Θρέψη λίπανση φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ




ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

Τα θρεπτικά στοιχεία των φυτών

1. Εισαγωγή 27


1.2. Τα απαραίτητα στοιχεία στη θρέψη των φυτών 27


1.3. Κατάταξη θρεπτικών στοιχείων του φυτού σε κατηγορίες
29

1.4. Πρόσληψη θρεπτικών στοιχείων από τα φυτά 31

1.5. Το έδαφος ως δεξαμενή θρεπτικών για τα φυτά 34

1.6. Χημική σύσταση των φυτών 35

Summary 37

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Παράγοντες ανάπτυξης φυτών - Νόμοι - Αρχές - Δυναμικά συστήματα παραγωγής

2.1. Παράγοντες ανάπτυξης των φυτών (Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων) 39

2.1.1. Eπιλογή της θέσης του οπωρώνα 41

2.1.2. Το έδαφος 41

2.1.2.1. Βάθος εδάφους 43

2.1.2.2. Μηχανική σύσταση εδάφους 43

2.1.2.3. Δομή του εδάφους και η σταθερότητά της 43

2.1.2.4. Παρουσία φυσικών εμποδίων και ουσιών που περιορίζουν την ανάπτυξη 44

2.1.2.5. Αποστράγγιση εδάφους 45

2.1.2.6. Το pH και το επίπεδο ασβεστίου του εδάφους 45

2.1.2.7. Το επίπεδο θρεπτικών 46

2.1.3. Βιοτικοί παράγοντες 46

2.2. Νόμοι απόδοσης των φυτών 46

2.2.1. Νόμος του ελαχίστου 46

2.2.2. Νόμος της μη-ανάλογης απόδοσης 47

2.3. Αρχές παραγόντων ανάπτυξης - απόδοσης των φυτών 48

2.3.1. Αρχή του περιοριστικού παράγοντα 48

2.3.2. Αρχή της αλληλεπίδρασης - αλληλεξάρτησης 49

2.3.3. Αρχή της ισόρροπης θρέψης - λίπανσης 50

2.3.4. Αρχή του ολικού πακέτου βελτιωμένων πρακτικών 50

2.3.5. Αρχή της λίπανσης του εδάφους και του φυτού 50

2.4. Σύγχρονα δυναμικά συστήματα παραγωγής 51

2.4.1. Σύστημα RMY 51

2.4.2. Σύστημα ΜΕΥ 52

2.4.3. Σύστημα βέλτιστων πρακτικών διαχείρισης 53

Summary 54

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 35

Διαγνωστικές μέθοδοι των αναγκών σε θρεπτικά στοχεία
των φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων

3.1. Εισαγωγή 55

3.2. Ανάλυση εδάφους 56

3.3. Ανάλυση φυτικών ιστών 60

3.3.1. Ανάλυση φύλλων 60

3.3.1.1. Εποχιακές διαφορές 61

3.3.1.2. Θέση του δείγματος φύλλων 65

3.3.1.3. Βαθμός καρποφορίας των δένδρων (Παραγωγή) 67

3.3.1.4. Η ζωηρότητα των δένδρων 67

3.3.1.5. Το κλάδεμα 67

3.3.1.6. Ο χειρισμός του εδάφους του οπωρώνα 67

3.3.1.7. Η Ποικιλία και το υποκείμενο 68

3.3.1.8. Αλληλεπιδράσεις των θρεπτικών στοιχείων 68

3.3.1.9. Αντιπροσωπευτικότητα του δείγματος 71

3.3.1.10. Ο Προσδιορισμός και χρήση των Standards 72

3.3.1.11. Προβλήματα στην ερμηνεία στοιχείων ανάλυσης 73

3.3.1.12. Ολοκληρωμένο σύστημα διάγνωσης και συστάσεων (DRIS) 78

3.3.2. Ανάλυση καρπών 79

3.3.2.1. Δειγματοληψία καρπών 80

3.3.3. Ανάλυση ανθέων 84

3.3.4. Ανάλυση - εξέταση σπερμάτων 85

3.3.5. Ανάλυση ριζών 86

3.4. Μέθοδος ορατών συμπτωμάτων τροφοπενίας (μακροσκοπική-διαγνωστική) 86

3.5. Προσθήκη θρεπτικών στοιχείων με ενέσεις ή ψεκασμό 88

Summary 90

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4

Τρόποι εφαρμογής των λιπασμάτων στα φυλλοβόλα οπωροφόρα δένδρα

4.1. Εφαρμογή λιπασμάτων δια του εδάφους 93

4.2. Διαφυλλική λίπανση 94

4.3. Υδρολίπανση 95

Summary 97

Εικόνα 4.1 98

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5

Καλλιέργεια φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων στην Ελλάδα.
Προβλήματα θρέψης - λίπανσής τους

