Το κοινωνικό συμβόλαιο ΜΕΤΑΧΕ1ΡΙΣΜΕΝΟ

Το έργο αυτό του Ρουσσώ εκδόθηκε στο Παρίσι το 1762. Η κυρίαρχη ιδέα του έργου είναι ότι ένας λαός που απαρτίζεται από την ένωση του συνόλου, διαφέρει από την άμορφη μάζα όταν αποτελεί ένα πολιτικό σώμα, το έθνος. Η ένωση αυτή προκύπτει από την υποχρέωση του καθενός να έχει νόμιμη αξία στηριζόμενη σε κάποιο Θεμέλιο. Ορισμένοι λόγιοι το τοποθετούν στη δύναμη, άλλοι στο πατρικό κύρος και άλλοι στη θεία βούληση. Απορρίπτοντας τις αρχές αυτές ο Ρουσσώ αναγνωρίζει ως θεμέλιο για το πολιτικό σώμα μια πρωτότυπη σύμβαση την οποία αποδέχονται ελευθέρως τα μέλη και για τα οποία καθένας αυτών τίθεται ανεπιφύλακτα αλληλέγγυος προς τα άλλα. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται μια αμοιβαία υποχρέωση του καθένα προς το σύνολο και του συνόλου προς τον καθένα. Η σύμβαση αυτή δεν είναι "σύμβαση ανωτέρου προς τον κατώτερο, αλλά σύμβαση του σώματος προς καθένα από τα μέλη του".



ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ


ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Προλογικό σημείωμα
ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ:
1. Θέμα του πρώτου αυτού βιβλίου
2. Για τις πρώτες κοινωνίες
3. Για το δίκαιο του ισχυροτέρου
4. Περί δουλείας
5. Πρέπει πάντα ν' ανατρέχουμε σε μια πρώτη συμφωνία
6. Περί κοινωνικού συμβολαίου
7. Η κυρίαρχη εξουσία
8. Η πολιτική κατάσταση
9. Η πραγματική κτήση
ΒΙΒΛΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ:
1. Η κυρίαρχη εξουσία είναι αναπαλλοτρίωτη
2. Η κυρίαρχη εξουσία είναι αδιαίρετη
3. Αν η γενική βούληση μπορεί να λαθέψει
4. Τα όρια της κυρίαρχης εξουσίας
5. Το δικαίωμα ζωής και θανάτου
6. Ο νομοθέτης
7. Ο λαός
8. Συνέχεια ...
9. Συνέχεια ...
10. Περί των διαφόρων νομοθετικών συστημάτων
11. Διαίρεση των νόμων
ΒΙΒΛΙΟ ΤΡΙΤΟ:
1. Γενικά για τη (δια) κυβέρνηση
2. Περί της αρχής που συγκροτεί τις διάφορες μορφές κυβερνήσεων
3. Κατάταξη των κυβερνήσεων
4. Περί δημοκρατίας
5. Περί αριστοκρατίας
6. Περί μοναρχίας
7. Οι μεικτές κυβερνήσεις
8. Δεν είναι κατάλληλες για όλες τις χώρες όλες οι μορφές διακυβέρνησης
9. Τα χαρακτηριστικά μιας καλής κυβέρνησης
10. Οι αδικίες της κυβέρνησης και οι εκφυλιστικές τάσεις της
11. Ο θάνατος του πολιτικού σώματος
12. Πως διατηρείται η κυρίαρχη εξουσία
13. Συνέχεια..
14. Συνέχεια..
15. Περί βουλευτών ή αντιπροσώπων
16. Περί του κυβερνητικού θεσμού που δεν είναι συμβόλαιο
17. Περί του κυβερνητικού θεσμού
18. Τρόποι για να προλαμβάνονται οι σφετερισμοί των κυβερνήσεων
ΒΙΒΛΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ:
1. Η γενική βούληση είναι ακατάλυτη
2. Περί ψηφοφορίας
3. Περί εκλογών
4. Οι Ρωμαϊκές συνελεύσεις του λαού
5. Περί δημαρχίας
6. Περί δικτατορίας
7. Περί τιμητών
8. Περί πολιτικής θρησκείας
9. Συμπέρασμα