Η υπέρβαση εξουσίας ως λόγος αναίρεσης κατά αποφάσεων στην ποινική δίκη

Στο παρόν βιβλίο επιχειρείται η προσέγγιση της υπέρβασης εξουσίας, ως λόγου αναίρεσης κατά αποφάσεων στην ποινική δίκη. Στην πρώτη ενότητα, που είναι αφιερωμένη στη δογματική θεμελίωση της υπέρβασης εξουσίας, προσδιορίζεται η νομική φύση της αναίρεσης και τίθεται το πλαίσιο του ακυρωτικού ελέγχου. Παρατίθενται οι διακρίσεις των δικονομικών τύπων, περιγράφεται ο τρόπος λειτουργίας τους και αναδεικνύεται η συμβολή τους στη διασφάλιση της δικανικής μορφής της ποινικής δίκης. Ακολουθεί η διάκριση των αναιρετικών λόγων σε δικονομικούς και ουσιαστικούς και ο προσδιορισμός των βασικών χαρακτηριστικών που πρέπει να έχει μια σύγχρονη φιλελεύθερη ποινική δίκη. Περαιτέρω, προσδιορίζεται ο σκοπός της ποινικής δίκης και εξετάζεται η συμβολή του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη στην επίτευξή του.

Στη δεύτερη ενότητα, οριοθετείται η υπέρβαση εξουσίας από συγγενείς έννοιες και από άλλους αναιρετικούς λόγους, με βασικά σημεία αναφοράς την αρχή της διάκρισης των εξουσιών και το περιεχόμενο των θεμελιωδών αρχών της ποινικής δίκης. Επίσης, αναλύονται τα βασικά χαρακτηριστικά της υπέρβασης εξουσίας όπως αυτά συναντώνται σε άλλες έννομες τάξεις του ηπειρωτικού δικαίου, αλλά και σε άλλους κλάδους του ελληνικού δικονομικού δικαίου.

Στην τρίτη και εκτενέστερη ενότητα αναλύονται οι ρητά μνημονευόμενοι και οι ερμηνευτικά συναγόμενοι λόγοι θεμελίωσης υπέρβασης εξουσίας. Στις περιπτώσεις που από την ίδια παραβίαση νοείται η πρόκληση και άλλου αναιρετικού λόγου, παρατίθενται τα βασικά χαρακτηριστικά του, με αποτέλεσμα από τη συνδυαστική προσέγγιση να προκύπτει ο διαφορετικός τρόπος λειτουργίας της υπέρβασης εξουσίας σε σχέση με άλλους αναιρετικούς λόγους. Η υπέρβαση εξουσίας προσεγγίζεται, μεταξύ άλλων, υπό το πρίσμα των προϋποθέσεων που πρέπει να τηρούνται για την παραδεκτή άσκηση των ένδικων μέσων, των επιμέρους αποτελεσμάτων που επέρχονται από την άσκησή τους, καθώς επίσης και σε συνάρτηση με την παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας.

Στην τέταρτη ενότητα, ανακεφαλαιώνονται οι βασικές παραδοχές της μονογραφίας και διατυπώνονται ορισμένες προτάσεις de lege ferenda, προσανατολισμένες στη συμβολή της υπέρβασης εξουσίας στη διασφάλιση της νομοτυπικότητας και ελεγξιμότητας της ποινικής διαδικασίας και υπ’ αυτήν την έννοια της λειτουργικότητας του συστήματος απονομής της ποινικής δικαιοσύνης.