Πλάτων Πολιτεία ή περί δικαίου Τόμος Α, βιβλία Α-Ε

Ο Πλατωνικός διάλογος με τον διαζευκτικό τίτλο "Πολιτεία ή περί δικαίου" είναι έργο από τα καλύτερα της περιόδου της ακμής του συγγραφέως. Στο πρώτο βιβλίο υπάρχει διάλογος για τη Δικαιοσύνη και στο δεύτερο γίνεται λόγος για το τι είναι δίκαιο αναφερόμενοι στο μύθο του Γύγη.
Ο διάλογος στο τρίτο βιβλίο αναφέρεται στην παιδεία των φυλάκων και το τι πρέπει να τους διέπει. Η γυμναστική θα πρέπει να αποβλέπη στην τελειοποίησι των εμφύτων ιδιοτήτων πού έχουν οι φύλακες (ταχύτης, εγρήγορσις, αντοχή), η δίαιτα απλή και λιτή.
Συνεχίζοντας στο τέταρτο βιβλίο γίνεται διάλογος για το πως πρέπει να λειτουργεί μια πόλη δικαίου. Η διαφύλαξη της πολιτικής δικαιοσύνης είναι έργο που η τάξη των αρχόντων πρέπει να φροντίσει. Οι τρεις τάξεις της πόλεως αντιστοιχούν και στην ατομική ψυχή, ήτοι: άρχοντες=λογιστικόν, φύλακες=θυμοειδές, δημιουργοί=επιθυμητικόν.
Στο πέμπτο βιβλίο ο διάλογος προχωράει αναφερόμενος σε καινοτόμες ιδέες όπως ότι δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ των φύλων, η παραδοσιακή οικογένεια καταργείται, οι γυναίκες και τα παιδιά είναι κοινά, με σκοπό την ευγονία και την δημιουργία ισχυρών και στενών δεσμών και οι άρχοντες πρέπει να είναι φιλόσοφοι.