Τα σονέτα προς τον Ορφέα

Δύσκολος ποιητής ο Ρίλκε, κλειστός και ερμητικός και λυρικός. Δύσκολη η γερμανική γλώσσα, απαιτητική η μετάφραση κι ωστόσο το αποτέλεσμα είναι κάτι παραπάνω, από αισθητικής και λογοτεχνικής άποψης, από ικανοποιητικό καθώς όλα τα ποιήματα τα διακρίνει η ρίμα και ο ρυθμός μαζί με τις τολμηρές μεταφορές και τις πρωτότυπες εικόνες. Αξίζουν συγχαρητήρια στο Γ. Κεντρωτή για το κατόρθωμά του να μεταφέρει με άνεση και μεγάλη γλωσσική επάρκεια στη νεοελληνική τα εξαιρετικά δύσκολα αυτά σονέτα, που γράφτηκαν ως επιτύμβιο για μια νεαρή χορεύτρια, τη Βέρα Ούκαμα Κνόοπ, που έφυγε -σε ηλικία μόλις 19 ετών!- από τη ζωή και σα μια άλλη Ευρυδίκη κατέβηκε στον Άδη. Στο ρόλο του Ορφέα ο συγκινημένος και ευαίσθητος Ρίλκε γράφει αυτά τα υπέροχα σονέτα για την άτυχη καλλονή που η μοίρα στάθηκε τόσο άδικη μαζί της. Η δίγλωσση συλλογή συνοδεύεται από ενδιαφέροντα προλεγόμενα και επιλεγόμενα του μεταφραστή που βοηθούν τον αναγνώστη να εισαχθεί στο πνεύμα του έργου. Ας δώσω ένα δείγμα γραφής με ένα σονέτο που αναφέρεται στη Βέρα. Σονέτο Νο ΧVIII (σελ. 131). Χορεύτρια , ω μετατόπιση - μια μετατόπιση σου κλείνει/ το βήμα κάθε μιας παρόδου : επιδειχνόσουν στο χορό σου./ Μα ο στρόβιλος στο τέλος, ένα δέντρο κινητό, μια δίνη/ το τίναγμα δεν πήραν τάχα του έτους που ήτανε δικό σου; - Μην άνθισε απροόπτως της σιγής η κορυφή στη μέση/ μιας πράξης, όπου εβρύαζε ο πρώτος κραδασμός σου με ένα καύμα;/ Κι επάνω της ήλιος δεν ήτανε και θέρος και μια ζέση/ εκείνη η αμέτρητη δική σου θέρμη και το δικό σου θαύμα; - Μα γένναγε , ναι , γένναγε το εκστατικό σου δέντρο ακόμα./ Οι δε ήρεμοι καρποί του δεν είν' άραγε λαγήνι, υδρία;/ κι εσύ δοχείο ραβδωτό με της ωρίμανσης το χρώμα; - Και μέσα στις εικόνες μην δεν έμεινε το σχέδιό σου;.../ και του φρυδιού σου το σκοτεινιασμένο χνάρι με τη μία,/ ευθύς, δεν σύρθηκε στο τοίχωμα του στροβιλίσματός σου; Απαιτητική ποίηση για απαιτητικούς αναγνώστες..