567 ημέρες στο Αιγαίο

Η τετραετία 1824-1827 υπήρξε η αποφασιστική περίοδος της Ελληνικής Επανάστασης. Στη διάρκειά της, λίγο έλειψε να χαθεί. Στη διάρκειά της, λίγο έλειψε να θριαμβεύσει. Δύο εμφύλιοι σπαραγμοί την οδήγησαν στο χείλος της αβύσσου. Δύο συγκυρίες απλώς, τη δικαίωσαν. Η μια, τα "ξύλινα τείχη". Η άλλη, η Ευρωπαική αφύπνιση. Και οι δύο καταγράφηκαν στη Θάλασσα. Πεντακόσια εξήντα επτά μερόνυχτα με πολεμικά καράβια στο Αιγαίο, όσα καταγράφτηκαν στο Ημερολόγιο της "Αθηνάς", δεν καλύπτουν τον αριθμό των ημερών τεσσάρων χρόνων, καλύπτουν όμως τις πιο αντιπροσωπευτικές φάσεις του Αγώνα: από την καταστροφή της στρατιάς του Δράμαλη ως τον εκφυλισμό της εκστρατείας του Ιμπραήμ. Από το τέλος της αρμάδας του Καρά Αλή ως τη διάλυση του τουρκοαιγυπτιακού στόλου στο Ναυαρίνο. Κι ανάμεσά τους η καταστροφή της Κάσου και των Ψαρών, η σωτηρία της Σάμου, η αγωνία του Μεσολογγιού... Το Ημερολόγιο του πολεμικού βεργαντίνου "Αθηνά" για πολλά χρόνια είχε μείνει στην αφάνεια. Μια σπάνια έκδοση του 1890 "εκ του υπ' αριθμόν 1 πρωτοτύπου" δεν είχε την τύχη να περάσει στον κύκλο των αναμνήσεων που υπαγόρευσαν ή έγραψαν με τα κολλυβογράμματα τους οι άλλοι αγωνιστές Νικόδημος, Κριεζής, Αντώνης Μιαούλης κ.ά. για τον "κατά θάλασσαν αγώνα". Ο λόγος ίσως ήταν προφανής. Ο Σαχτούρης δεν κρύβει τις προσωπικές αρέσκειες και απαρέσκειες για πρόσωπα και πράγματα. Κατονομάζει, κρίνει και επικρίνει. Υπάκουος φίλος του Λαζάρου Κουντουριώτη πρωτοστατεί σε όλες τις πρωτοβουλίες του και βγάζει συγκρατημένη οργή όταν μιλεί για τους "αντάρτες" του πρώτου και δεύτερου Εμφυλίου, ενώ δεν μεμψιμοιρεί ακόμα και για τις πιο άθλιες και μοιραίες πράξεις της κυβέρνησης Κουντουριώτη. Η γραφή του Ημερολογίου δεν είναι πάντα απλή και το κυριότερο, σπάνια ξεπερνά το πλέγμα του λογιοτατισμού που χαρακτηρίζει τους περισσότερους αγωνιστές αυτής της εποχής στις αφηγήσεις τους. Ωστόσο πολλές φορές καταγράφει τόσο ζωντανά μερικά γεγονότα, ώστε άνετα να μπορούν να χαρακτηριστούν ως κλασικά στο είδος τους. Περιγραφές ναυμαχιών, κατορθώματα πυρπολητών, δύσκολες στιγμές στη θάλασσα, αποκτούν τη μοναδικότητά τους, καθώς ο κύκλος της ναυτικής μας ιστορίας έμεινε πολύ ατροφικός έναντι της ιστορίας των χερσαίων επιχειρήσεων.