5.1. Εισαγωγή - Ιστορική ανασκόπηση 99

5.2. Προβλήματα θρέψης - λίπανσης στα διάφορα είδη δένδρων 100

5.2.1. Άζωτο 101

5.2.2. φωσφόρος 102

5.2.3. Κάλιο 103

5.2.4. Ασβέστιο 103

5.2.5. Μαγνήσιο 104

5.2.6. Μαγγάνιο 104

5.2.7. Ψευδάργυρος 104

5.2.8. Σίδηρος 105

5.2.9. Βόριο 106

5.2.10. Χαλκός 107

5.2.11. Θείο, Μολυβδαίνιο, Χλώριο 107

Summary 108

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6

Άζωτο

6.1. Εισαγωγή 109

6.2. Το άζωτο στο έδαφος 110

6.2.1. Προέλευση και κατανομή του αζώτου 110

6.2.2. Μορφές αζώτου στο έδαφος 111

6.2.3. Κύκλος του αζώτου στο έδαφος 111

6.2.4. Απώλειες αζώτου από το έδαφος 113

6.2.5. Έλεγχος απωλειών αζώτου από το έδαφος 114

6.2.6. Επίπεδο γονιμότητας των ελληνικών εδαφών 114

6.3. Ο ρόλος του αζώτου στα οπωροφόρα δένδρα 115

6.4. Τιμές επάρκειας αζώτου και θρεπτική κατάσταση των
φυλλοβόλων 116

οπωροφόρων δένδρων 117

6.4.1. Μηλιά 119

6.4.2. Αχλαδιά 120

6.4.3. Ροδακινιά 122

6.4.4. Κερασιά 124

6.4.5. Βερικοκιά 125

6.4.6. Δαμασκηνιά 126

6.4.7. Αμυγδαλιά 129

6.5. Ανεπάρκεια αζώτου - τροφοπενία φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 129

6.5.1. Συνθήκες ανεπάρκειας 129

6.5.2. Συμπτώματα τροφοπενίας αζώτου 130

6.5.3. Αντιμετώπιση της ανεπάρκειας αζώτου 134

6.6. Περίσσεια αζώτου - τοξικότητα 135

6.7. Αλληλεπιδράσεις του αζώτου με άλλα στοιχεία 137

Summary 138

Ταφοπενίες αζώτου (Εικόνες)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7

Φωσφόρος

7.1. Εισαγωγή 141

7.2. Ο φωσφόρος στο έδαφος 141

7.2.1. Προέλευση: 141

7.2.2. Μορφές φωσφόρου στο έδαφος 142

7.2.3. Περιεκτικότητα των εδαφών σε φωσφόρο 143

7.2.4. Μετασχηματισμοί του φωσφόρου στο έδαφος 144

7.2.5. Επίπεδο διαθέσιμου φωσφόρου Ελληνικών εδαφών 145

7.2.6. Παράγοντες που επηρεάζουν τη δέσμευση του φωσφόρου στο έδαφος 146

7.3. Ο ρόλος του φωσφόρου στα οπωροφόρα δένδρα 147

7.4. Τιμές επάρκειας φωσφόρου και θρεπτική κατάσταση στα φυλλοβόλα οπωροφόρα δένδρα 149

7.4.1. Μηλιά 149

7.4.2. Αχλαδιά 151

7.4.3. Ροδακινιά 153

7.4.4. Κερασιά - Βυσσινιά 156

7.4.5. Βερικοκιά 158

7.4.6. Δαμασκηνιά 160

7.4.7. Αμυγδαλιά 161

7.5. Ανεπάρκεια φωσφόρου-τροφοπενία φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 164

