Οι αναστημένοι

Ο επιθεωρητής Ρέμπους επιστρέφει. Ο δύσθυμος αστυνομικός ίσως αυτή τη φορά να το παρατράβηξε. Για το παράπτωμά του -εκσφενδόνισε μια κούπα στην προϊσταμένη του- αναγκάζεται να επιστρέψει στη σχολή αξιωματικών για επανεκπαίδευση. Όμως τι κρύβεται πίσω από τη φαινομενική τιμωρία του Ρέμπους; Γιατί ανατέθηκε σ' αυτόν και τους υπόλοιπους απείθαρχους αστυνομικούς η ανεξιχνίαστη υπόθεση της δολοφονίας ενός αποβράσματος; Μήπως η αστυνομία δεν αποσκοπεί στην «ανάστασή» τους;

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

ΚΡΙΤΙΚΗ



Ο Ιαν Ράνκιν (Σκωτία, 1960), με σπουδές αγγλικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και ειδίκευση στην αμερικανική λογοτεχνία (βλέπε τα «Βιβλία» τής 8 Αυγούστου 1999), έχει τιμηθεί με διάφορα λογοτεχνικά βραβεία και στην Ελλάδα κυκλοφορούν τα βιβλία του Ο κρεμαστός κήπος (Τραυλός) και Οι καταρράκτες (Μεταίχμιο). Οπως και στα υπόλοιπα μυθιστορήματά του, έτσι και στο Οι αναστημένοι, ο Ράνκιν, που τοποθετεί τη δράση των ηρώων του στο Εδιμβούργο, αντλεί τα θέματά του από τη Σκωτία, αλλά είναι εμφανώς επηρεασμένος από την γκανγκστερική αμερικανική λογοτεχνία, όπως διαμορφώθηκε τη δεκαετία του '40 από τον Χάμετ και εξελίχθηκε στη σημερινή της μορφή από τον Τζέιμς Ελρόι.

Κεντρικός ήρωας του Ράνκιν είναι ο επιθεωρητής Τζον Ρέμπους, ένας έντιμος και κάπως δύσθυμος αστυνομικός. Αν στον Κρεμαστό κήπο ο Ρέμπους είχε αναλάβει να εκκαθαρίσει την πόλη από τις ποικίλες συμμορίες που την λυμαίνονταν (σαφής αναφορά στον Κόκκινο θερισμό του Χάμετ), στους Αναστημένους επιχειρεί να ξεκαθαρίσει τους κόλπους της αστυνομίας από τους επίορκους αξιωματικούς (θέμα παρμένο από τον Ελρόι). Αρχικά ο επιθεωρητής επιχειρεί να εξιχνιάσει δύο διαφορετικά εγκλήματα: εκείνο του Ερικ Λόμαξ, ενός κακοποιού που βρέθηκε δολοφονημένος σε μια κακόφημη συνοικία, και το άλλο του Εντουαρντ Μάρμπερ, εμπόρου τέχνης που σκοτώθηκε έξω από το σπίτι του. Στην προσπάθειά του συνεργάζεται με πλήθος αστυνομικών, ανδρών και γυναικών - από αυτές ξεχωρίζει η αρχιφύλακας Σίβον Κλαρκ -, που δεν είναι όλοι έντιμοι.

«Αναστημένοι» ονομάζονται οι αστυνομικοί που φοιτούν στη Σκωτσέζικη Σχολή στο Τουλαλάν, όπου γίνονται σεμινάρια επιμόρφωσης, επειδή έχουν υποπέσει σε κάποιο πειθαρχικό παράπτωμα. Εκεί τους δίνεται η ευκαιρία να εξιλεωθούν, να «αναστηθούν». Στη σχολή φοιτά και ο Ρέμπους, συνδεδεμένος αισθηματικά με την Τζιν - τιμωρείται με αυτόν τον τρόπο επειδή πάνω στον θυμό του εκσφενδόνισε ένα αντικείμενο εναντίον μιας διευθύντριας της Αστυνομίας. Στην ίδια σχολή φοιτούν και κάποιοι συνάδελφοί του, στους οποίους ανατίθεται για άγνωστους λόγους η διαλεύκανση των παραπάνω εγκλημάτων - είναι αυτοί που εμπλέκονται σε σκοτεινές υποθέσεις πορνείας και ναρκωτικών. Στο τέλος ο Ρέμπους, με κίνδυνο της ζωής του, τους αποκαλύπτει και τους παραδίνει στη δικαιοσύνη.

Οι αναστημένοι δεν είναι νουάρ μυθιστόρημα με την έννοια που δίνουν στον όρο οι Γάλλοι, αλλά μια ιστορία που διαδραματίζεται στους κόλπους της σκωτικής αστυνομίας. Από αυτή την άποψη θυμίζει υπερβολικά το θρυλικό έργο του Ελρόι Τετραλογία του Λος Αντζελες, ακόμη και σε έκταση, μόνο που ο αμερικανός συγγραφέας κινείται σ' ένα οικείο κλίμα και δεν ξενίζει, ενώ ο Ράνκιν, παρά την ενδιαφέρουσα πλοκή του, ενδέχεται να κουράσει με τους ατέλειωτους διαλόγους ανάμεσα στους ήρωές του.



Φίλιππος Φιλίππου (συγγραφέας)

ΤΟ ΒΗΜΑ, 03-08-2003