Η μοναξιά δεν μου ταιριάζει

Για ένα πράγμα είναι σίγουρος:

Η μοναξιά δεν του ταιρίαζει.

Και φροντίζει να το αποδεικνύει κάθε μέρα του εργένικου βίου του. Η μέρα για το πνεύμα, η νύχτα για το σώμα. Στις γυναίκες αρέσουν οι διανοούμενοι, οπότε εκείνος πηγαίνει οπλισμένος με ποίηση, φιλοσοφία και πυθαγόρεια αρμονία στη διαμάχη με το ωραίο φύλο.

Ωσπου γνωρίζει τη γυναίκα.
Mια γυναίκα που δεν πιστεύει στη μονογαμία. Eρωτική μέχρι πτώσεως, ευφυής μέχρι εκεί που κανένας άντρας δεν μπορεί να αντέξει. Μόλις τη βλέπει, νομίζει ότι βρήκε την αδερφή ψυχή.
Δεν ήξερε... δεν ρώταγε!
Στην πραγματικότητα, είχε μόλις κλείσει ραντεβού με την κόλαση.

Κριτική:

Ο Άρης Σφακιανάκης ξεκαρδίζεται με τον πολιτιστικό νεοπλουτισμό μας

Η άβολη κληρονομιά των αρχαίων

ΜΟΛΟΝΟΤΙ, ΣΕ ΣΥΝΤΡΙΠΤΙΚΟ ΠΟΣΟΣΤΟ, ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΣΤΕ
ΩΣ ΟΙ ΜΟΝΑΔΙΚΟΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΔΥΣΚΟΛΑ ΜΠΟΡΟΥΜΕ
ΝΑ ΕΝΤΟΠΙΣΟΥΜΕ ΑΝΑΜΕΣΑ ΜΑΣ ΜΙΑ ΔΡΑΚΑ ΑΝΘΡΩΠΩΝ
ΠΟΥ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΝΑΜΕΣΑ
ΣΤΗΝ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΑ, ΤΗΝ ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΣΤΩΙΚΗ
ΣΧΟΛΗ ΣΚΕΨΗΣ. ΔΙΝΟΥΜΕ ΕΤΣΙ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΣΕ
ΕΝΑΝ ΣΕΣΗΜΑΣΜΕΝΟ ΕΙΡΩΝΑ ΣΑΝ ΤΟΝ ΑΡΗ ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗ
ΝΑ ΓΕΛΑΣΕΙ ΕΙΣ ΒΑΡΟΣ ΜΑΣ

Στις ευχαριστίες του τέλους ο Άρης Σφακιανάκης δεν λησμονεί να μνημονεύσει τον Οδυσσέα Χατζόπουλο, τον εκδότη του Κάκτου, για την πολύτομη σειρά του «Αρχαία Ελληνική Γραμματεία». Πνευματικό τέκνο της δημόσιας εκπαίδευσης ο Άρης δεν είχε τη δυνατότητα στο σχολείο παρά να έρθει σε επιδερμική και εν πολλοίς απωθητική επαφή με τους αρχαίους κλασικούς. Όμοια με τον ομογάλακτό του Βαγγέλη Ραπτόπουλο, αποφάσισε να καλύψει τα κενά του σε όψιμη ηλικία, αλλά- σε αντίθεση με τον Βαγγέλη- η μελέτη των κλασικών δεν αποδυνάμωσε την περιπαικτική του διάθεση. Απεναντίας. Την αντιμετώπισε ως μιας πρώτης τάξεως αφορμή για να διακωμωδήσει τη σχέση των Νεοελλήνων με τους προγόνους τους, να αναδείξει τη διαχρονική σημασία της σκέψης των δεύτερων και την ευκαιριακή, νεοπλουτίστικη εκμετάλλευσή της από τους πρώτους. Καρπός όλης αυτής της προσπάθειας; Ένα σπαρταριστό μυθιστόρημα που φέρει επίτηδες έναν «φτηνιάρικο» τίτλοευθεία παραπομπή στην ευπώλητη γυναικεία πεζογραφία: «Η μοναξιά δεν μου ταιριάζει».
Από τους τρεις- οι εξής τέσσερις- σωματόφυλακες της γενιάς του ΄80, ο Σφακιανάκης ήταν εκείνος που πρωτίστως κατηγορήθηκε για απροκάλυπτο κυνισμό και ανάλογο σεξισμό στα βιβλία του. Ο ίδιος φυσικά αρνείται ότι απεχθάνεται τις γυναίκες- πιο εύκολα θα τον υποχρεώσουμε να παραδεχτεί ότι απεχθάνεται ολόκληρο το ανθρώπινο γένος. Είναι αλήθεια ότι στους ήρωές του συμπεριφέρεται με ισόποση έλλειψη στοργής ανεξαρτήτως φύλου- ή μήπως αληθεύει ακριβώς το ανάποδο, μήπως συμπάσχει με τα δύο φύλα εξίσου; Ανατριχιάζω στην ιδέα ότι μελλοντικά κάποιοι στεγνοί φιλόλογοιψυχαναλυτές- ανακριτές θα δώσουν την οριστική απάντηση. Προς το παρόν διασκεδάζουμε με τη διάχυτη αβεβαιότητα ως προς τις προθέσεις του συγγραφέα και απολαμβάνουμε την ευρηματικότητά του. Εκεί που τελειώνουν τα μαρτύρια του αρσενικού κεντρικού ήρωα, του Πυθαγόρα, αρχίζουν τα μαρτύρια της αντίστοιχης θηλυκής, της Λίλιθ. Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση εναλλάσσεται διαρκώς με την τριτοπρόσωπη, κι έτσι αποκτάμε καλειδοσκοπική θέαση στα δρώμενα.
Ο σαραντάχρονος Πυθαγόρας, απόφοιτος της Φιλοσοφικής, έχει πειθαναγκάσει τον εαυτό του να πιστέψει ότι αποτελεί σύγχρονη ενσάρκωση του αρχαίου φιλοσόφου, με αποστολή να τραβήξει τους πεπλανημένους νεανίες, ιδίως τους πιο ευειδείς, από τα βαλτοτόπια της πεζογραφίας- λέγε με ροζ λογοτεχνία, λέγε με μπεστ σέλερ- και να τους μυήσει με πομπώδεις τελετές στην υψηλή τέχνη της ποίησης- έστω και αν, κατά τη διάρκεια των τελετών, εισβάλλει η μητέρα του για να του υπενθυμίσει ότι χάλασε ο θερμοσίφωνας. Ορκισμένος εργένης ο Πυθαγόρας- μολονότι ο αρχαίος ομόλογός του είχε νυμφευθεί- έλκεται από την εικοσιπεντάχρονη μυστηριώδη Λίλιθ, φοιτήτρια της Νομικής, αν και όχι από τις πιο επιμελείς. Η Λίλιθ λατρεύει την πεζογραφία, όπως λατρεύει και το αίμα- εξ ου και συνηθίζει τόσο να ξυραφιάζει όσο και να ξυραφιάζεται. Νυμφομανής και νεκρόφιλη- έχεις την αίσθηση ότι έχει ξεπεταχτεί από κάποια ιταλική τσόντα με βαμπίρ, κατά προτίμηση του μετρ Σαλιέρι. Το παράταιρο ζευγάρι θα μετακινείται διαρκώς και θα συμπαρασύρει τον πιο αλλόκοτο θίασο: φιλήδονες επαρχιωτοπούλες από τη Δράμα, Ρουμάνους λαθρομετανάστες (πρώην δερβίσηδες), πανεπιστημιακούς διδασκάλους με ελαφρά συνείδηση και εξίσου χαλαρή στύση, μικροτσούτσουνους ψυχιάτρους, έκφυλους εμπόρους τέχνης... Το μυθιστόρημα φλερτάρει συνεχώς με το γκροτέσκο κι ελάχιστα σκοτίζεται για την αληθοφάνεια.

ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΦΕΤΙΧΙΣΜΟΣ

Ο Άρης Σφακιανάκης, πλέον στα 50 χρόνια του, δοκιμάζει να συνομιλήσει με την αρχαία Ελλάδα

Ο Άρης Σφακιανάκης συγκαταλέγεται στους συγγραφείς που ΔΕΝ πάσχουν όταν γράφουν. Θέλουν να περνούν πρώτα καλά οι ίδιοι κι ευελπιστούν ότι θα μεταλαμπαδεύσουν την ευφορία τους στον αναγνώστη. Θα βρείτε κι εδώ όλα τα καλούδια του σφακιανάκειου αφηγηματικού φετιχισμού: αστραφτερές ατάκες, ερεθιστικές περιγραφές, χιούμορ που δεν αναιρεί τον αισθησιασμό και τούμπαλιν. Μια υποδόρια μελαγχολία καταφέρνει εγκαίρως ο συγγραφέας και την θέτει υπό έλεγχον. Από όλα τα βιβλία του είναι σίγουρα το πιο καλομαγειρεμένο.

Πέτρος Τατσόπουλος, Βιβλιοδρόμιο, 25/4/2008

Κριτική:

Είναι ετών σαράντα, νιώθει πάθος για τα κείμενα της αρχαιοελληνικής γραμματείας, ταυτίζεται με τη φιλοσοφική φιγούρα του Πυθαγόρα και παραδίδει σεμινάρια ποίησης: αυτά είναι τα χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα του καινούριου μυθιστορήματος του Αρη Σφακιανάκη, ο οποίος γοητεύεται κάποια στιγμή από τη γυναικεία μορφή της Λίλιθ (εμφανής η δαιμονολογική αναφορά), αρχίζοντας ένα παιχνίδι δίχως τέλος μαζί της. Η πάλη ανάμεσα στο αρσενικό και το θηλυκό θα είναι χωρίς έλεος και χωρίς όρια, με αποτέλεσμα την κατάρρευση του αρσενικού, που θα αλλάξει πρότυπο φιλοσόφου (τη θέση του Πυθαγόρα θα πάρει ο Επίκουρος) και θα προσπαθήσει να καταλάβει τι ακριβώς συνέβη όχι μόνο στην περίπτωση της άπιαστης Λίλιθ αλλά σε όλο το φάσμα της ζωής του. Αλλο ένα μυθιστόρημα για την αυτογνωσία, με έντονα ειρωνική και εικονοκλαστική διάθεση, ταιριαστή με το κλίμα στο οποίο μας έχει συνηθίσει ο συγγραφέας από την πρώτη στιγμή της εμφάνισής του μέχρι και τις ημέρες μας.

Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Βιβλιοθήκη, 9/5/2008