7.5.1. Συνθήκες ανεπάρκειας 164

7.5.2. Συμπτώματα τροφοπενίας φωσφόρου 166

7.5.3. Αντιμετώπιση της ανεπάρκειας φωσφόρου 166

7.6. Περίσσεια φωσφόρου - Τοξικότητα - Ανταγωνισμός 168

7.7. Αλληλεπιδράσεις φωσφόρου με άλλα στοιχεία 169

7.7.1. Αλληλεπιδράσεις με κατιόντα 169

7.7.2. Αλληλεπιδράσεις με ανιόντα 169

Summary 170

Ταφοπενίες φωσφόρου (Εικόνες) 171

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8

Κάλιο

8.1. Εισαγωγή 173

8.2. Το Κάλιο στο έδαφος 173

8.2.1. Προέλευση 173

8.2.2. Μορφές καλίου στο έδαφος 174

8.2.3. Δέσμευση του καλίου στο έδαφος 146

8.2.4. Παράγοντες εδάφους που επηρεάζουν τη διαθεσιμότητα καλίου 177

8.2.5. Παράγοντες φυτού που επηρεάζουν τη διαθεσιμότητα καλίου 177

8.2.6. Περιεκτικότητα των Ελληνικών εδαφών σε διαθέσιμο (εναλλακτικό) κάλιο 177

8.3. Ο ρόλος του Καλίου στα οπωροφόρα δένδρα 178

8.3.1. Πρόσληψη καλίου από τα δένδρα 178

8.3.2. Λειτουργίες του καλίου στα δένδρα 180

8.4. Τιμές επάρκειας καλίου και θρεπτική κατάσταση στα φυλλοβόλα οπωροφόρα δένδρα 181

8.4.1. Μηλιά 181

8.4.2. Αχλαδιά 183

8.4.3. Ροδακινιά 184

8.4.4. Κερασιά - Βυσσινιά 187

8.4.5. Δαμασκινιά 189

8.4.6. Βερικοκιά 190

8.4.7. Αμυγδαλιά 192

8.5. Ανεπάρκεια καλίου - Τροφοπενία φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 195

8.5.1. Συνθήκες ανεπάρκειας 195

8.5.2. Συμπτώματα τροφοπενίας καλίου 196

8.5.3. Αντιμετώπιση της ανεπάρκειας καλίου 197

8.6. Περίσσεια καλίου - Τοξικότητα 199

8.7. Αλληλεπιδράσεις καλίου με άλλα στοιχεία 199

Summary 202

Ταφοπενίες καλίου (Εικόνες) 203

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9

Ασβέστιο

9.1. Εισαγωγή 211

9.2. Το ασβέστιο στο έδαφος 212

9.2.1. Προέλευση 212

9.2.2. Μορφές ασβεστίου στο έδαφος 212

9.2.3. Περιεκτικότητα των εδαφών σε ασβέστιο 213

9.3. Ο ρόλος του ασβεστίου στα οπωροφόρα δένδρα 215

9.3.1. Πρόσληψη από τα δένδρα 215

9.3.2. Λειτουργίες του ασβεστίου στα δένδρα 218

9.4. Τιμές επάρκειας ασβεστίου και θρεπτική κατάσταση των φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 220

