Φιλοσοφία και ρητορική στην κλασική σκέψη

Για την αρχαία ελληνική αντίληψη ο Κόσμος, ως εύτακτη και εναρμόνια διάταξη των αντίρροπων συμπαντικών και κοινωνικών-πολιτικών δυνάμεων συνιστά ένα έλλογο Όλον που αναδύεται από την αμετρία και τη χαώδη κατάσταση και ο άνθρωπος, ως μέρος της συμπαντικής ολότητας, μορφοποιεί τον κοινωνικό χώρο ρυθμίζοντας τις σχέσεις του με τους άλλους με την πειθώ, έτσι ώστε η μορφή της πόλεως και της πολιτείας να ανταποκρίνονται στο αίσθημα της αρμονίας που συνιστά απαύγασμα της σύνθεσης των διαφορετικών ποιοτήτων και γνωρισμάτων. Η πολιτική κοινωνία θεμελιώνεται στον λόγο και στις θεσμίζουσες δυνατότητες της γλώσσας, η οποία λειτουργεί μέσω των σημάνσεων, των ονομάτων που γίνονται αντιληπτά στη λειτουργία τους ως «αγάλματα φωνήεντα», σημασιολογικώς σμιλευμένες εικονολογικές ρηματικές διασαφηνίσεις των νοητικών συλλήψεων και προσδιορισμών του γνωρίζοντος υποκειμένου. Μέσα από το πρίσμα αυτό κατανοείται και η σημασία που αποδόθηκε στη Ρητορική και στη φιλοσοφική παίδευση του λόγου κατά τον 5ο και 4ο αιώνα π.Χ., καθώς η πειθώ αναδεικνύεται ως η μοναδική δυνατότητα να συγκροτηθεί η πολιτική απόφαση με την αδιαμεσολάβητη μετοχή όλων των πολιτών.