Ανακαλύπτοντας ξανά το νου

Με αυτή τη νέα του εργασία, ο John Searle επιτίθεται στις σύγχρονες ορθόδοξες απόψεις της Φιλοσοφίας της Νόησης. Καταφέρεται εναντίον της εγκατάλειψης του θέματος "συνείδηση" που έχει ως αποτέλεσμα την τόση γύμνια και στειρότητα της Ψυχολογίας, της Φιλοσοφίας της Νόησης και της γνωστικής επιστήμης: δεν μπορεί να υπάρξει μελέτη του νου που να αγνοεί τη συνείδηση. Ό,τι συμβαίνει στο νου είναι νευροφυσιολογική διαδικασία συνείδησης και τίποτ' άλλο - δεν έχει σχέση με κανένα κανόνα, με καμιά επεξεργασία πληροφοριών, με καμιά γλώσσα της σκέψης και, βεβαίως, με καμιά διεθνή γραμματική.


Τα νοητικά δρώμενα είναι από μόνα τους χαρακτηριστικά του εγκεφάλου, όπως ακριβώς η ρευστότητα είναι χαρακτηριστικό του νερού. Αρχίζοντας με μια εμπνευσμένη ανάπτυξη των λαθών της φιλοσοφίας της νόησης, ο Searle αναλύει και ανασκευάζει τη φιλοσοφική παράδοση του υλισμού αλλά όμως δεν αποδέχεται και τον δυισμό. Επιμένει ότι όλοι αυτοί οι "-ισμοί" είναι ένα μεγάλο λάθος. Από τη στιγμή που αρχίζεις να μετράς τους τύπους φαινομένων, έχεις πάρει λάθος δρόμο, ακόμα και αν σταματήσεις σε ένα ή δύο. Σε τέσσερα κεφάλαια, που αποτελούν και τον πυρήνα του βιβλίου του, ο Searle αναπτύσσει μια θεωρία της συνείδησης και τη σχέση της με την επιστημονική άποψη του κόσμου μας και τα ασύνειδα νοητικά φαινόμενα. Τελειώνει με μια κριτική της γνωστικής επιστήμης και προτείνει μια νέα προσέγγιση της μελέτης της νόησης που θα δίνει έμφαση στον κεντρικό ρόλο της συνείδησης.


Με το χαρακτηριστικό άμεσο στιλ του, το πλουτισμένο με πειστικά παραδείγματα, αποδεικνύει ότι η ίδια η σημερινή ορολογία είναι από μόνη της η αιτία του κακού. Παρατηρεί ότι είναι λάθος να υποθέτουμε ότι η οντολογία της νόησης είναι αντικειμενική και ότι η μεθοδολογία μιας γνωστικής επιστήμης πρέπει να ασχολείται μόνο με την αντικειμενικά παρατηρούμενη συμπεριφορά, ότι είναι επίσης λάθος να νομίζουμε ότι αναγνωρίζουμε την ύπαρξη νοητικών φαινομένων στους τρίτους μόνο και μόνο παρατηρώντας τη συμπεριφορά τους, ότι η συμπεριφορά δεν είναι απαραίτητη για την ύπαρξη των νοητικών φαινομένων και ότι είναι ασυμβίβαστο με τις μέχρι σήμερα γνώσεις μας για το σύμπαν και τη θέση μας σ' αυτό να έχουμε την εντύπωση ότι ξέρουμε τα πάντα.