Ας ξαναχτίσουμε τους ανεμόμυλους

Ποια θέση έχει η λογοτεχνία σε έναν κόσμο που υπολογίζει τα πάντα με όρους αποτελεσματικότητας; Τώρα που η ζωή ξεχαρβαλώθηκε πάλι, τώρα που όχι μόνο η Δανία αλλά ο κόσμος όλος είναι μια φυλακή, τώρα που το “τίποτα δεν βρήκα να μισήσω” του Νικολάι Σταυρόγκιν τίθεται σε δοκιμασία, ποιο ρόλο επιτελεί το λογοτεχνικό έργο; Κι όμως, η λογοτεχνία δεν απώλεσε την ικανότητά της να ανιχνεύει τα κενά και να αφουγκράζεται τις αστείρευτες δυνατότητες του Είναι καθώς οικοδομούν εκ νέου τον κόσμο.

Στο επίκεντρο αυτού του βιβλίου βρίσκεται η ανάδειξη της έννοιας της ελευθερίας και του αυτεξούσιου στις μεγάλες στιγμές του ανθρώπινου πνεύματος. Η τέχνη δεν μπορεί να βολεύεται στην οκνηρή αιωνιότητα των ειδώλων, ούτε σε κατασκευασμένες σταθερές, αλλά πρέπει να ξεβολεύει, να δημιουργεί χώρους ελευθερίας. Τα μεγάλα έργα γράφτηκαν στις ρωγμές των βεβαιοτήτων, εκεί όπου ο κόσμος διαλύεται και πασχίζει πάλι να γεννηθεί. Μακριά από τη λογική των δήθεν κανόνων που προσπαθούν να τα κάνουν να σιωπήσουν, τα μεγάλα έργα βασίζονται, όπως η παρτιτούρα, στους νέους ήχους μιας ανάγνωσης.

Με συνταξιδιώτες τον Δον Κιχώτη του Θερβάντες και τον Σαίξπηρ, τον Γκαίτε και τον Ρεμπώ, τον Μπωντλαίρ και τον εκκωφαντικό ανατόμο της ανθρώπινης ψυχής Φίοντορ Ντοστογιέφσκι, θα αναζητήσουμε τις στιγμές που η λογοτεχνία έδειξε απείθεια στις κάθε λογής αυθεντίες και κραύγασε για ελευθερία.

Επίμετρο: Στέφανος Ροζάνης