9.4.1. Μηλιά 221

9.4.2. Αχλαδιά 224
9.4.3. Ροδακινιά 225
9.4.4. Κερασιά 230
9.4.5. Βυσσινιά 233
9.4.6. Δαμασκηνιά 234
9.4.7. Βερικοκιά 235
9.4.8. Αμυγδαλιά 237
9.5. Ανεπάρκεια ασβεστίου - Τροφοπενία φυλλοβόλων δένδρων 237
9.5.1. Συνθήκες ανεπάρκειας 238
9.5.2. Συμπτώματα τροφοπενίας ασβεστίου 240
9.5.3. Αντιμετώπιση της ανεπάρκειας ασβεστίου 240
9.5.4. Τρόποι αντιμετώπισης της έλλειψης ασβεστίου 245
9.6. Περίσσεια ασβεστίου - Τοξικότητα 246
9.7. Αλληλεπιδράσεις ασβεστίου με άλλα στοιχεία 246
9.7.1. Ασβέστιο - Άζωτο 247
9.7.2. Ασβέστιο - Κάλιο - Μαγνήσιο - Νάτριο 247
9.7.3. Ασβέστιο - Βόριο 248
9.7.4. Ασβέστιο - Φωσφόρος 248
9.7.5. Ασβέστιο - Ψευδάργυρος 248
9.7.6. Ασβέστιο - Στρόντιο (Sr) 249
Summary 250
Ταφοπενίες ασβεστίου (Εικόνες)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10
Μαγνήσιο
10.1. Εισαγωγή 253
10.2. Το μαγνήσιο στο έδαφος 254
10.2.1. Προέλευση 254
10.2.2. Μορφές μαγνησίου στο έδαφος 255
10.2.3. Περιεκτικότητα των εδαφών σε μαγνήσιο 255
10.3. Ο ρόλος του μαγνησίου στα οπωροφόρα δένδρα 256
10.3.1. Πρόσληψη από τα δένδρα 256
10.3.2. Λειτουργίες του μαγνησίου στα δένδρα 257
10.4. Τιμές επάρκειας και θρεπτική κατάσταση φυλλοβόλων
οπωροφόρων δένδρων 258
10.4.1. Μηλιά 259
10.4.2. Αχλαδιά 261
10.4.3. Ροδακινιά 262
14.4.4. Κερασιά - Βυσσινιά 265
10.4.5. Βερικοκία 268
10.4.6. Δαμασκινιά 269
10.4.7. Αμυγδαλιά 269
10.5. Ανεπάρκεια μαγνησίου - Τροφοπενία φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 270
10.5.1. Συνθήκες ανεπάρκειας 270
10.5.2. Συμπτώματα τροφοπενίας μαγνησίου 272
10.5.3. Αντιμετώπιση της ανεπάρκειας μαγνησίου 273
10.5.4. Περίσσεια μαγνησίου-Τοξικότητα 274
10.5.5. Αλληλεπιδράσεις μαγνησίου με άλλα στοιχεία 275
Summary 277
Ταφοπενίες μαγνησίου (Εικόνες) 278
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11
Θείο
11.1. Εισαγωγή 283
11.2. Το θείο στο έδαφος 283
11.2.1. Προέλευση 283
11.2.2. Μορφές θείου στο έδαφος - Μετασχηματισμοί 284
11.3. Ο ρόλος του θείου στα φυλλοβόλα οπωρόφορα δέντρα 286
11.3.1. Πρόσληψη από τα δέντρα 286
11.3.2. Λειτουργίες του θείου στα δένδρα 286
11.4. Τιμές επάρκειας θείου και θρεπτική κατάσταση των φυλλοβόλων οποροφόρων δένδρων 286
11.4.1. Μηλιά 287
11.4.2. Αχλαδιά 287
11.4.3. Ροδακινιά 287
11.5. Ανεπάρκεια θείου - τροφοπενία φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 288
11.5.1. Συνθήκες ανεπάρκειας 288
11.5.2. Συμπτώματα τροφοπενίας θείου 288
11.5.3. Αντιμετώπιση της ανεπάρκειας θείου 289
11.5.4. Βελτίωση εδαφών με υλικά θείου 289
11.6. Περίσσεια θείου - Τοξικότητα 291
11.7. Αλληλεπιδράσεις θείου με άλλα στοιχεία 291
Summary 292
Ταφοπενίες θείου (Εικόνες) 293
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12
Σίδηρος
12.1. Εισαγωγή 295
12.2. Ο σίδηρος στο έδαφος 295
12.2.1. Προέλευση 295
12.2.2. Μορφές σιδήρου στο έδαφος 296
12.2.3. Περιεκτικότητα των εδαφών σε σίδηρο (Mικροθρεπτικά) 297
12.3. Ο ρόλος του σιδήρου στα φυλλοβόλα οπωροφόρα δένδρα 297
12.3.1. Πρόσληψη από τα δένδρα 297
12.3.2. Λειτουργίες του σιδήρου στα δένδρα 298
12.4. Ο σίδηρος στη θρέψη και λίπανση των φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 299
12.4.1. Μηλιά 299
12.4.2. Αχλαδιά 300
12.4.3. Ροδακινιά 301
12.4.4. Κερασιά 305
12.4.5. Βυσσινιά 306
12.4.6. Βερικοκιά 308
12.4.7. Δαμασκηνιά 308
12.5. Ανεπάρκεια σιδήρου - Τροφοπενία φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 310
12.5.1. Συνθήκες ανεπάρκειας 310
12.5.1.1. Η χλώρωση ασβεστίου 310
12.5.1.2. Η κατάσταση οξείδωσης του σιδήρου 311
12.5.1.3. Υψηλή εδαφική υγρασία 311
12.5.1.4. Η οργανική ουσία 311
12.5.1.5. Χηλικές ενώσεις 311
12.5.1.6. Το στρες των φυτών από προσβολές των δένδρων
από νηματώδεις ή βλάβες στο ριζικό σύστημα από ζιζανιοκτόνα 311
12.5.1.7. Οι υψηλές τιμές νιτρικού αζώτου 311
12.5.1.8. Οι χαμηλές θερμοκρασίες 312
12.5.1.9. Γενετικοί παράγοντες 312
12.5.2. Ανεπάρκεια σιδήρου - Τροφοπενία φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 313
12.5.3. Συμπτώματα τροφοπενίας σιδήρου 313
12.5.4. Αντιμετώπιση της ανεπάρκειας σιδήρου 314
12.6. Περίσσεια σιδήρου - Τοξικότητα 316
12.7. Αλληλεπιδράσεις σιδήρου με άλλα στοιχεία 316
Summary 318
Ταφοπενίες σιδήρου (Εικόνες) 319
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13
Μαγγάνιο
13.1. Εισαγωγή 323
13.2. Το μαγγάνιο στο έδαφος 323
13.2.1. Προέλευση 323
13.2.2. Μορφές μαγγανίου στο έδαφος 324
13.2.3. Περιεκτικότητα ελληνικών εδαφών σε μαγγάνιο 324
13.3. Ο ρόλος του μαγγανίου στα οπωροφόρα δένδρα 325
13.3.1. Πρόσληψη 325
13.3.2. Λειτουργίες του μαγγανίου στα δέντρα 325
13.4. Τιμές επάρκειας μαγγανίου και θρεπτική κατάσταση
των φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 325
13.4.1. Μηλιά 326
13.4.2. Αχλαδιά 327
13.4.3. Ροδακινιά 328
13.4.4. Κερασιά 331
13.4.5. Βυσσινιά 331
13.4.6. Βερικοκιά 334

