Ζωροαστρισμός

Ποιοι ήταν οι οπαδοί του Ζωροαστρισμού, πότε και από πού εμφανίσθηκαν στο Ιράν και στην Ινδία; Τι ακριβώς ήταν αυτή η μυστική θρησκεία, για την οποία τίποτα δεν γνώριζαν στην ήδη πολιτισμένη τότε Ευρώπη;

Ήδη από τον 17° αι. διατυπώθηκαν στην Ευρώπη ορισμένες πενιχρές, εν πολλοίς αποσπασματικές και αντιφατικές μαρτυρίες, ότι κατά την αρχαιότητα μεγάλες ομάδες οπαδών του Ζωροαστρισμού από το Ιράν κατέφυγαν στην Ινδία, για να σωθούν από τους φανατικούς μουσουλμάνους. Οι ομάδες αυτές ονομάσθηκαν Πάρσοι. Αυτοί μετέφεραν από την προηγουμένη πατρίδα τους, το Ιράν, και τα ιερά βιβλία του Ζωροαστρισμού, συνεχίζοντας την παράδοση τους και στην νέα γη.

Ορισμένοι Γάλλοι ιερείς που κήρυτταν τον λόγο του θεού στην μακρινή Ινδία, άρχισαν να συλλέγουν ό, τι είχε σχέση με τον Ζωροαστρισμό και τους οπαδούς του που κατοικούσαν στην χώρα. Και εν τέλει, έγινε ό, τι έμελλε να γίνει. Στις αρχές του 18ου αι. η βιβλιοθήκη της Οξφόρδης απέκτησε ένα μέρος της Αβέστας: μία συλλογή κειμένων που ονομαζόταν Βιντεβ-ντάτ. Τώρα το μόνο που απέμενε ήταν η ανάγνωση αυτών των κειμένων. Για τον σκοπό αυτό όμως ήταν απαραίτητη η γνώση της γλώσσας της Αβέστας, κάτι που στην Ευρώπη ήταν ακόμη αδύνατο. Η γλώσσα αυτή ήταν σχεδόν δυσανάγνωστη, ενώ κάπως καλύτερα μπορούσαν να την αναγνώσουν μόνο οι Πάρσοι ιερείς στην Ινδία. [...] Μία πρώτη "επιφανειακή" μελέτη πολιτισμικού χαρακτήρα υπάρχει στο κείμενο του ανά χείρας πονήματος, ενώ εμβριθέστερες έρευνες ευελπιστώ ότι θα ακολουθήσουν από την πλευρά ειδικών ερευνητών διαφόρων συγγενικών γνωστικών αντικειμένων και κυρίως ιστορικών της θρησκείας. Μπορούμε να ισχυρισθούμε ότι στην ιστορία της παγκόσμιας επιστήμης για πρώτη φορά δίδεται αποκλειστική ευκαιρία, και μάλιστα μακριά από παρωχημένες θεωρίες και δόγματα, να συσχετισθούν τα νεότερα αρχαιολογικά δεδομένα με τα στοιχεία της Αβέστας, τα οποία για εμάς πάντοτε θα αποτελούν τις πιο αξιόπιστες μαρτυρίες σ' αυτό δύσκολο αλλά με πολλές προοπτικές έργο.
Εάν λάβουμε υπ' όψιν ότι μας έχει διασωθεί μόνο το τέταρτο μέρος του πρωτοτύπου της Αβέστας, μπορούμε εύκολα να αντιληφθούμε το μέγεθος του απολεσθέντος κειμένου. Στην συγκεκριμένη περίσταση, η αρχαιολογική πραγματικότητα της Μαργιανής σε μία σωστή ερμηνεία της, είναι δυνατόν να παρέχει στοιχεία για την συμπλήρωση του κενού, εάν όχι στα κείμενα της Αβέστας, τουλάχιστον στην σύγχρονη γνώση μας σχετικά με την δημιουργία πρώιμων θρησκευτικο-φιλοσοφικών αντιλήψεων.

Με αυτές τις παρατηρήσεις θα περάσουμε στην γνωριμία με τις νεότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις που αποτελούν προϊόν πολυετών ανασκαφικών εργασιών στην αρχαία χώρα Μόουρι-Μαργκούς, τα λείψανα της οποίας σήμερα κείτονται σκεπασμένα από τους αμμόλοφους της ερήμου Καρακούμ.