Το 1821 και το θέατρο

To βιβλίο του Βάλτερ Πούχνερ, «Το 1821 και το θέατρο. Από τη μυθοποίηση στην απομυθοποίηση», δίνει μια συνολική εικόνα της τύχης του ηρωικού έπους και των πρωταγωνιστών του στο ευρωπαϊκό και ελληνικό θέατρο, έως τις αρχές του 21ου αιώνα.

Βασίζεται σε πολυετείς έρευνες σε ευρωπαϊκές και ελληνικές βιβλιοθήκες και αρχεία, καθώς και σε αρκετές προεργασίες. Χωρίζεται βασικά σε τρία μέρη:

1) την εξιστόρηση της εμπλοκής του θεάτρου στην προπαρασκευαστική φάση του Αγώνα και τη συμμετοχή των ερασιτεχνών ηθοποιών των ελληνικών σκηνών στο Βουκουρέστι, το Ιάσιο και την Οδησσό, ως μαχητών της ελευθερίας στις πρώτες φάσεις του Αγώνα στη Μολδαβία·

2) αναλύει παραδείγματα από την ευρωπαϊκή δραματουργία του Φιλελληνισμού κατά τη διάρκεια του Αγώνα και έπειτα·

3) περιγράφει την ελληνική δραματουργία με θέμα το ’21, από την αρχή του πατριωτικού δράματος (τον «Νικήρατο» της Ευανθίας Καΐρη το 1826) μέσω των ποιητικών τραγωδιών ενός Παν. Σούτσου και τη μαζική δραματογραφία των πανεπιστημιακών δραματικών αγώνων, έως τις πρώτες προσπάθειες απομυθοποίησης των γεγονότων του Αγώνα στον 20ό αιώνα.

Οι αναλύσεις περιλαμβάνουν και προδρομικές μορφές, όπως τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο και τον Ρήγα Βελεστινλή, και σημαίνουσες προσωπικότητες μετά τον Αγώνα, όπως τον Καποδίστρια. Η θεματογραφία του ’21 παρακολουθείται και στις ηρωικές παραστάσεις του Καραγκιόζη και τις θεατρικές εκδηλώσεις στις σχολικές γιορτές της 25ης Μαρτίου.

Η ιστορική σκαπάνη ανακαλύπτει και σημαντικά ευρήματα, όπως την κρυφή παράσταση του «Κωνσταντίνου Παλαιολόγου» του Ζαμπέλιου στην ίδια την Κωνσταντινούπολη τον χειμώνα του 1820/21. Οι Τούρκοι ανακαλύπτουν την παράσταση, ηθοποιοί και θεατές κατορθώνουν να διαφύγουν, αλλά ο ιδιοκτήτης της αίθουσας, φαρμακοποιός από το Πέραν, αποκεφαλίζεται μπροστά από το μαγαζί του.