Γεωπολιτική της Ελλάδας

Χθες η Γιουγκοσλαβική κρίση και το Μακεδονικό ζήτημα, σήμερα οι εντάσεις στο Αιγαίο και η απειλή πολέμου στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα, από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, βρίσκεται στο κέντρο γεωπολιτικών εντάσεων. Παράγοντας σταθερότητας στα Βαλκάνια ή κακός μαθητής της Ευρώπης;





ΚΡΙΤΙΚΗ



Το βιβλίο αυτό, που είναι και χρηστικό αλλά και εργαλείο σκέψης και συζήτησης, πρωτοκυκλοφόρησε στη γαλλική γλώσσα από τις εκδόσεις Complexe την άνοιξη του 1997 και «Το Βήμα» το είχε παρουσιάσει στους αναγνώστες του. Γραμμένη για ξένους, η «Γεωπολιτική της Ελλάδας», που μάλιστα συνοδεύεται και από ένα «επίμετρο» του συγγραφέα ειδικά για την ελληνική έκδοση, μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και για το ελληνικό κοινό.

Ο Γιώργος Πρεβελάκης ζει και εργάζεται στη Γαλλία. Είναι πανεπιστημιακός δάσκαλος (στη Σορβόννη και στο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών του Παρισιού). Διδάσκει επίσης σε αμερικανικά πανεπιστήμια από το 1984. Αν και πολεοδόμος αρχικά (στην Ελλάδα), η ειδικότητά του είναι από πολλά χρόνια η γεωπολιτική και ιδιαίτερα η γεωπολιτική της Ευρώπης.

Το βιβλίο αυτό, που ανταποκρίνεται στις μεθόδους και στις προδιαγραφές της σύγχρονης γεωπολιτικής, περιγράφει και εξηγεί την Ελλάδα αλλά και τον ευρύτερο ελληνισμό με βάση όλα τα δεδομένα: την ιστορία, τη γεωγραφία, την πολιτική, την οικονομία, την κουλτούρα, τις παραδόσεις. Τα κεφάλαια του βιβλίου αυτού εξηγούν και το περιεχόμενο: γεωστρατηγική του ελλαδικού χώρου, η ελληνική πολιτική ταυτότητα, οι τοπικές αντιθέσεις, το ελληνικό πολιτικό σύστημα, οι εξωτερικές σχέσεις. Ο συγγραφέας αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στο φαινόμενο της Ορθοδοξίας και στις ομογενειακές κοινότητες. Ασκεί αυστηρή κριτική για τις εθνικιστικές.

«Η κρίση του εθνικού μύθου (...) και η αδυναμία του να εξελιχθεί έχει αφαιρέσει από την ελλαδική κοινωνία», παρατηρεί συμπερασματικά ο συγγραφέας στο «επίμετρο», «τη δυνατότητα να κινητοποιήσει τις δυνάμεις της, ενώ ταυτόχρονα προκαλεί σύγχυση, ανασφάλεια και αισθήματα ταπείνωσης, με αποτέλεσμα παράλογες και σπασμωδικές εθνικιστικές συμπεριφορές, οι οποίες επιφέρουν εμπλοκές και δυσχεραίνουν την επίλυση των εσωτερικών και εξωτερικών προβλημάτων της χώρας».




ΡΙΧΑΡΔΟΣ ΣΩΜΕΡΙΤΗΣ

ΤΟ ΒΗΜΑ, 03-01-1999