Η Μεσόγειος στις αρχές του 21ου αιώνα

Το βιβλίο αναλύει τα βασικά δεδομένα και χαρακτηριστικά των Μεσογειακών Χωρών, τις εξελίξεις της περιοχής της Μεσογείου στις δεκαετίες του 1990 και 2000 και διατυπώνει ορισμένες προβλέψεις για την ερχόμενη δεκαετία.

Πέρα από τις εσωτερικές εξελίξεις, εστία ενδιαφέροντος αποτελούν οι διεθνείς σχέσεις, με ιδιαίτερη έμφαση σε αυτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Μεσογειακών Χωρών, ενώ διατυπώνει σειρά προβλέψεων για θέματα όπως ο πληθυσμός, το μακρο-οικονομικό περιβάλλον, η ενέργεια, η μετανάστευση, ο τουρισμός και το περιβάλλον.




Περιεχόμενα



Πρόλογος του Στέργιου Μπαμπανάση

Πίνακες, διαγράμματα και χάρτες

Συντομογραφίες

Εισαγωγή



Κεφάλαιο πρώτο: Βασικά δεδομένα και χαρακτηριστικά των μεσογειακών χωρών

1. Η σύνθεση του πληθυσμού των χωρών γύρω από τη λεκάνη της Μεσογείου

2. Το ΑΕΠ των χωρών της Μεσογείου και η κατανομή του ανά τομέα παραγωγής

3. Εξαγωγές-εισαγωγές της ΕΕ από και προς τη Β. Αφρική και τη Ν.Α. Ασία

4. Η επίδραση της ανάπτυξης της Ζώνης Ελεύθερου Εμπορίου στην περιοχή της Μεσογείου

5. Οι ξένες άμεσες επενδύσεις στην περιοχή της Μεσογείου

6. Ο ρόλος της ναυτιλίας και η σημασία της Μεσογείου

7. Πληθωρισμός

8. Ανεργία

9. Το ζήτημα της μετανάστευσης στην περιοχή της Μεσογείου

10. Η τουριστική δραστηριότητα στη Μεσόγειο

11. Τα οικολογικά χαρακτηριστικά, η βιοποικιλότητα της Μεσογείου και τα περιβαλλοντικά ζητήματα της περιοχής

12. Η οικονομική κρίση του 2008



Κεφάλαιο δεύτερο: Οι μεσογειακές χώρες της Ευρώπης, της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής

1. Οι μεσογειακές χώρες της Ευρώπης

2.1.1 Οι μεσογειακές χώρες κράτη-μέλη της ΕΕ
Γαλλία | Ελλάδα | Ισπανία | Ιταλία | Πορτογαλία | Σλοβενία

2.1.2 Οι λοιπές βαλκανικές μεσογειακές χώρες
Αλβανία | Βοσνία - Ερζεγοβίνη | Κροατία | Μαυροβούνιο

2. Οι χώρες του Μάγκρεμπ (Maghreb)

2.2.1 Αλγερία

2.2.2 Λιβύη

2.2.3 Μαρόκο

2.2.4 Τυνησία

3. Η περιοχή του Μάσρεκ (Μashreq ή Mashriq)

2.3.1 Αίγυπτος

2.3.2 Λίβανος

2.3.3 Παλαιστινιακή Αρχή και Ισραήλ

2.3.4 Συρία

4. Τουρκία

2.4.1 Οι ελληνοτουρκικές διαφορές

5. Η σύγχρονη αντίδραση του ισλαμικού κόσμου προς τις εξωτερικές επιρροές



Κεφάλαιο τρίτο: Ευρώπη και Μεσόγειος

1. Οι πολιτικές και οι στρατηγικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Μεσόγειο

3.1.1 Ιστορική αναδρομή

3.1.2 Η Ευρω-Μεσογειακή Συνεργασία: Ένωση της Μεσογείου (Euro-Mediterranean Partnership (EMP): Union οf the Mediterranean)

3.1.3 Η «Ευρω-Μεσογειακή Χάρτα» για την ειρήνη και τη σταθερότητα

3.1.4 Η Ευρωπαϊκή Κοινή Στρατηγική για τη Μεσόγειο

3.1.5 Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ασφάλειας και η εφαρμογή της στο Μεσογειακό χώρο

3.1.6 Η Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτνίασης

2. Η σχέση της Μαύρης Θάλασσας και της κεντρικής Ασίας με τη Μεσόγειο

3.2.1 Οι ενεργειακές ανάγκες της Ευρώπης

3.2.2 Η Τουρκία και η Ελλάδα ως ενεργειακό σταυροδρόμι



Κεφάλαιο τέταρτο: Οι πολιτικές του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ για τη Μεσόγειο

1. ΝΑΤΟ

4.1.1 Ο Μεσογειακός Διάλογος

4.1.2 Η πρωτοβουλία Συνεργασίας της Κωνσταντινούπολης

4.1.3 Η εμπλοκή του ΝΑΤΟ στον πόλεμο του Ιράκ

2. Η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ για τη Μεσόγειο

4.2.1 ΗΠΑ - Αραβο-Ισραηλινή διένεξη

4.2.2 Η Αμερικανική επέμβαση στο Ιράκ (2003)

4.2.3 Οι διπλωματικές σχέσεις με τη Λιβύη και τον υπόλοιπο αραβικό κόσμο



Κεφάλαιο πέμπτο: Συμπεράσματα, προτάσεις και προβλέψεις

A. Συμπεράσματα και προτάσεις

B. Προβλέψεις

Β-1 Πληθυσμός-ανάπτυξη

Β-2 Το μακροοικονομικό περιβάλλον

Β-3 Η εφαρμογή της Ζώνης Ελεύθερου Εμπορίου στη Μεσόγειο

Β-4 Ενέργεια

Β-5 Μετανάστευση

Β-6 Τουρισμός

Β-7 Οι περιφερειακές συγκρούσεις στη Μεσόγειο

Β-8 Περιβάλλον



Παράρτημα: Κατηγοριοποίηση διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών (SΙΤC)



Βιβλιογραφία