13.4.7. Δαμασκηνιά 335

13.4.8. Αμυγδαλιά 335

13.5. Ανεπάρκεια μαγγανίου - Τροφοπενία στα φυλλοβόλα οπωροφόρα δένδρα 337


13.5.1. Συνθήκες ανεπάρκειας 337

13.5.2. Συμπτώματα τροφοπενίας μαγγανίου 338

13.5.3. Αντιμετώπιση της ανεπάρκειας μαγγανίου 340

13.6. Περίσσεια μαγγανίου - Τοξικότητα 341

13.7. Αλληλεπιδράσεις μαγγανίου με άλλα στοιχεία 343

13.7.1. Μαγγάνιο και φωσφόρος 343

13.7.2. Μαγγάνιο και κάλιο 343

13.7.3. Μαγγάνιο - άζωτο 343

13.7.4. Μαγγάνιο - ασβέστιο 343

13.7.5. Μαγγάνιο - μαγνήσιο 344

Summary 345

Ταφοπενίες μαγγανίου (Εικόνες) 346

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14

Ψευδάργυρος

14.1. Εισαγωγή 351

14.2. Ο ψευδάργυρος στο έδαφος 351

14.2.1. Προέλευση 351

14.2.2. Μορφές ψευδαργύρου στο έδαφος 352

14.2.3. Παράγοντες που επηρεάζουν τη διαθεσιμότητα του ψευδαργύρου 352

14.2.4. Περιεκτικότητα των ελληνικών εδαφών σε ψευδάργυρο 352

14.3. Ο ρόλος του ψευδαργύρου στα οπωροφόρα δένδρα 353

14.3.1. Πρόσληψη από τα δένδρα 353

14.3.2. Λειτουργίες του ψευδαργύρου στα δένδρα 353

14.4. Τιμές επάρκειας ψευδαργύρου και θρεπτική κατάσταση
των φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 355

14.4.1. Μηλιά 355

14.4.2. Αχλαδιά 357

14.4.3. Ροδακινιά 357

14.4.4. Κερασιά 362

14.4.5. Βυσσινιά 363

14.4.6. Βερικοκιά 365

14.4.7. Δαμασκηνιά 366

14.4.8. Αμυγδαλιά 367

14.5. Ανεπάρκεια ψευδαργύρου - Τροφοπενία φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 368

14.5.1. Συνθήκες ανεπάρκειας 368

14.5.2. Συμπτώματα τροφοπενίας ψευδαργύρου 370

14.5.3. Αντιμετώπιση ανεπάρκειας ψευδαργύρου 372

14.6. Περίσσεια ψευδαργύρου - Τοξικότητα 376

14.7. Αλληλεπιδράσεις ψευδαργύρου με άλλα θρεπτικά στοιχεία 376

Summary 378

Ταφοπενίες ψευδαργύρου (Εικόνες) 379

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15

Βόριο

15.1. Εισαγωγή 385

15.2. Το βόριο στο έδαφος 386

15.2.1. Προέλευση 386

15.2.2. Μορφές βορίου στο έδαφος 386

15.2.3. Περιεκτικότητα των ελληνικών εδαφών σε βόριο 386

15.3. Ο ρόλος του βορίου στα φυλλοβόλα οπωροφόρα δένδρα 386

15.3.1. Πρόσληψη από τα δένδρα 386

15.3.2. Λειτουργίες του βορίου στα δένδρα 387

15.4. Τιμές επάρκειας βορίου και θρεπτική κατάσταση των
φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 388

