Ελευθερία και εξουσία

Η κοινωνική φιλοσοφία μελετά συστήματα κοινωνικής οργάνωσης και τις διαφορετικές πολιτικές θεωρίες που τα στηρίζουν. Σύμφωνα με προγενέστερες εκτιμήσεις, το διακριτικό στοιχείο των συστημάτων εντοπίζεται στην κατοχή των μέσων παραγωγής. Αυτή η προσέγγιση επέτρεπε την ανέξοδη κατηγοριοποίηση των εννοιών προόδου και συντήρησης, αποτέλεσε δε το αδιάψευστο μεθοδολογικό εργαλείο των κοινωνικών επιστημών, κατά τον αιώνα που πέρασε. Ανέδειξε, μάλιστα, την υπεροχή των κοινωνικών επιστημών υποβιβάζοντας τη φιλοσοφική προσέγγιση, αφού τα αφηρημένα σχήματα της φιλοσοφίας κρίθηκαν ανεπαρκή, για την καλύτερη ανάγνωση των κοινωνικών γεγονότων. Αυτό, που φαινόταν επαρκές, ήταν η μελέτη της οικονομίας.

Σε αντίθεση προς τα προηγούμενα, υποστηρίζεται εδώ, ότι το διακριτικό στοιχείο θεωριών και συστημάτων δεν αφορά σε διχογνωμίες ως προς τη διαχείριση της οικονομίας. Η φιλοσοφική ματιά αποκαλύπτει, ότι πάνω από την οικονομική διάκριση υψώνεται το τείχος, που χωρίζει τις θεωρίες οι οποίες εκπηγάζουν από την πρόταξη της ελευθερίας και εκείνες που αφορμώνται από την πρόταξη της εξουσίας. Σύμφωνα με το εισηγούμενο σχήμα, τα κοινωνικά γεγονότα μπορούν να αντιμετωπίζονται ως αποτέλεσμα συγκρούσεων των δύο αυτών αξιών. Η "ελευθερία" και η "εξουσία" αναδεικνύονται, έτσι, σε καταστατικές αρχές της κοινωνικής φιλοσοφίας.