H διατάραξη της κυριότητας

Η παρούσα μονογραφία προσεγγίζει την καθολική και συστηματική ανάλυση όλων των αναφυόμενων ουσιαστικών και δικονομικών ζητημάτων που άπτονται της διατάραξης της κυριότητας.
Εκκινεί στο πρώτο κεφάλαιο, από την έννοια της διατάραξης, η οποία δεν είναι στατική και αναλύεται το πεδίο εφαρμογής της, με τις ειδικότερες κατ’ ιδίαν περιπτώσεις. Στο πεδίο της διατάραξης δεν θα μπορούσαν να μην ερευνηθούν οι αμφιλεγόμενες περιπτώσεις της λεκτικής αμφισβήτησης, των διοικητικών πράξεων και η αλληλεπίδρασή τους με αυτήν, των ιδεατών προσβολών, καθώς και έτερων, μη προκαθορισμένων, εκ προοιμίου, άλλου τύπου επενεργειών. Στο δεύτερο κεφάλαιο ερευνάται η άμυνα κατά της διατάραξης με την κεντρική μορφή προστασίας, ήτοι το ένδικο βοήθημα της αρνητικής αγωγής, αναλύοντας την ιστορική βάση της. Στο τρίτο κεφάλαιο παρατίθενται όλα τα δικονομικά ζητήματα που δύναται να ανακύψουν, κατά την άσκηση της αρνητικής αγωγής, με την ειδικότερη προσέγγιση της ενεργητικής και παθητικής νομιμοποίησης, τα ζητήματα παραδεκτής άσκησης, αλλά και οι ειδικές διαδικαστικές προϋποθέσεις. Στο τέταρτο κεφάλαιο ερευνάται η άμυνα του εναγομένου έναντι της αρνητικής αγωγής και αναλύονται όλοι οι δυνατοί ισχυρισμοί που μπορούν να προβληθούν. Παράλληλα, ερευνώνται οι κλασικές ενστάσεις που αντλούνται από το ευρύτερο πεδίο του ιδιωτικού δικαίου, πάντοτε όμως, με αναφορά στο πλαίσιο διατάραξης της κυριότητας. Η ύλη περαιτέρω διαρθρώνεται στο πέμπτο κεφάλαιο, στον σχηματισμό της δικανικής πεποίθησης του Δικαστηρίου, ενώπιον του οποίου εισάγεται η διαφορά και παρατίθεται η αξιολόγηση των αποδεικτικών μέσων, αλλά και οι διακριτές δικονομικές δυνατότητες, όπως η διεξαγωγή αυτοψίας και πραγματογνωμοσύνης, κλπ. Στο έκτο κεφάλαιο εκτίθενται τα ουσιώδη ζητήματα της εκτέλεσης της εκδοθείσας απόφασης, αλλά και το αναντίρρητα ενδιαφέρον ζήτημα της δημιουργίας δεδικασμένου και της έκτασής του. Στο έβδομο κεφάλαιο αναλύονται οι έτερες μορφές προστασίας που συνέχονται με τη διατάραξη και ειδικότερα οι αποζημιωτικές αξιώσεις που δύναται να ασκηθούν, ενώ συγχρόνως, στο όγδοο κεφάλαιο αναλύεται η δυνατότητα παροχής προσωρινής δικαστικής προστασίας. Στο ένατο κεφάλαιο προσεγγίζονται τα συχνώς εμφανιζόμενα, πλην όμως ιδιόμορφα ζητήματα που ανακύπτουν λόγω της διάνοιξης ανοιγμάτων, με την αναγκαία αποσαφήνιση, πρωτίστως αν προσλαμβάνουν τον χαρακτήρα διαταρακτικής ενέργειας και τη συναφή άμυνα του προσβαλλομένου κυρίου.
Τέλος, αναλύεται η αλληλεπίδραση της διατάραξης της κυριότητας και της οροφοκτησίας, με την αποσαφήνιση της προσβολής και την κατηγοριοποίησή της ως μορφή διένεξης ή διαφοράς, ενώ προσεγγίζεται η κρίσιμη σημασία της διαφοροποίησης και παρατίθενται οι ιδιότυπες μορφές διατάραξης. Τέλος, αναδεικνύεται η αναγκαία αλληλεξάρτηση κυριότητας και διατάραξης, ενώ συγχρόνως ως θεματική υλοποιεί με τρόπο αριστοτεχνικό, τη διαλεκτική σχέση ουσιαστικού και δικονομικού δικαίου.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

xiiiΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

1ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΤΑΞΗΣ

7Ι. Η έννοια της κυριότητας

19II. Η έννοια της διατάραξης

44ΙΙΙ. Οι κατ’ ιδίαν περιπτώσεις

441. Οι εκπομπές

58α. Η εκπομπή θορύβων

642. Η ύπαρξη επιβλαβών εγκαταστάσεων

683. Η ανόρυξη στα θεμέλια

714. Η επέκταση της φυτικής βλάστησης

765. Η ενοικοδόμηση σε γειτονικό ακίνητο

816. Η παροχή διόδου

877. Η ανοχή επισκευών

898. Ο διαχωρισμός των ακινήτων

92α. Ο μεσότοιχος

969. Η ροή των υδάτων

10110. Ύδατα της στέγης

10311. Η διέλευση αγωγών

10612. Η λεκτική αμφισβήτηση

11613. Η διοικητική πράξη ως μορφή διατάραξης

11714. Οι ιδεατές προσβολές

11915. Οι άλλου τύπου επενέργειες

12616. Η άντληση ύδατος ως διαταρακτική ενέργεια

13617. Η εξαγωγή μεταλλευτικών προϊόντων

13718. Η άνευ επιτήρησης διατήρηση ζώων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

Η ΑΜΥΝΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΞΗΣ

141I. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

1441. Ιστορική προσέγγιση

144α. H αρνητική αγωγή στο κλασικό ρωμαϊκό δίκαιο

149β. Η αρνητική αγωγή προ της ενάρξεως ισχύος του Αστικού Κώδικα

153II. Η αρνητική αγωγή

163ΙΙΙ. Η ιστορική βάση της αγωγής

1691. Η θεμελίωση της κυριότητας ή συγκυριότητας

179α. Η περίπτωση της κοινοχρησίας

187β. Τα ανταλλάξιμα ακίνητα

1892. Ακριβής περιγραφή του επίδικου αντικειμένου

1973. Η παράνομη διατάραξη της κυριότητας

2034. Το αίτημα της αγωγής

208α. Η άρση της προσβολής

213β. Η παράλειψη της προσβολής στο μέλλον

215γ. Το αίτημα περί προσωρινής εκτέλεσης

219δ. Το αίτημα καθαίρεσης - κατεδάφισης

223i. Η κατασκευή σε αλλότριο ακίνητο

225ii. Η κατασκευή σε ίδιο ακίνητο

228ε. Η διαφοροποίηση του αιτήματος της αναγνωριστικής αγωγής

230στ. Η διαφοροποίηση του αιτήματος της διεκδικητικής αγωγής

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄

ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

235Ι. Νομιμοποίηση

2351. Ενεργητική νομιμοποίηση

2472. Παθητική νομιμοποίηση

258ΙΙ. Η άσκηση προσεπίκλησης - παρέμβασης

262ΙΙΙ. Η κατανομή της αρμοδιότητας

2621. Η καθ’ ύλην αρμοδιότητα

2722. Η κατά τόπον αρμοδιότητα

2743. Η αντιμετώπιση της αναρμοδιότητας

2784. Η δέσμευση του δικαστηρίου της παραπομπής

2805. Η δημιουργία λόγου έφεσης και αναίρεσης

288ΙV. Η συμπλήρωση της αοριστίας του δικογράφου της αρνητικής αγωγής

2931. Νομική μεταχείριση της αοριστίας

302V. Η δυνατότητα σώρευσης αγωγών

3021. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

3072. Η σώρευση αρνητικής και αναγνωριστικής αγωγής

3133. Η σώρευση αρνητικής και διεκδικητικής αγωγής

3244. Η σώρευση αρνητικής και αγωγής διατάραξης της νομής

326VI. Ζητήματα παραδεκτής άσκησης

3271. Η υποχρέωση εγγραφής στα βιβλία διεκδικήσεων

3352. Η προσκόμιση πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α.

