Πόντος, Ο ποντιακός ελληνισμός

[…] Ύστερα από 27 αιώνες ζωής ένας λαός εκριζώθηκε από τη γη του, αφήνοντας πατρογονικές εστίες, σπίτια, εκκλησίες, τάφους προγόνων, και κατέληξε στις ακτές της Ελλάδας. Η Μακεδονία, η Θράκη, οι μεγάλες ελληνικές πόλεις, η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, ο Πειραιάς, η Πάτρα, ο Βόλος, η Καβάλα, η Δράμα και άλλες πολλές πόλεις είναι οι περιοχές στις οποίες κατέφυγαν και ρίζωσαν οι δυστυχισμένοι αυτοί άνθρωποι. Κατέφθασαν στη μητέρα πατρίδα, ανέστιοι και ξεριζωμένοι, και μαζί με τους Ίωνες επιδόθηκαν σε έναν τιτάνιο αγώνα επιβίωσης. Οι προσπάθειές τους και όσα κατάφεραν αξίζουν πραγματικά το χαρακτηρισμό “έπος”. Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου έχει αναγνωριστεί από τη Βουλή των Ελλήνων και καθιερώθηκε η 19η Μαΐου ως ημέρα μνήμης αυτού του γεγονότος. Κι ενώ οι Πόντιοι στην Ελλάδα και στον υπόλοιπο κόσμο μεγαλουργούν, ο Πόντος σήμερα παραμένει έρημος, σπαρμένος από ερείπια χωρών, εκκλησιών, σχολείων, χορταριασμένους τάφους προγόνων, καθυστερημένος πολιτισμικά και οικονομικά. (Νίκος Μάργαρης, από τον πρόλογο) Περιεχόμενα: – Ο ξεριζωμός των Ποντίων – Ο Πόντος των Ελλήνων – Η παιδεία στον Πόντο – Ποντιακό αντάρτικο (1914-1924) – Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου – Οι πρόσφυγες στις νέες πατρίδες – Χρονολόγιο