15.4.1. Μηλιά 388

15.4.2. Αχλαδιά 389

15.4.3. Ροδακινιά 390

15.4.4. Κερασιά 392

15.4.5. Βυσσινιά 393

15.4.6. Βερικοκιά 394

15.4.7. Δαμασκηνιά 395

15.4.8. Αμυγδαλιά 395
15.5. Ανεπάρκεια βορίου - Τροφοπενία φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 397
15.5.1. Συνθήκες ανεπάρκειας 397
15.5.2. Συμπτώματα τροφοπενίας βορίου 398
15.5.2.1. Μηλιά 398
15.5.2.2. Αχλαδιά 399
15.5.2.3. Κυδωνιά 399
15.5.2.4. Ροδακινιά 400
15.5.2.5. Κερασιά 400
15.5.2.6. Βερικοκιά 400
15.5.2.7. Δαμασκηνιά 401
15.5.2.8. Αμυγδαλιά 401
15.5.2.9. Καρυδιά 402
15.5.3. Αντιμετώπιση της ανεπάρκειας βορίου 402
15.5.3.1. Εφαρμογή στο έδαφος 403
15.5.3.2. Εφαρμογή με ψεκασμούς 404
15.6. Περίσσεια βορίου - Τοξικότητα 406
15.6.1. Διάγνωση - Λίπανση 409
15.7. Αλληλεπιδράσεις βορίου με άλλα στοιχεία 410
15.7.1. Άζωτο 410
15.7.2. Κάλιο 410
15.7.3. Σίδηρος 411
15.7.4. Ασβέστιο 411
15.7.5. Άλλα στοιχεία 411
Summary 412
Ταφοπενίες - Τοξικότητες βορίου (Εικόνες) 413
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16
Χαλκός

