Μάριος Χάκκας

Στην εργασία αυτή γίνεται μια προσπάθεια παρακολούθησης μιας υποκειμενικής διαδρομής σε συνάρτηση με όσα συνυπάρχουν στο χώρο και στο χρόνο.
Ο Μάριος Χάκκας στο πεζογραφικό του έργο προσπαθεί να μεταδώσει ένα μήνυμα, ένα όραμα από τον εσωτερικό του κόσμο. Δεν περιμένει ούτε την κατάφαση ούτε την άρνηση του αποδέκτη. Θέλει η πεζογραφία του να υπηρετήσει την ανάγκη της διατήρησης όλων των μικρών, ιδιότυπων, μοναδικών και πολύτιμων χαρακτηριστικών, ποτέ όμοιων, που αποτελούν το πρόσωπο του ανθρώπου και δίχως αυτά δεν μπορεί να αναγνωρίσει κανείς τον άνθρωπο. Διασώζοντας και ολοκληρώνοντας την προσωπικότητά του στο έργο του, διασώζει ταυτόχρονα και τη δική μας.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

ΚΡΙΤΙΚΗ



Μια ιδιότυπη περίπτωση των νεοελληνικών γραμμάτων προσεγγίζει ο συγγραφέας. Εκείνη του Μάριου Χάκκα, ο οποίος άφησε ένα σημαντικό έργο από το 1952 που πρωτοεμφανίστηκε στη λογοτεχνική σκηνή ως το 1972, οπότε και έφυγε από τη ζωή νικημένος από τον καρκίνο. Ο Ρεπούσης τοποθετεί από την αρχή ακόμη του βιβλίου του το έργο του Χάκκα στη βάση των ιδεολογικών και κοινωνικοπολιτικών αποκρυσταλλώσεων του ίδιου και του περίγυρού του (πολιτική στράτευση, ιδεολογικές μεταπτώσεις, κριτική και αμφισβήτηση της κομματικής γραμμής της Αριστεράς, συνειδητοποίηση της γενικότερης κρίσης ιδεών και αξιών ζωής).

Ενας ακόμη άξονας στη δημιουργία του Χάκκα, που ανάμεσα στα έργα τα οποία μας άφησε συγκαταλέγονται τέτοιας εμβέλειας βιβλία όπως ο Τυφεκιοφόρος του εχθρού, Ο μπιντές και Το κοινόβιο, αποτελεί η οδυνηρή εμπειρία της αρρώστιας και του επικείμενου θανάτου. Ο Χάκκας, μας λέει ο Ρεπούσης, αντιμετωπίζει την αρρώστια του προσπαθώντας να ζήσει ίσως περισσότερο από ποτέ «συνειδητά» και «ολοκληρωμένα» το χρονικό διάστημα που του απομένει, μετατρέποντάς το σε δημιουργική πνευματική παραγωγή.

Εναν τρίτο πόλο στην ανάλυση του Γιώργου Ρεπούση αποτελούν η παρουσία της Καισαριανής και η επίδραση που εκείνη άσκησε στο έργο του Χάκκα, όχι μόνο ως χώρος ιστορικής μνήμης αλλά και ως σκηνικό της βιοτικής περιπέτειας του ίδιου και των οικείων του. Να πώς περιγράφει ο ίδιος ελλειπτικά αυτό το «μυθικό» τοπίο: «Μια στενόμακρη ανηφορική λουρίδα με φτωχές κουνούκλες. Αριστερά, το ρέμα κι ένα δάσος, ισχνά καχεκτικά πευκάκια. Δεξιά η μάντρα του Σκοπευτηρίου. Ψηλά το μοναστήρι. Αντίσκηνο, παράγκα, πλιθόκτιστο και κουρελού της προσφυγιάς και να η Καισαριανή χαμόγελο στον πρώτο ήλιο». Αναφορά γίνεται και στα θεατρικά του μονόπρακτα (Ενοχή, Αναζήτηση, Τα κλειδιά) ενώ εκτενή αποσπάσματα από τα έργα του χρησιμοποιούνται για να τεκμηριώσει ο συγγραφέας τα συμπεράσματά του. Ας συγκρατήσουμε, δίκην μνημοσύνου, τις παρακάτω γραμμές από τον εμβληματικό Μπιντέ του: «Είχαμε φαγωθεί μέσα μας χωρίς να το πάρουμε είδηση. Εκείνη η λουξ τουαλέτα με τον ιππόκαμπο στα πλακάκια οικόσημο, μια πάπια και γύρω παπάκια, κύκνους και παραδείσια ψάρια, νιπτήρα, λεκάνη, μπανιέρα, μπιντές, παραμπιντές, όλα απαστράπτοντα, είχανε παίξει το ρόλο τους ύπουλα, σκάψανε μέσα βαθιά μας τερμίτες, όπως το σαράκι το ξύλο, και τώρα νιώθαμε κούφιοι».



ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ

ΤΟ ΒΗΜΑ, 14-03-2004