Βιολογία, ένας κήπος γεμάτος θαύματα

Πρόλογος:
Rolf Zinkernagel, Bραβείο Nobel Φυσιολογίας & Ιατρικής 1996

Γιατί δεν είμαστε σκλάβοι των γονιδίων μας και σε τι διαφέρουμε απ’ τους χιμπατζήδες; Τι είναι η επιγενετική και γιατί η τρυφερότητα κατά τον θηλασμό καθορίζει πώς θα συμπεριφέρεται το νεογέννητο ποντικάκι σε όλη τη μετέπειτα ζωή του; Πώς μετατρέπεται σε αχαλίνωτο Δον Ζουάν ένας μονογαμικός αρουραίος και πώς επηρεάζουν τη συμπεριφορά μας ουσίες όπως η ντοπαμίνη, η σεροτονίνη ή η κοκαΐνη; Γιατί στον πόλεμο κατά των μικροβίων χαμένοι θα είμαστε πάντα εμείς; Σε τι παραπέμπουν οι «πρωτόγονοι» μονοκύτταροι οργανισμοί που δραστηριοποιούνται σε νερά που κοχλάζουν; Τι πληροφορίες μας δίνουν για τη ζωή σε άλλους πλανήτες οι διαστημοσυσκευές που έχουμε στείλει;

Το βιβλίο αναζητά τις απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα και σε πολλά ακόμη. Κάθε ένα από τα 19 μικρά δοκίμιά του είναι σαν ένα παραμύθι, όπως γράφει στον πρόλογο ο νομπελίστας Rolf Zinkernagel. Με ύφος αφηγηματικό ?συχνά σε πρώτο πρόσωπο? και διάθεση στοχαστική, ενίοτε ποιητική, μας μεταφέρει σ' έναν κήπο γεμάτο θαύματα, τον αόρατο κήπο της μοριακής και κυτταρικής βιολογίας, της βιοχημείας και της γενετικής – τον κήπο της αυτογνωσίας μας.

Αυτό είναι το δεύτερο βιβλίο του Gottfried Schatz στα ελληνικά. Όπως και το πρώτο, Πέρα απ’ τα γονίδια (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2011), περιλαμβάνει μια σειρά άρθρων-δοκιμίων που δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά στην έγκυρη ελβετική εφημερίδα Neue Zurcher Zeitung.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Πρόλογος

Η μικρή ζεστή λιμνούλα. Τι μας αποκαλύπτουν οι αρχέγονοι μονοκύτταροι οργανισμοί για την εμφάνιση της ζωής στη Γη

Η φλόγα από το σύμπαν. Πώς κατάφερε η ζωή να δαμάσει τη φλόγα που έφτασε στη Γη από το σύμπαν

Το ποτάμι της ζωής. Πώς κατανέμεται η ηλιακή ενέργεια στους διαφόρους οργανισμούς του πλανήτη μας

Ένας χυμός περιωπής. Ο κύκλος ζωής των αιμοκυττάρων μας

Θάνατος, ο αδελφός της ζωής. Πώς η αυτοκτονία των κυττάρων συμβάλλει στη διατήρηση της ζωής

Τα σύνορα του εγώ. Γιατί τα βακτήρια αποτελούν σημαντικό κομμάτι του οργανισμού μου

Κοβάλτιο: Το ξωτικό που κατοικεί μέσα μου. Η ιστορία της ζωής, όπως μας την αποκαλύπτει το κοβάλτιο του οργανισμού μας

Επικίνδυνη συμπόνια. Με ποιον τρόπο απειλείται η ανθρωπότητα από την «αόρατη πείνα»

Ο πλανήτης των μικροβίων. Γιατί δεν θα καταφέρουμε ποτέ να απαλλαγούμε οριστικά από τη μάστιγα των μεταδοτικών ασθενειών

Η τυχερή ζαριά. Πώς η αμφιγονική αναπαραγωγή εξασφαλίζει την ατομικότητα κάθε ανθρώπου

Ένα θαυμαστό ταξίδι. Πώς καταφέρνουν τα σπερματοζωάρια να φτάσουν μέχρι το ωάριο

Ενάντια στη φύση. Η επίδραση των γονιδίων και του περιβάλλοντος στην ερωτική συμπεριφορά

Η ζωή είναι ένα όνειρο. Γιατί δεν είμαστε σκλάβοι των γονιδίων μας

Η απέραντη χώρα. Πώς επηρεάζουν τη συμπεριφορά μας τα γονίδια και οι νευροδιαβιβαστές

Η δημιουργική διάσταση του τυχαίου. Με ποιον τρόπο συμβάλλουν στην ποικιλομορφία των έμβιων όντων οι τυχαίες χημικές διαδικασίες μέσα στο κύτταρο

Η γένεση της ομιλίας. Πώς καταφέρνουν οι επιστήμονες με τη βοήθεια της έρευνας να ανατρέξουν στο παρελθόν και να ανακαλύψουν τις διεργασίες που πριν από χιλιάδες χρόνια οδήγησαν στην εμφάνιση της ομιλίας στο ανθρώπινο είδος

Μια κληρονομιά που απειλείται. Με ποιον τρόπο απειλεί τον πολιτισμό μας η συγκέντρωση πληροφοριών σε συστήματα αποθήκευσης δεδομένων που δεν αντέχουν στον χρόνο

Κοιτάζοντας σε βάθος χρόνου. Γιατί η άγνοια αποτελεί κίνδυνο για τη μελλοντική κάλυψη των ενεργειακών μας αναγκών

Το μεγάλο ερώτημα. Η αναζήτηση ζωής σε άλλους πλανήτες

Ευχαριστίες του συγγραφέα

Ευχαριστίες της μεταφράστριας