16.1. Εισαγωγή 425

16.2. Ο Χαλκός στο έδαφος 425
16.2.1. Προέλευση 425
16.2.2. Μορφές χαλκού στο έδαφος 426
16.2.3. Περιεκτικότητα των Ελληνικών εδαφών σε χαλκό 426
16.3. Ο ρόλος του χαλκού στα φυλλοβόλα οπωροφόρα δένδρα 427
16.3.1. Πρόσληψη από τα δένδρα 427
16.3.2. Λειτουργίες του χαλκού στα δένδρα 427
16.4. Τιμές επάρκειας χαλκού και θρεπτική κατάσταση των φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 428
16.4.1. Μηλιά 429
16.4.2. Aχλαδιά 429
16.4.3. Ροδακινιά 430
16.4.4. Κερασιά 433
16.4.5. Βυσσινιά 433
16.4.6. Βερικοκιά 434
16.4.7. Δαμασκηνιά 434
16.4.8. Αμυγδαλιά 435
16.5. Ανεπάρκεια χαλκού - Τροφοπενία φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 436
16.5.1. Συνθήκες ανεπάρκειας 436
16.5.2. Συμπτώματα τροφοπενίας χαλκού 437
16.5.3. Αντιμετώπιση της ανεπάρκειας χαλκού 438
16.6. Περίσσεια χαλκού - Τοξικότητα 439
16.7. Αλληλεπιδράσεις χαλκού με άλλα στοιχεία 439
Summary 441
Ταφοπενίες χαλκού (Εικόνες) 442
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 17
Μολυβδαίνιο
17.1. Εισαγωγή 443
17.2. Το μολυβδαίνιο στο έδαφος 443
17.2.1. Προέλευση 443
17.2.2. Μορφές μολυβδαινίου στο έδαφος 443
17.2.3. Περιεκτικότητα των εδαφών σε μολυβδαίνιο 444
17.3. Ο ρόλος του μολυβδαινίου στα φυλλοβόλα οπωροφόρα δένδρα 445
17.3.1. Πρόσληψη από τα δένδρα 445
17.3.2. Λειτουργίες του μολυβδαινίου στα δένδρα 445
17.4. Τιμές επάρκειας μολυβδαινίου και θρεπτική κατάσταση
των φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 445
17.5. Aνεπάρκεια μολυβδαινίου - Τροφοπενία φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 446
17.5.1. Συνθήκες ανεπάρκειας 446
17.5.2. Συμπτώματα τροφοπενίας μολυβδαινίου 447
17.5.3. Αντιμετώπιση ανεπάρκειας μολυβδαινίου 447
17.6. Αλληλεπιδράσεις μολυβδαινίου με άλλα στοιχεία 447
Summary 449
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 18
Χλώριο
18.1. Εισαγωγή 451
18.2. Το χλώριο στο έδαφος 451
18.2.1. Προέλευση 451
18.2.2. Μορφές χλωρίου στο έδαφος 452
18.3. O ρόλος του χλωρίου στα φυλλοβόλα οπωροφόρα δένδρα 452
18.3.1. Πρόσληψη από τα δένδρα 452
18.3.2. Λειτουργίες του χλωρίου στα δένδρα 453
18.3.2.1. Βιοχημικές λειτουργίες 453
18.4. Τιμές επάρκειας χλωρίου και θρεπτική κατάσταση των φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 453
18.5. Ανεπάρκεια χλωρίου - Τροφοπενίες φυλλοβόλων δένδρων 454
18.5.1. Συνθήκες ανεπάρκειας 454
18.5.2. Συμπτώματα τροφοπενίας 454
18.5.3. Αντιμετώπιση της ανεπάρκειας χλωρίου 454
18.6. Περίσσεια χλωρίου - Τοξικότητα 454
18.6.1. Συμπτώματα τοξικότητας χλωρίου 455
18.7. Αλληλεπιδράσεις χλωρίου με άλλα στοιχεία 455
Summary 457
Ταφοπενίες - Τοξικότητα χλωρίου (Εικόνες) 458
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 19
Νάτριο
19.1. Εισαγωγή 461
19.2. Το νάτριο στο έδαφος 461
19.2.1. Προέλευση - Μορφές νατρίου 461
19.2.2. Επίδραση νατρίου στις ιδιότητες του εδάφους 462
19.2.3. Επίδραση νατρίου στην ανάπτυξη του φυτού 463
19.3. Το νάτριο στα φυλλοβόλα οπωροφόρα δένδρα 463
19.4. Τοξικότητα νατρίου 467
19.4.1. Συμπτώματα 467
19.4.2. Aντιμετώπιση της τοξικότητας νατρίου 467
Summary 468
Τοξικότητες νατρίου (Εικόνες) 469
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 20
Φυσιολογικές ανωμαλίες
20.1. Εισαγωγή 471
20.2. Φυσιολογικές ανωμαλίες γιγαρτοκάρπων 473
20.2.1. Κηλιδώσεις 473
20.2.1.1. Πικρή κηλίδωση (Bitter Pit) 473
20.2.1.2. Κηλίδωση καρπών επί των δένδρων (Tree pit, Cork spot, York spot) 480
20.2.1.3. Φελλώδης κηλίδωση του Anjou (Cork spot d' Anjou) 482
20.2.1.4. Κηλίδωση Jonathan (Jonathan Spot) 482
20.2.1.5. Περιφακιδική κηλίδωση (Lenticel blotch) 484
20.2.1.6. Ξηρή κηλίδωση - Φελλώδης καρδιά (Drought spot-Corky Core) 484
20.2.2. Υποβαθμίσεις - Μεταχρωματισμοί - Αποσυνθέσεις σάρκας (Breakdown) 484
20.2.2.1. Yποβαθμίσεις λόγω χαμηλών θερμοκρασιών συντήρησης
(Low temperature breakdown) 485
20.2.2.2. Υποβαθμίσεις γήρατος (Senescence breakdown) 488
20.2.2.3. Υποβάθμιση της καρδιάς (Core breakdown) 491
20.2.2.4. Ερυθροκαστανή καρδιά (Core flush) 492
20.2.2.5. Υάλωση (Water Core) 493
20.2.2.6. Υαλώδης υποβάθμιση (Water Core Breakdown) 494
20.2.3. Εγκαύματα 495
20.2.3.1. Μαλακό έγκαυμα ή βαθύ έγκαυμα (soft scald ή deep scald) 495
20.2.3.2. Επιφανειακό έγκαυμα (superficial scald) 496
20.2.3.3. Επιφανειακό έγκαυμα γήρατος (Senescence scald) 500
20.3. Φυσιολογικές ανωμαλίες πυρηνοκάρπων 501
20.3.1. Βερικοκιά 501
20.3.2. Ροδακινιά - Νεκταρινιά 503
20.3.3. Kερασιά 504
20.3.3.1. Ζημίες από χαμηλές θερμοκρασίες (Low temperature injury) 504
20.3.3.2. Υποβάθμιση των καρπών στα ψυγεία (Cool storage breakdown) 504
20.3.3.3. Καθιζάνουσες επιφανειακές κηλίδες (Pitting ή Surface pitting) 505
Summary 508
Φυσιολογικές ανωμαλίες καρπών (Εικόνες) 511

