Η Ευρώπη της άμυνας

Στο βιβλίο αυτό του Δρα Ιωάννη Παρίση, υποστρατήγου ε.α. και διδάκτορα Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, δίδονται απαντήσεις και πληροφόρηση για το πώς εξελίσσεται σήμερα η Ευρωπαϊκή Πολιτική Ασφάλειας & Άμυνας (ΕΠΑΑ) και τι φαίνεται να επιδιώκει μέσω αυτής η ΕΕ. Αποτελεί στην πράξη μια επιτομή όλων των θεμάτων που αναφέρονται στην ΕΠΑΑ με όλες τις τελευταίες αποφάσεις και φυσικά τις προβλέψεις της νέας Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στις 300 σελίδες του, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται ένα 16σέλιδο με έγχρωμους χάρτες καθώς και σημαντικός αριθμός πινάκων και διαγραμμάτων εντός του κειμένου, εξετάζεται και αναλύεται όλο το πλαίσιο της αρχιτεκτονικής της ευρωπαϊκής ασφάλειας και άμυνας καθώς και οι στόχοι και επιδιώξεις για το μέλλον.

Μέσα από τις εξειδικευμένες θεματικές που αναπτύσσονται διεξοδικά, παρουσιάζεται η ανάπτυξη των ευρωπαϊκών δυνατοτήτων και η προοπτική αυτών, ο μηχανισμός, τα όργανα και οι διαδικασίες διαχείρισης κρίσεων, οι επιχειρήσεις διαχείρισης κρίσεων που έχουν πραγματοποιηθεί ή είναι σε εξέλιξη, οι σχέσεις με το ΝΑΤΟ, καθώς και η μεσογειακή διάσταση της ΕΠΑΑ. Επιπλέον αναλύονται τα προβλήματα που αντιμετωπίζει όλη η σχετική προσπάθεια της ΕΕ και διατυπώνονται εκτιμήσεις για τις μελλοντικές προοπτικές της ΕΠΑΑ, μαζί με ανάλογες προτάσεις.

Το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) αποτελεί σήμερα ένα νέο πολιτικό σύστημα υπό διαμόρφωση. Στη δύσκολη αλλά και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα πορεία της από την οικονομική και νομισματική στην πολιτική ενοποίηση, η ΕΕ αντιμετώπισε τα αμείλικτα ζητήματα της ασφάλειας και της άμυνας που εξακολουθούν να τίθενται με αμείωτη ένταση στο πεδίο των διεθνών σχέσεων. Τα ζητήματα αυτά υπογράμμισαν και την αναγκαιότητα της στρατιωτικής ισχύος, την οποία επιδιώκει να αποκτήσει σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό η ΕΕ μέσω της ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΕΠΑΑ). Πρόκειται για την αρχή μιας νέας προσπάθειας για μια σχετική, έστω, αυτοτέλεια της ΕΕ στον αμυντικό τομέα, κατά την οποία η Ένωση ανέδειξε στοιχεία ισχύος που αποτυπώνονται συνολικά με την έννοια της «ήπιας ισχύος» (soft power).

Για την ΕΕ, η αυτόνομη αμυντική ικανότητα και η κοινή εξωτερική πολιτική, συγκροτούν ένα πολυσύνθετο πλέγμα στόχων, καθώς περιλαμβάνουν στρατιωτική ισχύ, διπλωματικές δράσεις, απεξάρτηση - αλλά σίγουρα όχι απομάκρυνση - από το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, μέτρα πρόληψης ή περιορισμού του πολέμου, ανθρωπιστική και άλλων ειδών βοήθεια. Στο πλαίσιο της ΕΠΑΑ, και με βάση την Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ασφάλειας, η ΕΕ επιδιώκει την απόκτηση στρατιωτικών, αλλά και μη στρατιωτικών δυνατοτήτων, τη βελτίωση των υφισταμένων, την ανάπτυξη των δυνατοτήτων διαχείρισης κρίσεων ενώ παράλληλα έχει συγκροτήσει και συνεχίζει να διευρύνει, πολυεθνικές δυνάμεις ταχείας αντίδρασης. Κατά συνέπεια η ΕΠΑΑ συνιστά, και θα συνεχίζει να συνιστά στο μέλλον με μεγαλύτερη ένταση, κύριο παράγοντα ισχύος, με αντικειμενικό σκοπό την αντιμετώπιση των απειλών, όπως αυτές καθορίζονται στο κείμενο της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Ασφάλειας, την πρόληψη συρράξεων, τη διαχείριση κρίσεων, την υποστήριξη ανθρωπιστικών επιχειρήσεων και την επιβολή της ειρήνης.

Πώς εξελίσσεται σήμερα η ΕΠΑΑ και τι φαίνεται να επιδιώκει μέσω αυτής η ΕΕ; Στην ανά χείρας μελέτη του Δρα Ιωάννου Παρίση, εξετάζεται και αναλύεται το όλο πλαίσιο της αρχιτεκτονικής της ευρωπαϊκής ασφάλειας και άμυνας καθώς και οι στόχοι και επιδιώξεις για το μέλλον. Μέσα από τις εξειδικευμένες θεματικές παρουσιάζοντα το θεσμικό πλαίσιο, οι αποστολές, η ανάπτυξη των ευρωπαϊκών δυνατοτήτων, ο μηχανισμός, τα όργανα και οι διαδικασίες διαχείρισης κρίσεων σύμφωνα με τις πλέον πρόσφατες αποφάσεις, οι επιχειρήσεις διαχείρισης κρίσεων που έχουν αναληφθεί ή είναι σε εξέλιξη, οι σχέσεις με το ΝΑΤΟ, καθώς και η μεσογειακή διάσταση της ΕΠΑΑ. Επιπλέον παρατίθενται τα προβλήματα που αντιμετωπίζει όλη η σχετική προσπάθεια της ΕΕ καθώς και εκτιμήσεις για τις μελλοντικές προοπτικές της ΕΠΑΑ, μαζί με ανάλογες προτάσεις.