3403. Η προσκόμιση πιστοποιητικού επίδοσης σε Οικονομικό Έφορο

3404. Η προσκόμιση πιστοποιητικού κληρονομίας του προϊσταμένου της αρμόδιας ΔOY

3425. Η προσκόμιση πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου

3436. Η υποχρέωση καταβολής δικαστικού ενσήμου

3447. Η υπαγωγή στη διαδικασία διαμεσολάβησης

3508. Ειδικές διαδικαστικές προϋποθέσεις

350α. Η αίτηση θεραπείας προς το Δημόσιο

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄

ΑΜΥΝΑ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΑΡΝΗΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

353I. Άρνηση ή Ένσταση;

357ΙΙ. Η άρση του παράνομου χαρακτήρα

360ΙΙΙ. Η ένσταση εκ της διατάξεως του αρ. 1108 §2 ΑΚ

3651. Η ύπαρξη δουλείας

3772. Η οιονεί νομή δουλείας οδού

3803. Η μισθωτική σχέση

3814. Το δικαίωμα μεταλλειοκτησίας

3835. Η δουλεία άντλησης ύδατος

387IV. Ο ισχυρισμός περί αμφισβήτησης της κυριότητας

395V. Η ένσταση καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος

413VI. Η ένσταση παραγραφής

420VΙI. Ο ισχυρισμός περί ύπαρξης δημοσίου συμφέροντος

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄

ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΚΑΝΙΚΗΣ ΠΕΠΟΙΘΗΣΗΣ

423I. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις

429ΙΙ. Η αξιολόγηση των αποδεικτικών μέσων

443IΙI. Η διεξαγωγή αυτοψίας

446IV. Η διεξαγωγή πραγματογνωμοσύνης

458V. Η δυνατότητα αναστολής της δίκης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄

ΕΙΔΙΚΑ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

465I. Ο τρόπος εκτέλεσης της άρσης της προσβολής

470II. Ο τρόπος εκτέλεσης της παράλειψης της προσβολής στο μέλλον

477III. Ζητήματα δεδικασμένου

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Z΄

ΕΤΕΡΕΣ ΑΞΙΩΣΕΙΣ

495I. Αξιώσεις εξ αδικοπραξίας

4951. Η αγωγή αποζημίωσης

521α. Οι παραβάσεις του ΓΟΚ και η αξίωση αποζημίωσης

5272. Η χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης

531ΙΙ. Η αξίωση λόγω προσβολής προσωπικότητας

ΚΕΦΑΛΑΙΟ H΄

ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

544I. Η λήψη ασφαλιστικών μέτρων

548ΙΙ. Η λήψη ασφαλιστικών μέτρων νομής

555ΙΙΙ. Η προσωρινή ρύθμιση κατάστασης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ΄

ΕΙΔΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΕΠΙ ΔΙΑΤΑΡΑΞΗΣ

565I. Η διάνοιξη ανοιγμάτων ως διαταρακτική ενέργεια

5701. Η διάνοιξη ανοιγμάτων ως πολεοδομική παράβαση

5752. Η προστασία του προσβαλλομένου κυρίου

5823. Η κτήση δουλείας επί του ανοίγματος

586ΙΙ. Διατάραξη της κυριότητας και οροφοκτησία

5861. Εισαγωγικές Παρατηρήσεις

5942. Η οριοθέτηση της προσβολής

6013. Διένεξη ή διαφορά;

6144. Σώρευση αρνητικής αγωγής και αγωγής εξ οροφοκτησίας

6165. Ιδιότυπες μορφές διατάραξης

616α. Παράλειψη διενέργειας απαιτούμενων επισκευών

619β. Η επέμβαση στην αισθητική του κτηρίου

623γ. Το δικαίωμα επεκτάσεως καθ’ ύψος

626δ. Ο χώρος της πιλοτής

631ΕΠΙΜΕΤΡΟ

635ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