Το διπλό ταξίδι

Ένα διπλό ταξίδι στο χώρο και στο χρόνο. Η εικόνα των προσφύγων της Παλαιστίνης θα θυμίσει στην ηρωίδα στιγμές από τα παιδικά της χρόνια στη Σάμο τον καιρό της ιταλικής κατοχής, τότε που ένας ανελέητος βομβαρδισμός ανάγκασε τους κατοίκους του νησιού να διαλέξουν το δρόμο της προσφυγιάς.



«Οι δραστικότερες ιστορίες προσφύγων είναι όσες εστιάζουν στο “εκεί”, στην αβίωτη συνθήκη από την οποία οι άνθρωποι αυτοί αναγκάζονται να δραπετεύσουν. […] Υπάρχει, ωστόσο, μια μάλλον άγνωστη ιστορία ελληνικής προσφυγιάς, που καταγράφηκε σε ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο για παιδιά (διαβάζεται κάλλιστα και από ενήλικες!), στο Διπλό ταξίδι της Σαμιώτισσας συγγραφέως Λίτσας Ψαραύτη. Πόσοι άραγε γνωρίζουν ότι μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας το 1943 και τον ανηλεή βομβαρδισμό της Σάμου από τους Γερμανούς μεγάλο μέρος των κατοίκων της την εγκατέλειψαν όπως όπως με κατάληξη την παλαιστινιακή Γάζα και την «ακυβέρνητη» Ιερουσαλήμ; Η σκηνή του βομβαρδισμού που ακολουθείται από τον τρόμο του πνιγμού στη βάρκα και συνεχίζεται με τα βάσανα και τους κινδύνους του πρόσφυγα στη Μέση Ανατολή είναι ένα παράξενο rewind της διαδρομής των σημερινών προσφύγων. Θα άξιζε τον κόπο να σκύψουμε ξανά πάνω σε αυτό το σπάνιο ντοκουμέντο που μας προσφέρει η ελληνική λογοτεχνία για παιδιά και εφήβους».

Μαρία Τοπάλη,
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 5.12.2015