Factfulness-Εγκυρογνωμοσύνη

Είναι δυνατόν ένας χιμπαντζής που επιλέγει τυχαία απαντήσεις σε ερωτήματα πολλαπλών επιλογών να νικά με συνέπεια καθηγητές, δημοσιογράφους, νομπελίστες και τραπεζίτες; Και όμως, φαίνεται πως όταν μας ζητείται να απαντήσουμε σε απλά ερωτήματα σχετικά με τις παγκόσμιες τάσεις -τι ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε ακραία φτώχεια, γιατί αυξάνεται ο πληθυσμός της Γης, πόσα κορίτσια στον κόσμο ολοκληρώνουν την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, κ.λπ.-, δίνουμε όλοι συστηματικά λανθασμένες απαντήσεις.

Το "Factfulness" προσφέρει μια ριζικά καινούργια εξήγηση για ποιον λόγο συμβαίνει αυτό, φέρνοντας στο φως τα δέκα ένστικτα που στρεβλώνουν την οπτική μας. Το πρόβλημά μας είναι ότι "δεν γνωρίζουμε τι δεν γνωρίζουμε", ενώ ακόμη και οι εικασίες μας διαμορφώνονται βάσει ασυνείδητων όσο και προβλέψιμων μεροληψιών.

Όπως προκύπτει τελικά, ο κόσμος, με όλα τα προβλήματά του, βρίσκεται σε πολύ καλύτερη κατάσταση από όσο ίσως περιμέναμε. Αυτό δεν συνεπάγεται ότι δεν υπάρχουν βάσιμοι λόγοι προβληματισμού και επαγρύπνησης. Όταν όμως ανησυχούμε διαρκώς και για τα πάντα, αντί να ενστερνιστούμε μια βασιζόμενη σε στοιχεία, γεγονότα και δεδομένα κοσμοθεώρηση, κινδυνεύουμε να παραβλέψουμε τις πολύ πιο σοβαρές και πραγματικές απειλές που όντως αντιμετωπίζουμε.

Συγκλονιστικό και αποκαλυπτικό, γεμάτο ζωηρές αφηγήσεις και συγκινητικές ιστορίες, το "Factfulness" φιλοδοξεί να σας εθίσει σε έναν τρόπο σκέψης που θα αλλάξει την κοσμοεικόνα σας και θα σας δώσει τη δύναμη να ανταποκριθείτε στις προκλήσεις και στις ευκαιρίες που μας επιφυλάσσει το μέλλον.

*****
Είπαν για το βιβλίο:

• «…Ένα απίστευτο ανάγνωσμα, περιεκτικό και αναζωογονητικό […], ένα αντίδοτο στην αρνητικότητα και στην απόγνωση. […] Τρία λεπτά συντροφιά με τον Rosling αρκούν για να αλλάξετε άποψη για τον κόσμο μας».

—Nature

• «Τα ευπώλητα βιβλία της στατιστικής είναι τόσο σπάνια όσο οι μονόκεροι. Το να βρίσκεται ένα τέτοιο βιβλίο πρώτο στους σχετικούς καταλόγους είναι τόσο σπάνιο όσο ένας μονόκερος στη Σελήνη. Το Factfulness είναι ένα τέτοιο σεληνιακό πλάσμα. […] Καθηλωτικό ανάγνωσμα».

—The Times

• «…Αυτό είναι η «εγκυρογνωμοσύνη»: η κατανόηση ως πηγή ψυχικής ειρήνης. Όπως η υγιεινή διατροφή και η τακτική άσκηση, μπορεί και πρέπει να γίνει μέρος της καθημερινής ζωής όλων μας. Αρχίστε να την εφαρμόζετε, και θα παίρνετε καλύτερες αποφάσεις, θα παραμένετε σε εγρήγορση έναντι των πραγματικών κινδύνων και δυνατοτήτων και θα πάψετε να είστε συνεχώς αγχωμένοι με τα λάθος πράγματα».

—The Guardian

• «Ένα θαυμάσιο βιβλίο. […] Ένα παθιασμένο, βαθύ και συγκινητικό κείμενο που φθάνει σε εμάς μετά θάνατον. […] Η ικανότητα του συγγραφέα να διδάσκει και να τέρπει με ζητήματα στατιστικής φαίνεται σε κάθε σελίδα του. Ποιος άλλος θα επέλεγε ένα γράφημα “κατά κεφαλήν κιθάρων” ως γνήσια έκφραση της ανθρώπινης προόδου;».

