Πελοπόννησος

Πέλοψ ο Ταντάλειος ες Πίσαν μολών
θοαίσιν ίπποις Οινόμαου γαμεί κόρην...

Είναι οι εναρκτήριοι στίχοι της τραγωδίας του Ευριπίδη "Ιφιγένεια εν Ταύροις". Οι δάσκαλοι των οκταταξίων γυμνασίων της περιόδου του Εμφυλίου πολέμου προσπαθούσαν να παρακάμψουν την τρέχουσα σημασία του ρήματος "γαμώ" και να το περιορίσουν σε μια καθωσπρέπει αντίληψη κοινωνικής αποκατάστασης. Οι μαθητές τους, βέβαια, εθισμένοι ήδη στο αίμα και με την λαγνεία να προπορεύεται κατά πολύ της στερημένης εφηβείας τους, πνίγανε με δυσκολία τα γέλια που τους προκαλούσε η αμήχανη σεμνοτυφία τους.

Αυτός λοιπόν ο Πέλοψ, γιος του βασιλιά της Λυδίας Ταντάλου, ήρθε στην Πίσα της Ήλιδας και με τα γρήγορα άλογα του κέρδισε την Ιπποδάμεια, κόρη του τοπικού βασιλιά Οινόμαου. Ήταν ο δέκατος τέταρτος υποψήφιος μνηστήρας και ο όρος της επιτυχίας είχε τεθεί από τον ίδιο τον Οινόμαο: ο γαμπρός έπρεπε να τον νικήσει στις αρματοδρομίες που γίνονταν γι' αυτόν τον σκοπό. Αρματοδρομίες που άρχιζαν από τον Κλάδεο, παραπόταμο του Αλφειού, και τελείωναν στον Ισθμό της Κορίνθου. Ένας χρησμός προφήτευε ότι τον Οινόμαο θα τον σκότωνε ο άντρας που θα έπαιρνε την Ιπποδάμεια. Την μοιραία Ιπποδάμεια. Πρέπει να δώσουμε πίστη στον χρησμό -τουλάχιστον ως προς αυτό που προσπαθούσε να κρύψει: ο Οινόμαος επεδίωκε κάθε φορά να αποτρέψει το γάμο της κόρης του γιατί την ήθελε ο ίδιος. Δεκατρία κεφάλια αποτυχόντων μνηστήρων κοσμούσαν το παλάτι του, καρφωμένα στην κεντρική του πύλη. Ακαταμάχητο στήριγμα του Οινόμαου στους θριάμβους αυτούς ήσαν τα αθάνατα άλογα του, δώρο του θεού Άρη -και πατέρα του κατά μίαν εκδοχή.

Ο Πέλοπας τον νίκησε πάντως. Με την συνεργεία του Ποσειδώνα και, φυσικά, αυτής της Ιπποδάμειας, που τον είχε ήδη ερωτευτεί. Δεν της χρειάστηκαν παρά μερικές σιωπηρές υποσχέσεις για να πείσει τον Μυρτίλο, ηνίοχο του πατέρα της και γιο του Ερμή, να αφαιρέσει τις σφήνες από τον άξονα του άρματος του Οινόμαου. Λέγεται επίσης ότι, για την ίδια δουλειά, ο Πέλοπας του είχε τάξει το μισό βασίλειο του αφέντη του. Αλλά το γέρας για τον Μυρτίλο δεν έμελλε να είναι αυτό. Ο Οινόμαος σκοτώθηκε καθώς το άρμα του διαλύθηκε, ο Πέλοπας πήρε την Ιπποδάμεια και ο ερωτευμένος ηνίοχος, άπελπις και με άδεια πια χέρια, αποπειράθηκε να την βιάσει. Πλήρωσε βέβαια με την ζωή του. Ο Πέλοπας τον κατακρήμνισε στο πέλαγος που έκτοτε φέρει το όνομα του: Μυρτώον. Τα νερά του βρέχουν τις ανατολικές κυρίως ακτές της Πελοποννήσου και οι κατάρες του Μυρτίλου, καθώς βυθιζόταν σ' αυτά, υπήρξαν μια ακόμα αιτία των συμφορών που χτύπησαν το γένος των Πελοπιδών.

Ο Πέλοπας κυριάρχησε σε όλη την περιοχή. Τον τελευταίο που του αντιστεκόταν, τον βασιλιά της Αρκαδίας Στύμφαλο, τον σκότωσε με δόλο, διασκόρπισε τα μέλη του και έδωσε σε ολόκληρη την κάτω του Ισθμού χώρα, που άλλοτε λεγόταν Απία, Πελασγία ή Άργος, το όνομα του: Πελοπόννησος. [...]

Θανάσης Βαλτινός