Πάθος και άλλα αφηγήματα

Η νουβέλα "Πάθος" του Κωνσταντίνου Θεοτόκη, δημοσιευμένη το 1899 στο περιοδικό "Η Τέχνη", ένα από τα σημαντικότερα προπύργια υπεράσπισης του ελλαδικού νιτσεϊσμού, ανήκει στον ευρύ κύκλο των νεανικών πεζογραφημάτων, συμβολιστικών ή ρεαλιστικών, με τα οποία καταπιάστηκε ο Κερκυραίος συγγραφέας στη δεκαετία 1894-1904.
Ειδικότερα, το "Πάθος" είναι η ιδιότυπη ανταπόκριση του Θεοτόκη προς τον ευρωπαϊκό αισθητισμό, με βασικά ειδοποιά χαρακτηριστικά του την ελλειπτική, ποιητική ανάπτυξη, τη μουσική οργάνωση της φράσης, τον βιβλικό-μυθολογικό τόνο που κυριαρχεί στις επικές περιγραφές των φυσικών δυνάμεων και στη δραματική κορύφωση των υποκειμενικών διαθέσεων.
Η ιστορία του Πέρση ήρωα και προφήτη Αβουφέδη, αν και μοιάζει αρκετά με την ιστορία του νιτσεϊκού Ζαρατούστρα, δεν ταυτίζεται σε όλα με αυτήν. Αναδεικνύει περισσότερο τον τραγικό χαρακτήρα της ανθρώπινης ύπαρξης, με τις διαρκείς αντιφάσεις της και την συνεχή ανάγκη της να αναζητά ένα νόημα για την παρουσία της στον κόσμο.