Ρούπελ 1941

ΡΟΥΠΕΛ 1941. ΤΟ ΚΟΜΙΚ

Εκείνοι οι Έλληνες που από τη μοίρα τους έλαχε να υπερασπιστούν τις «Μακεδονικές Θερμοπύλες» τον Απρίλιο του 1941 στο Ρούπελ και στα υπόλοιπα οχυρά της Γραμμής Μεταξά μετριούνταν στα δάχτυλα του ενός χεριού.
Ήταν όμως αυτοί που δεν δίστασαν να πουν στους Γερμανούς: «Τα οχυρά δεν παραδίνονται. Καταλαμβάνονται». Αυτή ήταν η απάντηση που έδωσε ο αντισυνταγματάρχης Γεώργιος Δουράτσος, διοικητής του οχυρού Ρούπελ, όταν οι αντίπαλοι του ζήτησαν να εγκαταλείψει τον αγώνα. Ήταν, κυριολεκτικά, ένα νέο «μολών λαβέ».
Ταμπουρωμένοι μέσα στο Ρούπελ, δίπλα στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, οι Έλληνες μαχητές είχαν να παλέψουν με μια στρατιά Ναζιστών πολλαπλάσια, πολλαπλώς υπέρτερη – και όχι μόνο σε μέγεθος: Οι Γερμανοί στρατιώτες ήταν σχεδόν τρεις φορές περισσότεροι από τους Έλληνες. Είχαν απείρως περισσότερα και καλύτερα όπλα. Ήταν επίλεκτοι, μάλιστα ένα χρόνο πριν είχαν αλώσει την περίφημη Γραμμή Μαζινό στη Γαλλία, η οποία θεωρούνταν απόρθητη. Μαζί τους είχαν ειδικές δυνάμεις, άρματα αλλά και τα δολοφονικά βομβαρδιστικά της Λουφτβάφε. Ήταν αποφασισμένοι, πωρωμένοι να νικήσουν πάση θυσία -εξάλλου ο Αδόλφος Χίτλερ δεν θα συγχωρούσε την αποτυχία. Η στρατιά που έστειλε στην Ελλάδα είχε μία και μόνη αποστολή, να συντρίψει κάθε αντίσταση και να καταλάβει τη χώρα.

Το σφυροκόπημα των οχυρών στη Γραμμή Μεταξά από τους Γερμανούς ήταν ανελέητο. Η επίθεση γινόταν ταυτόχρονα από κάθε πλευρά, από γη και από αέρα, με πεζοπόρα και μηχανοκίνητα τάγματα, με όλα τα μέσα. Κι όμως, ύστερα από τέσσερις ημέρες λυσσαλέας επίθεσης, το Ρούπελ δεν είχε κατακτηθεί. Αντιθέτως, εκείνοι που μετρούσαν βαρύτατες απώλειες ήταν οι Γερμανοί. Προς στιγμήν φάνηκε ότι οι Έλληνες θα κατάφερναν το ακατόρθωτο παρόλο που, για άλλη μια φορά στην ιστορία του έθνους, έδιναν την άνιση μάχη του Δαυίδ εναντίον του Γολιάθ. Ακόμη κι όταν μαθεύτηκε ότι η Θεσσαλονίκη είχε πέσει στα χέρια των Γερμανών, μέσα στο Ρούπελ όλοι ήθελαν να συνεχίσουν την υπεράσπιση του οχυρού μέχρι τελευταίας ρανίδας. Αξιωματικοί και οπλίτες ήταν αποφασισμένοι να πέσουν μέχρις ενός. Παρόλο που ο διοικητής συμφωνούσε με την ψυχή και την καρδιά του, με την ψυχρή λογική έκρινε ότι η θυσία θα ήταν μάταιη. Οι Έλληνες στρατιώτες αποχώρησαν και οι Γερμανοί τούς απέδωσαν τιμές, αναγνωρίζοντας το μεγαλείο του θάρρους και της φιλοπατρίας που τους έσπρωχνε μέχρι την έσχατη θυσία. Και έτσι, το Ρούπελ δεν έπεσε ποτέ. Νικήθηκε επειδή νικήθηκε η Ελλάδα, οι υπερασπιστές του οχυρού όμως έφυγαν από τη μάχη ανίκητοι. Για πάντα.

