Τα ¨Συνταγματικά" εγχειρήματα της δικτατορίας και το συντακτικό έργο της μεταπολίτευσης

Από τις εκδόσεις Αντ. Σάκκουλα κυκλοφόρησε η μελέτη του Νίκου Κ. Παπαχρήστου, Δρ. Νομικής - δικηγόρου, με τίτλο: Τα «συνταγματικά» εγχειρήματα της δικτατορίας και το συντακτικό έργο της μεταπολίτευσης. Το βιβλίο πραγματεύεται τη συνταγματική ιστορία της δικτατορίας και προτείνει μια εκδοχή για την ιστορία της μεταπολίτευσης και της μετάβασης στη δημοκρατική νομιμότητα.

Προσεγγίζοντας κριτικά τα εικονικά Συντάγματα της απριλιανής δικτατορίας, την ιδεολογικά πιο πανηγυρική αλλά και ανεπιτυχή προσπάθεια του καθεστώτος να αποσπάσει τη λαϊκή συγκατάθεση, ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι τα κανονιστικά τους αποτελέσματα ανιχνεύονται -στην πλήρη ιστορική τους διάσταση- κατά τη μεταδικτατορική θεωρητικοπολιτική αντιπαράθεση για τους νέους συνταγματικούς θεσμούς. Καθώς η κατάργηση της δικτατορικής έννομης τάξης προϋπέθετε την αναγνώρισή της ως τυπικά υπαρκτής, όπως επισημαίνεται στη μελέτη, η Κυβέρνηση «Εθνικής Ενότητας» αντιμετώπισε το πρόβλημα της κανονιστικής ποιότητας των δικτατορικών κειμένων ως πρόβλημα «συνέχειας των δομών της έννομης τάξης». Επιπλέον, λεκτικές ομοιότητες του κυβερνητικού σχεδίου Συντάγματος 1975 με διατάξεις των δικτατορικών ψευδο-Συνταγμάτων προκάλεσαν τις έντονες αντιδράσεις της τότε Αντιπολίτευσης.

Το βιβλίο προσεγγίζει και ερμηνεύει τις σχετικές κοινοβουλευτικές συζητήσεις ως ιδεολογική δοκιμασία των κυβερνητικών επιλογών σε μία σειρά από κρίσιμα θέματα (Συνταγματικό Δικαστήριο, θεσμός του πολιτικού κόμματος, ατομικά δικαιώματα, αρχηγός του κράτους, Βουλή, κυβέρνηση). Παρά το ότι η μεταπολιτευτική θεσμική πραγματικότητα αποενοχοποίησε πολλές από τις διατάξεις που αρχικά είχαν καταγγελθεί, ο συγγραφέας διαπιστώνει ότι εκείνη η αντιδικτατορική δυναμική εγγράφηκε στο Σύνταγμά μας ως σταθερό ιδεολογικό του χαρακτηριστικό, καθώς και ότι αποτελεί ιστορικό απόθεμα χρήσιμο στη συνταγματική ερμηνεία.