Της γραφής και της σκηνής

Η πολλαπλή κρίση, όχι μόνο οικονομική, που περνούν οι χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου θα γίνει κάποτε αντικείμενο μελέτης των ιστορικών. Θα μας πουν τι και ποιοι έφταιξαν. Ωστόσο, εμείς βιώνουμε σήμερα την κρίση ως παροντικό γεγονός σε εξέλιξη και όχι ως τετελεσμένο ιστορικό συμβάν. Ο μόνος τρόπος, λοιπόν, για να "την πούμε" και για να σταθούμε απέναντι στο λόγο της, είναι να τη συλλαβίσουμε θεατρικά.
Δεν φτάνει, όμως, να την αφηγηθούμε. Πρέπει και να τη σκηνοθετήσουμε! Να την "παραστήσουμε", δηλαδή, σε μια σκηνή, θεατρικά. Επειδή αυτό που λένε "έξοδο από την κρίση" ή "φως στην άκρη του τούνελ" δεν είναι η γνώση κάποιων λογιστικών κανόνων, που σώζουν τις τράπεζες και καταστρέφουν τους ανθρώπους. Μόνο η ζωτική ιστορική μνήμη σώζει τις κοινωνίες και τους λαούς. Στην ιστορική μνήμη περιλαμβάνεται ασφαλώς ένα ποσοστό "μνήμης του μέλλοντος" που μας έχει χαριστεί φυσικά. Μιας μνήμης, η οποία δεν ισχυρίζεται αλαζονικά ότι δύναται να προβλέψει τα πάντα και να τα διατυπώσει με μια εξίσωση μαθηματική, αλλά που μπορεί να διακρίνει το ένα: ότι όλες οι στατιστικές μας και οι λογισμοί των πιθανοτήτων έχουν σχετική μόνο αξία, επειδή κάμπτονται και αλλοιώνονται κάθε φορά που τις παρατηρούμε και τις μελετάμε. Έτσι, αυτοί που "γύρευαν να αλυσοδέσουν τον Ελλήσποντο", κατά το λόγο του ποιητή, "νιώσανε πάνω τους μαβιά μεγάλα τα μάτια της ολόκληρης καταστροφής". Ο κόσμος μας είτε είναι χαώδης είτε τραγικός. Δεν υπάρχει μέση
κατάσταση. Οι αρχαίοι το ήξεραν αυτό καλά. Οι χρησμοί ήταν των θεών, αλλά η ευθύνη της ερμηνείας τους ανήκε στον άνθρωπο. Κάπως έτσι γεννήθηκε η Τραγωδία. Λέανδρος Πολενάκης