Εκ των υστέρων αποδείχθηκε ότι η Μάχη των Οχυρών, σε συνδυασμό με τη Μάχη της Κρήτης, διατάραξε το σχεδιασμό του Χίτλερ. Η σθεναρή αντίσταση που συνάντησαν οι Γερμανοί στην Ελλάδα, εκτός από απροσδόκητη, αποδείχθηκε και χρονοβόρα, σε μια κρίσιμη φάση του Β ? Παγκοσμίου Πολέμου. Οι ειδικοί θεωρούν πως ακριβώς εξαιτίας των ηρωικών Ελλήνων στις δύο ανυπότακτες άκρες της χώρας, δηλαδή τη Μακεδονία και την Κρήτη, καθυστέρησε το χτύπημα των Ναζί στη Ρωσία. Με τα γνωστά ολέθρια γι’ αυτούς αποτελέσματα.
Για πρώτη φορά εικονογραφημένη σε μορφή κόμικ, η ιστορία των ανίκητων ηρώων του Ρούπελ. Η αφήγηση με εικόνες και κείμενο είναι ίσως ο καλύτερος τρόπος για να γίνει ευρύτερα γνωστή η εποποιΐα του
Ρούπελ -και κυρίως να αγγίξει τις νεότερες γενιές. Να συγκινήσει αλλά και να εμπνεύσει τα παιδιά. Ωστόσο, η διερεύνηση και η διήγηση των ηρωικών πράξεων δεν περιορίζεται σε συγκεκριμένο ακροατήριο.

Εντάσσονται στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης, την ανάδειξη των γεγονότων εκείνων που σημάδεψαν και καθόρισαν την πορεία του έθνους. Γι’ αυτό και η δημιουργία του κόμικ «Ρούπελ 1941» δεν βασίστηκε μόνο σε στοιχεία που ήταν ήδη γνωστά. Αντιθέτως, δημοσιεύονται για πρώτη φορά κάποιες έως τώρα άγνωστες και δραματικές πτυχές της ιστορίας. Μία από αυτές αφορά στην εμπλοκή της βρετανικής πολεμικής αεροπορίας, της RAF στη Μάχη των Οχυρών, με πρωταγωνιστή τον περιβόητο πιλότο-εξολοθρευτή των Ναζί, Μάρμαντιουκ Πατλ. Μια άλλη όψη που φωτίζει το κόμικ είναι οι εκτός υπόγειων οχυρών μάχες, στο Δυτικό Μπέλλες και στη θέση Ομορφοπλαγιά. Στο πολυβολείο Π8 του ήρωα λοχία Δημήτριου Ίτσιου, που ο αντίπαλός του υποκλίθηκε στο απίστευτο σθένος και την αυταπάρνησή του.
Επίσης, το κόμικ αποκαλύπτει για πρώτη φορά τη μοναδική παρουσία γυναίκας στις πολεμικές επιχειρήσεις γύρω από τη Γραμμή Μεταξά.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι για τη δημιουργία του κόμικ συνδυάστηκαν δύο αφηγηματικές γραμμές: Η επίσημη εξιστόρηση των γεγονότων και η άλλη των ανεπίσημων, των ανθρώπινων ιστοριών που συνέβαιναν στο ατομικό επίπεδο των Ελλήνων μαχητών. Ο ρεαλισμός και η παραστατικότητα αποτελούν κύρια προτεραιότητα, καθώς το κόμικ γεννήθηκε μέσα από την ίδια ανάγκη και εντάσσεται στο ίδιο γενικότερο εγχείρημα της αναβίωσης, όπως αυτή παρουσιάζεται στο, καθιερωμένο πλέον, φεστιβάλ ιστορικής αναπαράστασης μαχών του Β ? Παγκοσμίου Πολέμου με τίτλο «ΡΟΥΠΕΛ 1941 – Η ΑΝΑΒΙΩΣΗ». Το οποίο διοργανώνεται κάθε χρόνο στο οχυρό Ρούπελ στις Σέρρες.
Την ευθύνη της έκδοσης του κόμικ «Ρούπελ 1941» φέρει η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (Κοιν.Σ.Επ.) «Άγκιστρο Δράση», που τα τελευταία χρόνια προωθεί δράσεις και πρωτοβουλίες που στοχεύουν στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης, καθώς και στη διάσωση και ανάδειξη των εγκαταλελειμμένων οχυρώσεων της «Γραμμής Μεταξά» στις Σέρρες.