Travels in Crete Ι ΙΙ

Ο Βρετανός περιηγητής Robert Pashley, διδάσκων τότε του Trinity College του Πανεπιστημίου του Cambridge, καταθέτει εδώ τις ποικίλες εντυπώσεις του από την περιήγησή του στην Κρήτη την άνοιξη και το καλοκαίρι του έτους 1834, όταν η μεγαλόνησος βρισκόταν υπό αιγυπτιακή κυριαρχία. Η μακροσκελής (δίτομη) αφήγησή του προσφέρει άφθονα στοιχεία για τη φυσική γεωγραφία, το κλίμα, τη δημογραφία, την τρέχουσα πολιτική κατάσταση, τα λαϊκά έθιμα (καρναβάλι), τη δημοτική ποίηση, τις προλήψεις και τις νοοτροπίες των κατοίκων, χριστιανών και μουσουλμάνων, και τις σχέσεις των δύο θρησκευτικών κοινοτήτων, την τοπογραφία, τους ναούς, τα μοναστήρια και τα τζαμιά, την αρχαία ιστορία, τις προϊστορικές και τις κλασικές αρχαιότητες κ.ά.. Η διήγηση διανθίζεται με 56 λιθογραφίες, που απεικονίζουν τις πόλεις, τα λιμάνια, τα κάστρα, αγάλματα, σαρκοφάγους, αρχαία νομίσματα και άλλα αρχαιολογικά κειμήλια της πολυπαθούς μεγαλονήσου, που συνάντησε ο συγγραφέας. Στο παράρτημα δημοσιεύεται βενετική χρονογραφία της Κρήτης (1211-1310) από χειρόγραφο κώδικα της Μαρκιανής Βιβλιοθήκης, καθώς και εκτενείς στατιστικοί πίνακες με τις εισαγωγές και τις εξαγωγές, τα δημόσια οικονομικά, τον αριθμό των χριστιανικών και των μουσουλμανικών οικογενειών ανά επαρχίες, πόλεις και χωριά του νησιού το 1834 -επ' αυτού συμπεραίνει ότι ο πληθυσμός είχε μειωθεί κατά το ήμισυ σε σχέση με το 1821.

Η αναστατική έκδοση περιλαμβάνει επίσης συνημμένο τον (ασπρόμαυρο) φυσικό χάρτη της νήσου, που συνέταξε ο συγγραφέας (βάσει υποδείγματος του Βρετανικού Ναυαρχείου), και τη μεταγραφή μίας αρχαιοελληνικής επιγραφής της αρχαίας πόλεως-κράτους της Πραισού.