Καταστάσεις Α Β δεμένο επίτομο

Το μεγαλείο στην περίπτωση του Ζαν-Πωλ Σαρτρ είναι που ποτέ του δε μπόρεσε ν' αποχτήσει νοοτροπία καθηγητή, ποτέ του δεν κλείστηκε στο φιλοσοφικό του εργαστήρι, για να ηδονιστεί στο γοητευτικό νεφέλωμα των ιδεών - η σκέψη για τη σκέψη.
Ήταν -και είναι πάντα- παρών στο κάθε σταυροδρόμι της διεθνικής οδού της Ιστορίας του 20ού αιώνα, κι όχι, σα μερικούς-μερικούς, υστερόβουλος παρατηρητής, που αργότερα θα καταγράψει, κατασταλαγμένα στο έργο του -υποθήκη στην Αθανασία- τα όσα είδε κι άκουσε: ανθρώπους, πράγματα, καταστάσεις, αυτόπτης μάρτυρας της «πραγματικότητας που ξεπερνάει τη φαντασία». [...]
Οι «Καταστάσεις» είναι το παρών του Σαρτρ στα γεγονότα του αιώνα μας [...]. Χρονολογικά, αρχίζουν απ' το Φλεβάρη του 1938, που ο φιλόσοφος καταπιάστηκε με την ανάλυση και την τοποθέτηση ενός βιβλίου του -ελάχιστα τότε γνωστού στην Ευρώπη- μεγάλου Αμερικανού συγγραφέα Ουίλλιαμ Φώκνερ. Τελειώνουν πάλι με μια κριτική ανάλυση, μιας ταινίας αυτή τη φορά -μοναδική περίπτωση «θεωρητικής» ενασχόλησης του Σαρτρ με τον Κινηματογράφο- της γνωστής και στην Ελλάδα «Παιδικής ηλικίας του Ιβάν», του Ρώσου Ταρκόβσκυ, που δημοσιεύτηκε στο φύλλο της Πρωτοχρονιάς του '64, γαλλικού περιοδικού.
Ανάμεσα στα δύο αυτά, κατά σύμπτωση αισθητικά, δοκίμια, οι «Καταστάσεις» περιλαμβάνουν όλες τις «θέσεις» του Σαρτρ απέναντι στα πιο καφτά προβλήματα μιας πυρετιασμένης εικοσιπενταετίας: πόλεμος κι Αντίσταση, λογοτεχνία και πολιτική, διάψευση των ελπίδων των λαών για ένα «καλύτερο μεταπολεμικό κόσμο», θεώρηση της αμερικάνικης κοινωνίας, πέρασμα απ' τη μια Κίνα στην άλλη, τη σημερινή, αποικιακοί πόλεμοι και «νεο-αποικιοκρατία», πορτραίτα και ιδέες λογοτεχνών, καλλιτέχνες της εποχής μας κι η μαρτυρία τους, γέννηση του «Τρίτου Κόσμου» αποστρατιωτικοποίηση της Κουλτούρας, η ζωή και ο θάνατος του Πατρίς Λουμούμπα, εξελίξεις στο χώρο του Κομμουνισμού, μορφές λαϊκών ηγετών κ.ά., κ.ά. [...]


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ



Ο Ζαν-Πωλ Σαρτρ, φιλόσοφος της Πράξης (Πρόλογος Κ. Σταματίου)

Ι. ΔΟΚΙΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ
Το άγχος της Ειρήνης
Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
Τ' αδέλφια της Ισπανίας
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΛΠΙΔΑΣ
Ένας κόσμος πεθαίνει, ένας κόσμος γεννιέται
ΑΠ' ΤΗ ΜΙΑ ΚΙΝΑ ΣΤΗΝ ΑΛΛΗ
Οι ιθαγενείς γίνονται άνθρωποι
«ΤΗΣ ΓΗΣ ΟΙ ΚΟΛΑΣΜΕΝΟΙ»
Ο Άγιος της Αφρικής
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΣ ΛΟΥΛΟΥΜΠΑ
ΤΟ ΕΓΧΕΙΡΗΜΑ
ΟΙ ΛΟΓΟΙ ΤΗΣ ΑΠΟΤΥΧΙΑΣ
Επιτάφιος σ' ένα φίλο
ΠΑΛΜΙΡΟ ΤΟΛΙΑΤΤΙ
Κανόνια ή βιβλία;
Η ΑΠΟΣΤΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

ΙΙ. ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ - ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Ένα μανιφέστο πολιτικής και πνευματικής υπευθυνότητας
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ «LES TEMPS MODERNES»
Ο γερμανικός Υπαρξισμός κι η φιλοσοφία του Σαρτρ
ΜΙΑ ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ ΤΗΣ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΧΟΥΣΣΕΡΛ
Υπόδειγμα Κριτικής
Ο ΖΙΝΤ ΖΩΝΤΑΝΟΣ
Φιλική δολοφονία
ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΟΥ «ΞΕΝΟΥ» ΤΟΥ ΑΛΜΠΕΡ ΚΑΜΥ
Επιτάφιος σ' ένα πρώην φίλο
ΑΛΜΠΕΡ ΚΑΜΥ (Νευρολογία)
Εισαγωγή στον Φώκνερ
Ο ΟΥΙΛΛΙΑΜ ΦΩΚΝΕΡ ΚΙ Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΟΣ («SARTORIS»)
Η μοναδική τεχνική του Τζων Ντον Πάσσος
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΤΟΣ ΠΑΣΣΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΥΘΙΣΤΟΡΙΑ «1919»
Προφητική κριτική για τον συγγραφέα της «Λολίτας»
ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ ΝΑΜΠΟΚΩΦ «Η ΠΑΡΕΞΗΓΗΣΗ»

ΙΙΙ. ΘΕΑΤΡΟ, ΓΛΥΠΤΙΚΗ, ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Για μιαν ενότητα επικού και δραματικού θεάτρου
ΤΟ ΑΣΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΙ Η ΔΙΑΔΟΧΗ ΤΟΥ
Τέχνη και Άνθρωπος
Η ΓΛΥΠΤΙΚΗ ΤΟΥ ΤΖΙΑΚΟΜΕΤΤΙ ή Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟΛΥΤΟΥ
Κριτική της Κριτικής
Η ΙΤΑΛΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Η ΤΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΤΑΡΚΟΒΣΚΥ
«Η ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΤΟΥ ΙΒΑΝ»

IV. ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ
ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ
-Ματιές στο Νέο Κόσμο
Α΄. ΑΤΟΜΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΝΦΟΡΜΙΣΜΟΣ ΣΤΙΣ ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ
Β΄. ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ
Γ΄. Η ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ, ΑΠΟΙΚΙΑΚΗ ΠΟΛΗ
Δ΄. ΜΙΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΩΝ
-Ματιές στην Ιταλία

Δύο απόψεις
Α΄. ΥΠΟΓΕΙΟΣ ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΣΤΗ ΡΩΜΗ
Β΄. Η ΒΕΝΕΤΙΑ ΑΠ' ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΜΟΥ
Σαν επίλογος