Ιστορική παρένθεση, Μαρτυρίες και διδάγματα

Έργα και ημέρες του αλήστου μνήμης καθεστώτος των Ούλμπριχτ-Χόνεκερ στην Ανατολική Γερμανία μας ξαναθύμισε με το υπό τον τίτλο «Ιστορική παρένθεση, μαρτυρίες και διδάγματα» εξαιρετικά ενδιαφέρον και αποκαλυπτικό βιβλίο του ο Σπύρος Ρούλης.
Παιδί αντιστασιακών και μαχητών του ΔΣΕ, είχε την ανείπωτη δυστυχία να χάσει τον πατέρα του στις τελευταίες συγκρούσεις του Εμφυλίου και να βρεθεί, ορφανό προσφυγόπουλο στις χώρες που οικοδομούσαν τότε τον «υπαρκτό σοσιαλισμό». Τελική κατάληξη η Ανατολική Γερμανία όπου και του δόθηκε η δυνατότητα να σπουδάσει και να διακριθεί στον τομέα της πυρηνικής φυσικής.
Εμπνεόμενος από το πατρικό παράδειγμα ένιωσε την ανάγκη, νεώτατος ακόμα στην νέα του πατρίδα, να στρατευθεί στον αγώνα για την οικοδόμηση της νέας σοσιαλιστικής κοινωνίας. Μιας κοινωνίας χωρίς, όπως πίστευε, εκμετάλλευση και καταπίεση, με βάθρα ακλόνητα την ελευθερία, τη δημοκρατία και τον απεριόριστο σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή και στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Άνοιξε τα φτερά του να πετάξει σε έναν κόσμο αγάπης και αδελφοσύνης και σύντομα υποχρεώθηκε σε «ανώμαλη προσγείωση». Νόμιζε ότι είχε το δικαίωμα να διατυπώνει ελεύθερα τις σκέψεις του, να συμφωνεί ή να διαφωνεί, όταν το έκρινε αναγκαίο, ως ισότιμο και αφοσιωμένο μέλος της μεγάλης στρατιάς των οικοδόμων του σοσιαλισμού. Νόμιζε ότι έχει να κάνει με συναγωνιστές και συντρόφους. Διαπίστωσε με συντριβή ότι είχε να κάνει με ασπόνδυλα μηχανικά στρατιωτάκια, σκληρά και απάνθρωπα, έτοιμα, στο όνομα της «ορθοδοξίας» και της κομματικής σκοπιμότητας, να κατασπαράξουν ανθρώπινες υπάρξεις, να συντρίψουν ελεύθερες συνειδήσεις.
Η περίπτωση που με τάσο γλαφυρό και ανεπιτήδευτο τρόπο αφηγείται, δεν είναι βέβαια μοναδική ούτε πρωτόγνωρη. Όσοι έτυχε να διαβάσουν «Το μηδέν και το άπειρο» του Α. Κέστλερ ή την «Ομολογία» του Α. Λόντον, αλλά και όσοι, πάμπολλοι, είδαν πρόσφατα την ταινία «Οι ζωές των άλλων», είχαν τη δυνατότητα να σχηματίσουν μίαν ιδέα για το τι ακριβώς συνέβαινε στις χώρες του πρώην «υπαρκτού σοσιαλισμού», ποια ακριβώς ήταν η φύση και η λειτουργία των καθεστώτων που είχαν εγκαθιδρυθεί στις χώρες αυτές.