Τιμητικοί τίτλοι και ενεργά αξιώματα στο Βυζάντιο

Στο Βυζάντιο οι τιμητικοί τίτλοι και τα έμπρακτα αξιώματα
αποτελούσαν το μέσο με το οποίο ο αυτοκράτορας (η πολιτεία)
εξέφραζε την ευαρέσκεια και την εκτίμηση του προς τους
πιστότερους και ικανότερους των υπηκόων του. Το ιστορικό αυτό
πόνημα, αποτελεί προσπάθεια παρουσίασης των περισσότερων
τιμητικών τίτλων και εμπράκτων αξιωμάτων που κατά καιρούς
ίσχυσαν στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία.





Σχεδόν μία δεκαετία χρειάστηκε ο συγγραφέας -όπως αναφέρει στον πρόλογό του- για να συγκεντρώσει τα στοιχεία εκείνα που θα καθιστούσαν δυνατή τη σύνταξη μελέτης αναφορικά με τους τίτλους και τα έμπρακτα αξιώματα. Στο βυζαντινό κράτος, υπήρχε αυστηρή ιεραρχία, που στηριζόταν στους αυλικούς τίτλους ευγενείας. Ο αυλικός Φιλόθεος εις το «Κτηρολόγιον» του, ο οποίος εκτελούσε καθήκοντα «ατρικλίνη», υπεύθυνος δηλαδή της εθιμοτυπίας, ξεχωρίζει δύο κατηγορίες «αξιών»: α. «Τας διά βραβείων αξίας», που ήταν καθαρά τιμητικές και τις παραχωρούσε ο αυτοκράτορας, δίνοντας άλλοτε δίπλωμα και άλλοτε διάσημα και β. «Τας διά λόγους αξίας», που ήταν ενεργά αξιώματα και απονέμονταν με βασιλικό διάταγμα. Η ιστορία χιλίων ετών του βυζαντινού κράτους, ιδωμένη μέσα από τα αξιώματα, που ουκ ολίγες φορές χρησίμευσαν ως ασπίδα στους επιδόξους κατακτητές.