Αλή Πασάς

Η ιστορία του Αλή Πασά αναμφισβήτητα αποτελεί μια περίοδο άξια για περαιτέρω μελέτη και στάθμιση παραγόντων και ενεργειών και από τις δυο μεριές, τούρκικη και ελληνική. Η ιστορία αυτή είναι τόσο δεμένη με την Ήπειρο όσο και οι κάτοικοί της με τα κακοτράχαλα βράχια της. Είναι αλήθεια ότι γράφτηκαν πολλά για το ποιος ήταν και πώς επέδρασε στη ζωή των Ηπειρωτών ο Αλής Πασάς. Γράφτηκαν και μεταφράστηκαν από Έλληνες και Τούρκους. Τούτο όμως το βιβλίο, Αλή Πασάς το διαμάντι των Ιωαννίνων, έχει κάτι το ιδιαίτερο και ξεχωριστό. Γράφτηκε από έναν Άγγλο, τον Ουίλιαμ Πλομάρ, που εξετάζει τα γεγονότα και τα εκθέτει όπως τα βρήκε από διηγήσεις και γραπτές μαρτυρίες όλων εκείνων των αλλοδαπών –επισήμων και μη– που είχαν την τύχη να δουν από κοντά τον Αλή και να συνομιλήσουν μαζί του. Και είχαν την τύχη γιατί, όπως θα δει και ο αναγνώστης, ο Αλής δεν ήταν απλώς ένας ηγεμόνας μιας περιοχής όπως εκατοντάδες άλλοι. Ήταν μαζί και κτήνος και άνθρωπος – πράος και βίαιος. Ήταν μικρός που καταπιανόταν με τιποτένια μα και πελώριος που απέβλεπε σε μεγαλεπήβολα σχέδια. Με λίγα λόγια ήταν μια μορφή πλάσματος που μέσα του εναλλάσσονταν η ψυχή του κτήνους και του ανθρώπου.