—The Financial Times

• «…Ελπίζω ότι εκατομμύρια αναγνώστες στον πλανήτη θα διαβάσουν το βιβλίο, θα συνειδητοποιήσουν τους ξεπερασμένους τρόπους θέασης του κόσμου μας και θα εκτιμήσουν το όνειρο ολόκληρης ζωής του συγγραφέα. Όταν θα διαβάσετε το Factfulness, τότε μοιραστείτε το με άλλους. […]».

—Madhukar Pai, καθηγητής επιδημιολογίας, Πανεπιστήμιο McGill

• «Ένα από τα σπουδαιότερα βιβλία που διάβασα ποτέ, ένας οδηγός σωστής και καθαρής σκέψης για τον σύγχρονο κόσμο. […] Ελπίζω να το διαβάσετε όλοι σας. […].

—Bill Gates, στο www.gatesnotes.com

*****
Ένα εντυπωσιακό γεγονός:

Στις αρχές Ιουνίου 2018, ο Bill Gates, συνιδρυτής της Microsoft και ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον πλανήτη, παρουσίασε και πρότει­νε μέσω του προσωπικού σάιτ του πέντε βιβλία που διάβασε και τα βρήκε εξαιρετικά. Ένα από αυτά, το Factfulness, το εκτίμησε τόσο, ώστε έκανε την παρακάτω προσφορά στους συμπατριώτες του. Με τα δικά του λόγια:

«Αν αποκτήσατε πτυχίο από το κάποιο αμερικανικό κολλέγιο ή πανεπι­στήμιο αυτή την άνοιξη, έχω ένα δώρο για εσάς. Είναι ένα εξαιρετικό βιβλίο. Φέρει τον τίτλο Factfulness, το έχει γράψει ο Hans Rosling, καθηγητής πα­γκόσμιας υγείας στο Ινστιτούτο Karolinska της Σουηδίας, και είναι γεμάτο με συμβουλές για το πώς να βλέπει κανείς τον κόσμο με καθαρό μάτι. Αν και νομίζω ότι ο καθένας πρέπει να το διαβάσει, έχει ιδιαίτερα χρήσιμες γνώσεις για όσους κάνουν το άλμα από το κολέγιο ή το πανεπιστήμιο στο επόμενο στάδιο της ζωής τους.

»Προσφέρω δωρεάν, λοιπόν, το Factfulness σε όλους όσοι αποκτούν δί­πλωμα επαγγελματικής κατάρτισης ή πτυχίο ή μεταπτυχιακό τίτλο μιας πα­νεπιστημιακής σχολής· κατεβάστε ένα δωρεάν αντίγραφο του βιβλίου από τη διεύθυνση που ακολουθεί. (Δυστυχώς, λόγω των δικαιωμάτων έκδοσης του βιβλίου στις άλλες χώρες, μπορώ να προσφέρω το βιβλίο μόνο σε πτυ­χιούχους αμερικανικών ιδρυμάτων.)

»Ελπίζω να απολαύσετε το Factfulness όσο και εγώ. Και ελπίζω να πά­ρετε στα σοβαρά τις συμβουλές του Hans. “Όταν η οπτική μας βασίζεται σε στοιχεία”, γράφει, “μπορούμε να αντιληφθούμε ότι ο κόσμος δεν είναι τόσο κακός όσο φαίνεται· και έτσι μπορούμε να καταλάβουμε τι πρέπει να κά­νουμε για να συνεχίσουμε να τον βελτιώνουμε”. Συμφωνώ μαζί του. Η επι­θυμία μου για εσάς σε αυτούς τους ιδιαίτερους καιρούς είναι να μάθετε να σκέφτεστε και να ενεργείτε με βάση τα πραγματικά στοιχεία.

Συγχαρητήρια και καλή τύχη!»



*****
Τα περιεχόμενα του βιβλίου:

Εισαγωγή

1. Το ένστικτο του χάσματος

2. Το ένστικτο της αρνητικότητας

3. Το ένστικτο της ευθείας γραμμής

4. Το ένστικτο του φόβου

5. Το ένστικτο του μεγέθους

6. Το ένστικτο της γενίκευσης

7. Το ένστικτο του πεπρωμένου

8. Το ένστικτο της μίας και μόνο προοπτικής

9. Το ένστικτο της επίρριψης ευθυνών

10. Το ένστικτο του επείγοντος

11. Η εγκυρογνωμοσύνη στην πράξη

Επίλογος

Σημειώσεις