Περί ευθυμίας

Μες από τα βάθη του χρόνου, ο σοφός Πλούταρχος μας παραδίδει έναν αξιόπιστο πλοηγό που αποδεικνύεται εξαιρετικά πολύτιμος για το ταξίδι μας σε μια ταραγμένη εποχή, όπως αυτή που ζούμε. Διαπιστώνουμε ότι ο άνθρωπος, στην διαδρομή των αιώνων, παρά τις αλλαγές που σημειώνονται στο εξωτερικό του περιβάλλον, εξακολουθεί να ταλανίζεται από τους ίδιους ψυχικούς παράγοντες, οι οποίοι σήμερα όχι μόνον έχουν ενταθεί, αλλά και πολλαπλασιασθεί επικίνδυνα.
Παρασυρμένος από την αλματώδη ανάπτυξη της τεχνολογίας και εστιασμένος σχεδόν αποκλειστικά στην βαρειά ύλη, ο σημερινός άνθρωπος έχει λησμονήσει τελείως την ψυχική του ανάπτυξη γι΄ αυτό και δεν κατανοεί την αιτία της κακοδαιμονίας του. Η ψυχική ανάπτυξη της πλειονότητας των ανθρώπων σήμερα σταματάει απότομα και σε πολύ μικρή ηλικία. Το σώμα αναπτύσσεται, αλλά δεν αναπτύσσεται παράλληλα και η ψυχή. Αυτό οφείλεται κυρίως στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί και επικρατήσει, και οι οποίες αντιστρατεύονται τον άνθρωπο στην ουσία του. Mέσα σε μια ατμόσφαιρα “χειραγώγησης” είναι φυσικό ο άνθρωπος να ασφυκτιά και να αγωνιά. Έτσι γεννιέται ξανά στους καιρούς μας η ουσιαστική ανάγκη της Φιλοσοφίας.
Η Ελληνική Φιλοσοφία, σαν ένας μαγικός κρίκος γεφυρώνει το υπάρχον χάσμα μεταξύ Θρησκείας και Επιστήμης. Μέ τον στιβαρό διαχρονικό της λόγο, μας ωθεί διαρκώς προς το ουσιώδες και μας υποδεικνύει τρόπους απεγκλωβισμού της ζωής μας από τα επουσιώδη. Και το ουσιώδες είναι η ψυχική ανάπτυξη και ενοποίηση, η αρμονία, το ευ της ψυχής, του θυμού, της διαθέσεως. Ο θυμός η θυμικόν η θυμοειδές μέρος είναι η σφαίρα εκείνη της ψυχής που περικλείει το συναίσθημα και την βούληση. Ο Έλληνας άνθρωπος είναι βαθιά συναισθηματικός. Γι΄ αυτό και συχνά υποφέρει. Αυτό σημαίνει ότι το συναίσθημά του είναι εγκλωβισμένο, αλλά τουλάχιστον είναι ακόμα ζωντανό. Αν ακολουθήσει την κατάλληλη αγωγή, θα θεραπευτεί και θα γίνει υγιές. Η ευθυμία θα επικρατήσει εντός του και το χαμόγελο, που είναι το εξωτερικό γνώρισμα της ευθυμίας, θα ανθίσει στα χείλη του. Άνθρωποι η και ολόκληροι λαοί, που μπήκαν σε αντεξελικτικους κύκλους και νέκρωσαν το συναίσθημά τους, δεν έχουν σημειώσει καμμία πρόοδο και χωρίς να το γνωρίζουν έχουν απλώς μετατραπεί σε χιμαιρικά όντα.
Ο θυμός, στην αρχαία του σημασία, δεν ταυτίζεται με ό,τι σήμερα γνωρίζουμε ως “συναίσθημα του θυμού”, αλλά αναφέρεται σε ολόκληρο το κέντρο του συναισθήματος, που αποτελεί και τον πυρήνα της υπάρξεώς μας. Με αυτή την έννοια, απεικονίζει την εν γένει διάθεσή μας και μοιάζει να είναι η απορροή αυτού που είμαστε.