Ο νους δεν έχει φύλο;

«Όταν ο ένθερμος καρτεσιανός Poullain δήλωνε ότι “ο νους δεν έχει φύλο”, στήριζε το επιχείρημά του στη νέα (τότε) επιστήμη της ανατομίας. Οι γυναίκες διαθέτουν αισθητήρια όργανα παρόμοια με των αντρών και εγκεφάλους με την ίδια λογική δύναμη και φαντασία· άρα λοιπόν γιατί, αναρωτιόταν, να μην είναι ίσες με τους άντρες, να μην υπηρετούν ως καθηγήτριες, δικαστές, στρατιωτικοί αξιωματούχοι ή πρέσβειρες; Τα λόγια τού Poullain βρήκαν απήχηση σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το 1674, τα επικαλέστηκε μια χημικός προκειμένου να υπερασπιστεί τη δημοσίευσή της, ενώ τα επανέλαβε και ένας λόγιος, το 1884, τασσόμενος υπέρ της αποδοχής γυναικών στη Γαλλική Ακαδημία.»




Με την πλούσια και περιεκτική αυτή ιστορική επισκόπηση της συνεισφοράς των γυναικών στην ανάπτυξη της πρώιμης νεωτερικής επιστήμης, η Londa Schiebinger φέρνει στο φως μια λησμονημένη κληρονομιά της ανθρωπότητας: την κληρονομιά των γυναικών επιστημόνων οι οποίες δρώντας είτε μόνες τους είτε υπό τη σκιά αντρών αδελφών, πατέρων, συζύγων ή εραστών κατά κανόνα αγνοήθηκαν από την ιστορία της επιστήμης και τέθηκαν στο περιθώριο του επιστημονικού γίγνεσθαι. Μέσα από τις προσωπικές ιστορίες γυναικών όπως η φιλόσοφος Margaret Cavendish, η φυσικός Emilie du Chatelet, η εντομολόγος Maria Sibylla Merian, η αστρονόμος Maria Winkelmann, η ανατόμος Marie Thiroux d’Arconville και η γιατρός Dorothea Erxleben, η συγγραφέας ερευνά τις πολιτισμικές δυνάμεις οι οποίες εξακολουθούν να διαμορφώνουν την πορεία της επιστημονικής σκέψης και γνώσης, σε ένα βιβλίο συναρπαστικό που τέρπει όσο και προβληματίζει τον αναγνώστη.






Αυτός ο στόχος, που προκαλεί δέος, [...] έγινε το αντικείμενο μελέτης μιας γυναίκας θαυμαστού ακαδημαϊκού επιπέδου, που είχε την ευλογία να την κοσμεί ένα επιπλέον δώρο: παρότι αντιλαμβάνεται ότι οι κοινωνικές και ιστορικές δυναμικές είναι περίπλοκες, εντούτοις παραμένει απτόητη [...]. Ο βαθμός της έρευνας και του υλικού που καλύπτει είναι αξιοθαύμαστος. Πού και πώς τα βρήκε όλα αυτά η Schiebinger; Πρόκειται για ένα εξαίσιο δείγμα ιστορίας του πνεύματος»

—Nature