με το άρθρο 81 του Ν 4009/2011.

Η παρούσα έκδοση φιλοδοξεί να ενημερώσει πλήρως κάθε νομικό, καθηγητή, δικηγόρο, δικαστικό λειτουργό και φορέα της Ανώτατης εκπαίδευσης για το νέο καθεστώς των ΑΕΙ.