Ο χώρος των λέξεων

Τον Δεκέμβριο του 1969 ο Βέλγος καλλιτέχνης Μαρσέλ Μπρουνταέρς παρουσιάζει στη Wide White Space Gallery μια λογοτεχνική έκθεση όπου προτείνει τη δική του ανάγνωση του ποιήματος «Μια ζαριά ποτέ δεν θα καταργήσει το τυχαίο» του Στεφάν Μαλλαρμέ. Ο Μπρουνταέρς παρουσιάζει δώδεκα πλάκες, όσες και οι διπλές σελίδες του ποιήματος του Μαλλαρμέ. Σε αυτές τις πλάκες το κείμενο αντικαθίσταται από μαύρες μπάρες, που συνεχίζουν ωστόσο να δηλώνουν την αρχική διάταξη του κειμένου στον χώρο. Ο Μπρουνταέρς αποτίει φόρο τιμής στον Μαλλαρμέ, μέσω της έκθεσης που του αφιερώνει, καθιστώντας μη αναγνώσιμο το ποίημά του. Αυτό ακριβώς το παράδοξο βρίσκεται στο κέντρο της διάλεξης που έδωσε ο Ζακ Ρανσιέρ στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Ναντ στις 9 Ιανουαρίου του 2004 στο πλαίσιο της έκθεσης Marcel Broodthaers, Un jardin d’hiver… Η συνάντηση του Μπρουνταέρς με τον Μαλλαρμέ συνιστά ένα παράδοξο, το οποίο επιτείνεται από τη δήλωση του Μπρουνταέρς ότι ο Μαλλαρμέ είναι «ο θεμελιωτής της σύγχρονης τέχνης». Στη διάλεξή του ο Ρανσιέρ θα επιχειρήσει να αναλύσει αυτό το παράδοξο μέσα από την οπτική της σύγχρονης ιστορίας της τέχνης και κυρίως μέσω ενός στοχασμού για τη σχέση ανάμεσα στις λέξεις και στον χώρο με κριτικές προεκτάσεις στην έννοια του μοντερνισμού και στις σχέσεις ανάμεσα σε αισθητική και πολιτική.