Το ανθρώπινο κτήνος στον καιρό του Εμφυλίου

Έγραψαν πολλοί για τον εμφύλιο. Όμως οι πολλοί με προκατάληψη, με το "εμείς", ο δικοί μας, και οι άλλοι· έγραψαν πολλοί, αλλά για ορισμένα απ' αυτά που γράφουμε εμείς κανένας δεν έγραψε· έγραψαν πολλοί, όμως όχι κατά το δικό μας τρόπο.

Αναφορά στα απερίγραπτα παθήματα και το φρικτό τέλος των αθώων, αδύνατων και ανυπεράσπιστων θυμάτων των θηρίων της βίας, του σκοτωμού και της σφαγής κατά τον εμφύλιο είναι το βιβλίο. Είναι και κατακραυγή για όσους έπραξαν τα κακά, πιο πολύ για όσους ήταν υπεύθυνοι γι' αυτά· για τους μακελάρηδες πολιτικούς και στρατιωτικούς· για την άνοια και την παράνοια αυτών που κυβερνούσαν τότε.

Ακόμη λόγος για την πολεμική-εμφυλιακή αναλγησία, τις πέτρινες καρδιές τα ψυχικά τραύματα, τις ψυχώσεις, την επιθετικότητα των νικητών και μετά τον εμφύλιο, την αποβολή των ηττημένων από το κράτος, την πολιτιστική οπισθοδρόμηση.

Επίσης αναφορά σε θηριώδεις συμπεριφορές, αλλά παράλληλα και σε πολύ ανθρώπινες: ανθρωπιάς, αγάπης για τη ζωή αγώνα για την αποφυγή του από τη φορά των πραγμάτων ερχόμενου χαμού, θυσίας για τα υψηλότερα, για αξίες πανάρχαιες και πανανθρώπινες.

Τέλος είναι και διαλογισμός για το έμφυτο ή το επίκτητο της επιθετικότητας, που φέρνει τον πόλεμο, και χαρμόσυνη προσδοκία και πρόβλεψη ότι ήλθε το τέλος των πολέμων.