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 21

Γενικές αρχές λίπανσης φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων

21.1. Λίπανση γιγαρτοκάρπων 533

21.1.1. Εισαγωγή 533

21.1.2. Πρακτικές λίπανσης των γιγαρτοκάρπων 535

21.2. Λίπανση πυρηνοκάρπων 543

21.2.1. Γενικά 543

21.2.2. Πρακτικές λίπανσης πυρηνοκάρπων δένδρων 543

21.3. Λίπανση δένδρων ξηρών καρπών (Ακροδρύων) 552

21.3.1. Γενικά 552

21.3.2. Αμυγδαλιά (Prunus amygdalus Batsch) 554

21.3.2.1. Υφιστάμενη κατάσταση - Γενικά στοιχεία - Προβλήματα 554

21.3.2.2. Πρακτικές λίπανσης αμυγδαλιάς σε άλλες χώρες (IFA, 1992) 556

21.3.3. Καρυδιά (Juglans regia) 556

21.3.3.1. Υφιστάμενη κατάσταση - Γενικά στοιχεία - Προβλήματα 556

21.3.3.2. Πρακτικές λίπανσης καρυδιάς σε άλλες χώρες (IFA, 1992) 558

21.3.4. Λεπτοκαρυά (Φουντουκιά), (Corylus avellana) 558

21.3.4.1. Υφιστάμενη κατάσταση - Γενικά στοιχειά - Προβλήματα 558
21.3.4.2. Πρακτικές λίπανσης της λεπτοκαρυάς
σε διάφορες χώρες (I.F.A., 1992) 559

21.3.5. Φυστικιά (Pistacia vera) 561

21.3.5.1. Υφιστάμενη κατάσταση - Γενικά στοιχεία - Προβλήματα 561

21.3.6. Πεκάν (Carya Illinoinensis) 563

21.3.6.1. Υφιστάμενη κατάσταση - Γενικά στοιχεία - Προβλήματα 563

21.3.6.1. Πρακτικές λίπανσης του Πέκαν σε διάφορες χώρες (I.F.A. 1992) 564

21.4. Ακτινιδιά (Actinidia Chinensis και Actinidia deliciosa) 566

21.4.1. Γενικά 566

21.4.2. Πρακτικές λιπάνσεις της ακτινιδιάς 568

Summary 570

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 22

Ποιότητα καρπών - Στοιχεία ποιότητας και παράγοντες που τα επηρεάζουν

22.1. Εισαγωγή 571

22.2. Στοιχεία ποιότητας 571

22.2.1. Υφή 571

22.2.2. Γεύση 572

22.2.3. Χρώμα 572

22.2.4. Σχήμα 573

22.3. Παράγοντες που επηρεάζουν τα στοιχεία ποιότητας 574

22.3.1. Καρπόπτωση προ της συγκομιδής 574

22.3.2. Εδαφοκλιματικές συνθήκες 575

22.3.3. Καλλιεργητικές επεμβάσεις 576

Summary 584

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 23

Οργανικά Λιπάσματα - Οργανική Γεωργία - Ολοκληρωμένη θρέψη φυτών

23.1. Οργανικά λιπάσματα 585

23.1.1. Η σημασία της οργανικής ουσίας στο έδαφος -
Επιδράσεις
από την προσθήκη οργανικών λιπασμάτων στις καλλιέργειες 590

23.2. Αρχές οργανικής γεωργίας που διέπουν τις εισροές θρεπτικών 592

23.3. Η οργανική γεωργία και οι προοπτικές της σε σχέση

με τη συμβατική γεωργία 594

23.4. Ολοκληρωμένη θρέψη φυτών 595

Summary 598

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 24

Διατροφική αξία φρούτων

24.1. Διατροφική αξία φρούτων 599

24.2. Ελεύθερες ρίζες-Αντιοξειδωτικά 600

24.3. Φυτοχημικές ουσίες 601
Summary 607

Παράρτημα 1

Λιπάσματα 609

Παράρτημα 2

Οριακές τιμές θρεπτικών στοιχείων στα διάφορα είδη φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων 617

Παράρτημα 3

Κλείδα συμπτωμάτων τροφοπενιών στα φυλλοβόλα οπωροφόρα δένδρα 637

Βιβλιογραφία 641

Ευρετήριο κυριότερων όρων 665